Аёллар жинсий аъзоларининг ёшига боглик анатом-физиологик хусусиятлари


Кон кетищда юзага келган /геморрагик/ шок ва кон



Download 0,66 Mb.
bet6/34
Sana02.07.2023
Hajmi0,66 Mb.
#953502
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34
Bog'liq
Аёллар-жинсий аъзолари

Кон кетищда юзага келган /геморрагик/ шок ва кон
ивиш системасини бошкариш
Юкорида айтиб утилганидек, кон кетиш тез-тез тугадиган аёллар куп булгани учун кон кетиш хомиладорлик вактида, тугрукнинг III даврида ва чилла даврида куп /15-18%/ учрайди.
Одатда нормал, асоратсиз тугрукда кон йукотишнинг умумий микдори аёл вазнининг 0,4-0,5% ни ташкил килади. Йукотилган кон микдори бундан ошик булса, буни патологик кон йукотиш деб айтилади.
Кон кетганда аёлнинг умумий ахволини, кон босимини, томир уришини текшириб туриш лозим. Кон куп кетса геморрагик шок белгилари пайдо булади. Белгиларининг аниклигига караб уч боскичга булинади.
Биринчи боскич - бу енгил боскич булиб, кон босими нормал (110/70-120/80) ёки бироз юкорирок (130/80) булиши мумкин /кон томирлари торайиши - кон айланишининг марказлашиши натижасида/. Томир уриши бироз тезлашади /100 гача/, тери ва шиллик каватлар сал окариши мумкин. Аёл узини яхши сезади.
Геморрагик шокнинг 1-боскичида йуколган кон микдори тана огирлигининг 0,6-0,8% ни ташкил килса, 75-80% ни кон билан, колган кисмини хар хил суюкликлар: полиглюкин, реополиглюкин, плазма, желатиноль ва бошка оксил моддалар билан тулдириш мумкин. Шу билан бирга доимий текширув олиб борилади.
Агар иккинчи боскичга утганда: аёл безовталанади, ранги окаради, томир уриши 100-120 марта дакикада, кон босими 90/60-100/60 гача, сийдик микдори камаяди. Йуколган кон микдори 0,9-1% ни ташкил килади. Агар аёл сог булса йуколган конни 90-100% ни кон билан ва коннинг ярмига яна шунча микдорда бирон-бир суюклик кушиш мумкин.
Кон кетишнинг учинчи боскичида хуп кон кетиши натижасида кон босими пасайиб кетади. Тукималарда кон айланиши пасайиши натижасида аёлда гиповолемия /кон суюк кисмининг камайиб кетиши/ холати юз беради. Натижада коннииг венадан юракка келиши камаяди, юрак дакикасига 120-130 марта уради.
Тукималарда кислород алмашинуви сусаяди ва гипоксия юз беради. Кон босимининг бирданига пасайиб кетиши натижасида аёлда коллапс холати руй беради. Сийдик жуда кам ажралади ёки бутунлай булмайди /нормада 1 дакикада 3-4 мл ёки 1 соатда 50мл ажралиши керак/. Бу холат буйрак иши хавф остида колганлиги, кетган кон 2 литрдан ошиб кетганидан хабар беради. Бу холатда 150% ёки 200% микдорида кон куйиш керак. Шу билан бирга юракни холатини яхшиловчи дори - 0,05% ли стро-фантиндан 0,5-1мл. ни физиологик эритма билан, витамин 0,3 кон ивишини кучайтирувчи дорилар - 1% викасол, дицинон, кон плазмаси, фибриноген ва бошкалар берилади. Хар 400-500 мл кон куйгандан кейин 10% 210 мл кальций глюконат ёки кальций хлорид ва буйрак холатини яхшиловчи дорилар 2,4%-10мл эуфиллин, 0,25%-100-200 мл новокаин, 40-бО мг лазикс, маннитол 1 кг вазнга 1 г дан/ юборилади. Буйрак усти бези гормонларидан - 40-50 мг преднизолон ёки 250-З00 мг гидрокортизон юбориш яхши. Аёл хо­латини кузатиб, кон босими, томир уришини, кон ва сийдикни лабораторияда текшириб туриш, диурезни улчаб туриш керак.
Тромбогеморрагик синдром тарккий этишида 4 боскич булиб:
I - кон ивиш жараёни тезлашади /ДВС синдром/. Одатда 5-6 да­кикада ивиса, бу холатда тезлашади.
II - кон ивиши секинлашиб - гипокоагуляция бошланади /Ли-Уайт пробаси нормада 10 дакика/.
III - кон ивимайди - афибриногенемия деб аталади. IV - уз вактида ёрдам берилса - тузалиш даври бошланади.
Даволашда кон куйиш,илик кон, кон ивишини яхшиловчи дори-дармон: викасол, кальций хлор, витамин С, 20-30 бирликда трисалол ёки контрикал вена кон томирига юборилади. Реополиглюкин, гемодез капиллярларда кон яхши айланиши учун куйилади.
Хулоса килиб айтганда даволаш кон кетганда:
1. Организмнинг умумий ахволини яхшилаш, иммунобиологик кобилиятини кучайтирувчи дори-дармонлар билан;
2. Камконликка карши курашиш билан;
3. Чилла даврида учрайдиган септик касалликларнинг олдини олиш ва тромбоэмболияга карши курашиш зарур дориларни юбориш билан даволанади.
Кон кетишини олдини олиш:
Киз болани усиш даврида чиниктириш, хар хил касалликлардан саклаш, хомиладорлик даврида уз вактида овкатланиш, касалликларни уз вактида аниклаб даволаш, патологик кон кетишини олдини олиш.
Мавзу: Йулдош тушиш даврида ва тугрукдан кейинги
дастлабки соатларда кон кетиш
Бачадон буйни очиладиган ва хомила тугиладиган даврларга нисбатан йулдош тушиш даврида кунгилсиз ходисалар куп учраиди. Хомиладорлик нормал кетганда - кон йукотиш тугрукнинг 3-даврида – йулдош бачадон деворидан ажралиб, ташкарига чикканда булади. Бу даврда физиологик кон йукотиш хар бир соглом аёлга тана огирлигининг 0,5% дан хисобланади. Яъни тана огирлиги 70 кг булса, 350 мл хажмида булади. Бундан куп кон кетса буни патологик холат дейилади. Коннинг тухташи бачадоннинг кискаришига боглик. Бачадоннинг каскарувчанлиги етарли булмаса, йулдошнинг кучиш холати бузилади, йулдош батамом кучмайди, кисман кучади. Йулдош батамом кучмаса бачадон кискармайди, кисман кучган жойидаги конт томирлардан кон окади, чунки кон томирлар кисилмай очик колади.
Тугрукнинг III-давридаги кон кетиш сабаблари:

