2 – кисм. Радиотехника. Электр сигнали нима ва у қандай параметрлар билан характерланади?



Download 1,04 Mb.
bet9/11
Sana22.06.2022
Hajmi1,04 Mb.
#692952
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
07. Радиотехника

Ж авоб:





ы

  1. Модуляция жараёнининг моҳияти нимадан иборат?

Жавоб: Узатиладиган паст частотали ахборот сигналини узатиш учун ажратилган юқори частотали диапазонга мослаштириш ва шакллантриш. Сигналларни амплитуда, частота, фаза, ва делта бўйича модуляцияланади.

Модуляция турлари.


Модуляция деганда, бирор ўзгармас физик жараённи ифодаловчи катталикнинг муайян қонун бўйича ўзгариши, яъни паст частотали хабар сигналини юқори частотали ташувчи сигналга жойлаштириш жараёни тушунилади. Модуляция жараёни модулятор деган қурилма, яъни ташқи таъсир ёрдамида амалга оширилади.
Гармоник тебранишлар ёки тўлқинларнинг қандай параметри ўзгартирилишига қараб, тебранишлар модуляцияси амплитудали, частотали, фазали ёки аралаш хилларга бўлинади. Модуляторлар ҳам шунга яраша ҳар хил бўлади. Ҳар қандай модуляторнинг асосий қисми — бошқарувчи элемент (транзистор, электрон лампа, клистрон ва бошқалар); унинг ёрдамида сигнал модуляцияланадиган тебранишлар ёки тўлқинларга таъсир қилади.
Энди қуйида модуляциянинг турлари билан танишиб чиқамиз, Агар юқори частотали ташувчи сигнал синусоидал бўлса, у ҳолда модуляциянинг қуйидагича турларини ҳосил қила оламиз:

        1. Амплитудавий модуляция (расм 1.4). Модуляциянинг бу турида юқори частотали ташувчи сигналнинг амплитудаси хабар ўзгариш қонуни бўйича ўзгартирилади. Ташувчисигналнингчастотасивафазасиўзгармайқолади.



Амплитудавий модуляциятебранишлар спектри.



Амплитудавий модуляция

2. Частотавий модуляция (расм.1.5). Ташувчисигналнингамплитудасивафазасиўзгармайқолибчастотаси хабар ўзгаришқонунибиланўзгартирилсачастотавиймодуляцияланган радиосигнал ҳосилқилинади .



Расм 1.5. Частотавий модуляция

3. Фазавий модуляция. Агар ташувчи сигналнинг амплитудаси ва частотаси ўзгармай қолиб фазаси ахборот ўзгариш қонунибилан ўзгартирилса фазавий модуляцияланган радиосигнал ҳосил бўлади (расм1.6) .



Расм 1.6. Фазавий модуляция

1 – модуляцияланмаган ташувчи сигнал;
2 – модуляцияланган ташувчи сигнал;

Юқори частотали ташувчи сигнал импульс кетма-кетлиги бўлиши мумкин. (расм 1.7).



Расм 1.7. Импульс сигнали
Буерда – импульснингчастотаси; А – импульснингамплитудаси; φ – импульснингфазаси; δ – импульснингкенглиги. Т – даври.
Импульслимодуляцияда паст частоталихабарсигналиюқоричастотали импульс кетма-кетлигинингамплитудаси, частотаси, фазасива импульс кенглигигаҳамжойлаштирилишимумкин.
Демак, юқоричастоталиташувчи сигнал импульс кетма-кетлигибўлса, модуляция турлари 4 хил бўлади:
1. Амплитуда-импульсли модуляция.
2. Частота-импульсли модуляция.
3. Фаза-импульсли модуляция.
4. Кенглик-импульсли модуляция.
Модулятор схемалари модуляция турларигамосқурилганбўлади. Масалан, амплитудавиймодуляцияланган радиосигнал олишучунамплитудавий модулятор схемасиишлатилади ва ҳоказо.

Радиоэлектроникада кўпгина электрон асбобларнинг иши электрон оқимларини модуляциялашга асосланган.


Масалан:
Кинескопларда экранга узатилувчи телевизион шаклларни ҳосил қилувчи электрон нури интенсивлиги модуляцияланади. Клистронларда электрон оқиминингтезлиги бўйичамодуляциялаш оқимдаэлектронларни гуруҳлашгаолибкелади. Буэса, ўз навбатида, гуруҳлашганэлектронларкинетикэнергиясиниўта юқори частоталитебранишларэнергиясигаайлантирилишигаолибкелади. Радио-ва оптик диапазонларда электромагнит тебранишларнингҳамда акустик тўлқинларнингмодуляциялари катта амалий аҳамиятгаэга. Маълумотларузатишсамарадорлигиниошириш, турлитизимвақурилмаларда частота тақсимотинитаъминлаш, сигналларнингвақтгабоғлиқпараметрлариниўлчашучун техник қурилмаватизимлардатебранишлармодуляцияси зарурҳисобланади.
Кўпинча, модуляцияланган сигнал импульс тарзида, натижасиэса юқори частоталиимпульслар тўпламиёки радиоимпульс кўринишда бўлади.
Модуляция жараёни бундан ташқари ёруғлик техникасида, ёруғлик нури ёрқинлигини ёки ёруғ доғ ўлчамини келаётган сигналларга мувофиқ равишда ўзгартириш, овозни оптик усулда ёзиб олиш, фототелеграф ва бошқа соҳаларда қўлланади.

Download 1,04 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish