\376\377\000C\000h\000e\000t\000 \000e\000l\000l\000a\000r\000d\000a\000 \000t\000a\000s\000v\000i\000r\000i\000y\000 \000s\000a\000n\000`\000a\000t\000 \000.\000 \000J\000.\000J\000i\000l\000q\000i\000b\000a\000e\000v\000a

O`ZBeKISTON ReSPUBLIKASI XALQ TA`LIMI VAZIRLIGI

AJINIYoZ NOMIDAGI NUKUS DAVLAT PeDAGOGIKA INSTITUTI

PeDAGOGIKA FAKUL`TeTI

«Tasviriy san`at va muhandislik grafikasi» ta`lim yo`nalishi

«Tasviriy san`at va muhandislik grafikasini o`qitish nazariyasi va metodikasi» fanidan

KURS IShI
Mavzu : Chet ellarda tasviriy san`at o`qitish nazariyasi va metodikasi

Bajargan : 3 v-kurs talabasi J.Jilqibaeva Qabul qilgan : T.Bekmuratov

Nukus–2015

MAVZU : CheT ELLARDA TASVIRIY SAN`ATNI O`QITIShNAZARIYaSI VA MeTODIKASI

1. 
   Kirish
   

ReJA :

2. 
   Asosiy qism
   
   1. 
      Tasviriy san’atni o`qitishga doir dastlabki ma’lumotlar va ularning xarakteri.
      
   2. 
      Еvropada Uyg`onish davri rassomlarining xizmatlari.
      
   3. 
      Rasm chizishga o`rgatishdagi o`ziga xos turli qarashlar.
      
   4. 
      Rossiya maktablarida tasviriy san’atni o`qitilishini o`ziga xos xususiyatlari.
      

2. 
   5. XX asrda maktablarda tasviriy san’atni o`qitilishi.
   

2. 
   Xulosa
   

Foydalanilgan adabiyotlar, qo`shimcha materiallar

1. Kirish

Hozirgi zamon tasviriy san’ati shiddat bilan turli okim va Yo`nalishlarda rivojlanmokda lekin bu jarayon xamma mamlakatlarda bir xil kechmokda deb bulmaydi. Bu mamlakatda realizm, boshqasidan impressionizm, yana boshqasida abstraktsionizm shuxrat kozonmokda ayrim mamlakatlarda bu okimlarning bir nechta bir yula rivoj topmokda.
Hozirgi zamon tasviriy san’ati tarrakkiyotida Frantsiya, Meksika, AKSH, Italiya, Ispaniya, Rossiya kabi mamalakatlar etakchilik kilmokdalar.
Jaxonning ilgor tasviriy san’ati vakillaridan Frantsiyalik P.Gogen, O.Renuar, Ispaniyalik P.Pikasso, amerikalik R.Kent, Meksikalik D.Sikeyros, italiyalik R.Guttuzo, rossiyalik I SHishkin, S.Kanenkov, I.Repin, I.Ayvazolskiy, Uzbekiyatonlik U.Tankisbov, CH.Axmarovlarni kursatish mumkin. Bu va boshqa bir kator rassomlarning tasviriy san’atning realizm, abstraktsionizm, ramontizm, impressionizm, farmolizm okimlardagi ijodlari samaralidir.
Realizm iborasi keng ma’noda xayotni tugri xakikatda kanday bulsa shundayligicha uziga xos badiiy shakllar yordamida tasvirlashni nazarda tutadi. Bu degan suz fotografiya kabi borlikni kuchirish emas, uni ifodalashga ijodiy yondashib, xayotdagi eng xarakterli, eng kizikarli kurinishlarni tanlab olish, shu asosda asarlar yaratishdan iborat edi. Bu okim tassavur asosida afsonaviy mazmunli asarlar yaratishni xam nazarda tutadi.
Realizmning paydo bulishida rassomlardan Dome, Kurbe, Repin, Guttuzolar katta rol uynaydilar.
Realizm okimida yaratilgan mashxur asarlar katoriga amerikalik R.Kentning «Noyabr oyida SHimoliy Grenlandiyani kurinishi», Xitoylik CHjao Peychjining «Kiygoch gulladi», Rossiyalik S.Kanenkovning «Pagonini» kabilarni kiritish mumkin.
R. Kentning Moskvadagi A.S.Pushkin nomidagi tasviriy san’at muzeyida saklanayotgan «Noyabr oyidagi shimoliy Grelandiyaning kurinishi» nomli suvratida Amerika kit’asining SHimoliy SHarkidagi shimoliy muz okeanidagi
orolni bir chekkasini kurinishi tasvirlangan. Uning mazmunida bu sovuk iklimni urganish uchun borgan tadkikotchilarning yashasha sharoitlari va okeanning kurinishi uz ifodasini topgan.
Bolalar uni kuzatish asosida kuyidagi savollarga javob kaytarishlari talab etiladi:
- Suvratda nimalar kurinyapti?
-Unda yilning qaysi fasli tasvirlangan? Nega shunday?
-Asarda kunning qaysi vakti tasvirlangan?
-Suvrat tamoshabinda kanday kayfiyat uygotadi, iliklikmi yoki sovuklikmi?
-Nega suvratda daraxt va xayvonlar kurinmaydi?
-Mazkur asar bilan rassom nima demokchi?
Xozirgi zamon haykal taroshlik san’atining yorkin namunasi sifatida mashxur rus haykal taroshi S.Konenkov «Poganini» byustini kursatish mumkin. Poganini XIX asr ikkinchi yarmida yashab ijod etgan italiyalik mashxur skripkachi va kompozitor. Mazkur asar 1956 yilda daraxt ildizi va shoxlarini kayta ishlash orqali yaratilgan. Asar shunchalik muvofakiyatli ishlangganki, haykal taroshning fantaziyasi va kobiliyatiga koyil kolmasdan ilojingiz yuk. Suvratda boshi, kullari, shuningdek, skripkasi aks ettirilgan. Haykal dagi skripka, kamon skripkachining umumiy xolati, barmoklari, sochlari, uning yuzidagi xissiyotlarga tula kurinishini kuzatish orqali, uni fakat Poganiniga xos ekanligiga ishonch xosil kilinadi.

2.