2- мавзу: Керамик материаллар ва буюмлар (кмб). Гилтупроқ таркиби, хоссалари. Гилтупроқни куйдиришда физик-кимёвий жараёнлар. Керамик буюмлар ишлаб чиқариш технологияси, турлари, хоссалари, ишлатилиши. Режа

Ғишт девор панеллар қурилишни индустрлаш мақсадида ишлаб чиқарилади. Панеллар горизонтал ҳолатда ҳар бир ғишт учун аввалдан тайёрланган ячейкаларга цементли қоришма билан терилади ва ғишт оралари қоришма билан тўлдирилади. Панел қалинлиги 80, 140, 180 ва 280 мм бўлади.
Керамик тошлардан бир қатламли панеллар тайёрланади. Икки ва уч қатламли панеллар ғишт ва иссиқлик изоляцияси қатламларидан (100 мм қалинликда) иборат бўлади. Панелни юклаш, тушириш ва монтажни кўзлаб пўлат арматура каркаси билан кучайтирилади. Панелларни заводда ташқи ва ички томондан пардозлаш имконияти бор.
1-жадвал
Сиқилишдаги ва эгилишдаги мустаҳкамлик чегараси бўйича ғиштнинг маркаси

Ғишт маркаси	Мустаҳкамлик чегараси, МПа
	Сиқилишдаги		Эгилишдаги
	Ғиштнинг ҳамма турлари учун		Пластик прессланган тўлиқ ғишт учун		Яримқуруқ прессланган тўлиқ ғишт ва ковакли ғишт учун		Модулли ғишт учун
	5 намуна учун ўртачаси	min	5 намуна учун ўртачаси	min	5 намуна учун ўртачаси	min	5 намуна учун ўртачаси	min
300	30,0	25,0	4,4	2,2	3,4	1,7	2,9	1,5
250	29,0	20,0	3,9	2,0	2,9	1,5	2,5	1,3
200	20,0	17,5	3,4	1,7	2,5	1,3	2,3	1,1
175	17,5	15,0	3,1	1,5	2,3	1,1	2,1	1,0
150	15,0	12,5	2,5	1,4	1,9	0,9	1,6	0,8
100	10,0	7,5	2,2	1,2	1,6	0,8	1,4	0,7
75	7,5	5,0	1,8	0,9	1,4	0,7	1,2	0,6

4.Қоплама керамик буюмлар

Қоплама керамик буюмлар бино ва иншоотларни ички ва ташқи юзаларини безашдан ташқари уларни ташқи омиллардан ҳимоялаш мақсадида ҳам ишлатилади.

Бинолар фасадига қопланадиган буюмлар. Бу мақсадда пардозланган ғишт ва тошлар, йирик ўлчамли плиталар, фасад плиталари ва гилам нусха керамика ишлатилади.
Пардоз ғишт ва тошлар биноларни безашдан ташқари юк кўтариш мақсадида оддий ғишт билан қўшиб терилади. Пардоз ғишт ва тошлар оддийларидан рангининг тозалиги билан фарқланади ва стандарт ўлчамларда ишлаб чиқарилади. Уларнинг ранги тўқ қизилдан то оч сариқ ранггача бўлади. Пардоз ғишт ва тошлар тўлиқ ва ковакли, ҳар хил фактура юзали бўлиши мумкин. Фактурали ғишт ва тошлар юзасини ангоблаш, глазурлаш, рангли минералларни сепиш усулида олинади. Ғишт ва тошларни пиширишдан аввал махсус металл мосламалар воситасида тирнаб релефли юза ҳосил қилиш мумкин.
Пардоз ғишт ва тошлар фасадларнинг ташқи қаторларига, вестибюллар, йўлаклар ва бошқа хоналарнинг ички деворларига териш учун ишлатилади. Биноларни бундай усулда пардозлаш меҳнат сарфини камайтиради ва иқтисодий томондан тежамли бўлади.
Йирик фасадбоп керамик плиталар рангли ва рангсиз, текис ва ғадир-будур ёки рифланган, глазурланган ва сирланмаган турларда ишлаб чиқарилади. Узунлиги 490, 990, 1190 мм, эни 490 ва 990 мм ва қалинлиги 9-10 мм ўлчамларда тайёрланади. Плиталарнинг сув шимувчанлиги 1% кам, совуққа чидамлилиги 50 циклдан юқори бўлиши керак.