  1. 1) Тугрук йулларидаги юмшок тукималарнинг йиртилиши, жарохатланиши;

  2. 2) Бачадон мушакларининг кискаришининг бузилиши, яъни сустлиги, пасайиши-гипотония

  3. 3) Йулдошнинг бачадон деворига кисман, зич ёпишиб колиши, яъни бачадон шиллик кабатининг базал кабатига – сохта ёпишиб колиши;

  4. 4) Йулдошнинг бачадон деворига чинакам ёпишиб колиши – бу холатда йулдошдаги хорион ворсинкалари бачадоннинг мушак кабатига утиб кетади;

  5. 5) Бачадон деворидан ажралган йулдош бачадон буйнида кисилиб колиши;

  6. 6) III – даврни нотугри олиб бориш

Агар кон кетиш сабаби тугрук йулларининг йиртилиши булса, бу холда кон тухтатиш усули – жарохатланган жойни тикиш билан тухтатилади.
Йулдош даврининг патологик даври йулдошнинг бачадон деворига кисман сохта ёки бутунлай чин ёпишиб колиши.
Агар йулдош бачадон деворига чинакам хаммаси ёпишиб колса кон кетмайди, клиник куринишда йулдошнинг бачадондан ажралиш белгилари кузатилмайди, биз 20-30 дакика кузатамиз. Агар кон патологик кетса, дархол бачадонга кул солиб, бачадон деворидан йулдошни кучириб туширишга харакат киламиз. Албатта бачадонга кул солиб текшириб, холатни аниклаб ёрдам бериш бу операция хисобланиб, албатта асептика-антисептика коидаларига риоя килиб умумий огриксизлантирилади, яъни наркоз берилади.
Агар йулдош бачадон буйнида кисилиб колса, аввало ташки амаллар билан тез чикариш мумкин. Агар йулдош кучмаган булса, кон кетса, ташки амаллар билан чикариш мумкин булмаса, шу сабабли бачадон бушлигига кул солиб йулдошни кучиришга тугри кедади.

Download 0,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish