Афганистан и Центральная Азия: вызовы после 2014 года и интересы России доклад



Download 224 Kb.
bet6/12
Sana03.04.2022
Hajmi224 Kb.
#526679
TuriДоклад
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
Афганистан и Центральная Азия

Меж Востоком и Западом


В продолжившейся дискуссии слово получили представители практически всех частей света, начиная от соседних Афганистана, Пакистана, Индии, Ирана и Китая, и заканчивая, казалось бы, далекими Японией и США. Каждая страна по-своему видит участие в центральноазиатских проектах, делая упор на те или иные сферы.
Камилов: в Самарканде прошла беспрецедентная встреча по проблемам ЦА
Так, США продолжают говорить о серьезном военном присутствии для искоренения угрозы терроризма, но при этом призывают страны взаимодействовать в решении конфликта. Что касается интересов Вашингтона в ЦА, то сейчас, по словам выступавших американских экспертов, у США нет цели полностью сосредоточиться на этом регионе. Однако взаимодействие по ключевым проблемам, и прежде всего афганской, будет продолжено. Одним из положительных примеров был назван формат С5+1.
Пока США стараются сверху наблюдать за происходящим вокруг Афганистана, между этой страной и ее соседями — Пакистаном и Ираном — складываются не совсем гладкие отношения, что проявилось даже в рамках дискуссии.
Афганистан сейчас главная точка нестабильности в регионе, где чуть ли не 40% составляют талибы, а террористы просто воспользовались существовавшим вакуумом власти, уверен советник министра иностранных дел Пакистана Насир Хан Джануджуа. По его словам, стране не хватает сильного лидера, за которым бы пошла большая часть населения.
В этом контексте для стран ЦА такое соседство выглядит тревожным. Обладая всеми возможностями и ресурсами, полагает представитель Пакистана, центральноазиатской пятерке необходимо сотрудничать, а не конкурировать, чтобы вместе противостоять возможной угрозе.
В свою очередь Афганистан в лице главы МИД Саллахуддина Раббани парировал выпады соседей довольно жесткими высказываниями. Так, он упомянул, что во многом террористическая угроза носит внешний характер, так как 25% террористов именно иностранцы. Кроме того, он добавил, что Афганистан давно уже не стоит воспринимать как страну-угрозу, ибо это государство с мощным экономическим потенциалом и серьезными возможностями. Об этом говорят и перспективы развития металлургии, энергетики и торговля, а уже намеченные с соседними странами, в том числе с Узбекистаном, совместные проекты только придадут этому новый импульс, уверены в Кабуле.
Иран же в этой части выступил в роли некоего третейского судьи, призвав страны-соседи провести представительный форум по афганской проблеме, которую необходимо решать исключительно в комплексе, а не только в одном из форматов.
Если у ближайших соседей преобладает интерес безопасности в ЦА и расположенном рядом Афганистане, то у той же Японии более предметные цели — инвестиции, гуманитарное сотрудничество, образование и инновации. Тем более, что в последние годы связи стран ЦА со Страной восходящего солнца заметно укрепились.
Несмотря на совершенно разный подход представителей стран Востока, Азии и Запада, у всех сложилось единое мнение, что новый формат взаимодействия в ЦА нужен, и регион уже в состоянии самостоятельно решать многие проблемы при участии международных организаций и при сохранении взаимовыгодных связей с третьими странами. Многое должна прояснить и показать наметившаяся встреча глав государств ЦА, если, как было заявлено, она состоится ближайшей весной в Астане или где-то еще на просторах одного из ключевых на сегодняшний день регионов мира — Центральной Азии.
Подписывайтесь на канал Sputnik Узбекистан в Telegram, чтобы быть в курсе последних событий, происходящих в стране и мире.

Samarqandda Markaziy razvedka boshqarmasi xavfsizlik va taraqqiyot masalalari bo'yicha xalqaro konferensiya (17)


287340
Samarqandda 20 dan ortiq mamlakatdan kelgan siyosatchilar, diplomatlar va ekspertlar bugungi kunda Markaziy Osiyoda yuzaga kelayotgan muammolar va tahdidlarni, shuningdek, mintaqa va undan tashqarida hamkorlik istiqbollarini muhokama qilgan xalqaro konferensiya bo'lib o'tdi
Toshkent, 13-noyabr-Sputnik. Markaziy Osiyo uzoq vaqtdan beri jahonning yetakchi kuchlari, ayniqsa, bir qator davlatlarda ro'y berayotgan muhim mintaqaviy siyosiy jarayonlar bilan bog'liq e'tiborni tortdi. Biroq, ijobiy tendentsiyalardan tashqari, hamkorlik va ochiqlik siyosati ham e'tiborga olinishi kerak bo'lgan jiddiy xavflar mavjud.

O'TISH: SAYTDA HARAKATLANISH, QIDIRUV


Shavkat: Markaziy Osiyoni barqaror va obod hududga aylantirish maqsadimiz
Eng muhimi, Samarqanddagi "Markaziy Osiyo: yagona tarix va umumiy kelajak, barqaror rivojlanish va taraqqiyot yo'lidagi hamkorlik"mavzuidagi xalqaro konferensiyada Markaziy Osiyo mamlakatlari o'rtasidagi hamkorlik istiqbollari haqida so'z yuritildi. Forum 10 ta yetakchi xalqaro tashkilot, eng avvalo, BMT ko'magida bo'lib o'tdi va dunyoning 20 mamlakatidan 500 dan ortiq ishtirokchilarni jamladi. Bunday vakillik yig'ilishining asosiy mavzularidan biri mintaqada xavfsizlik muammolari, suv-ekologik sohadagi hamkorlik, Markaziy Osiyoda xavf-xatar va tahdidlarning oldini olishga ko'maklashish, shuningdek, kelgusidagi hamkorlik istiqbollari belgilab olindi.
O'zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev, TIVning Markaziy Osiyo mamlakatlari, shuningdek, Afg'oniston, Eron, Hindiston, Pokiston va Turkiya kabi besh mamlakat rahbarlari va vakillari, MDH Ijroiya qo'mitasi raisi Sergey Lebedev, Shanxay hamkorlik tashkiloti Bosh kotibi Rashid Alimov, Rossiya tashqi ishlar vazirligi bosh kotibi o'rinbosari Aleksandr Pankin, shuningdek, YEXHT bosh kotibi Tomas Greminger, Yevropa Ittifoqining tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo'yicha oliy vakili Federik Mogerini va Rossiya, Osiyo, Yevropa
Fikr palitrasi juda yorqin bo'lib chiqdi va u yoki bu mamlakatlarning turli yondashuvlariga qaramasdan, Markaziy Osiyo o'z qo'shnilariga zarar bermasdan, mintaqaviy siyosatni mustaqil ravishda olib borish va barcha yo'nalishlarda o'z manfaatlari yo'lida harakat qilish vaqti keldi.
O'zbek qiyofasi
Anjumanni O'zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev ochib berdi, u o'z nutqi bilan, aslida, butun keyingi muhokamaning vektori va ohangini belgilab berdi.
Nutqining boshida davlat rahbari Rossiya va Xitoy kabi davlatlar bilan chegaradosh mintaqaning strategik pozitsiyasini eslatib o'tdi va Sharq va Osiyo o'rtasidagi yo'lning asosiy tranzit markazlaridan biri bo'lib qolmoqda.
"Mintaqa tabiiy resurslarga boy, bu erda butun mamlakatlar va ko'plab mintaqalarning rivojlanishiga hal qiluvchi ta'sir ko'rsatadigan noyob madaniy va sivilizatsion salohiyat to'plangan. Shu bilan birga, Markaziy Osiyoda jahon kuchlari manfaatlari bir — biri bilan chambarchas bog'liq bo'lib, mintaqa beqarorlik va ziddiyat o'choqlariga qo'shilib, yaqin va uzoq xorijda yuz berayotgan barcha salbiy jarayonlarni boshdan kechirmoqda", - dedi Mirziyoyev.
Shu munosabat bilan, u ritorik savolni so'raydi: bu mintaqa qanday qilib yanada rivojlanadi — hamkorlik va taraqqiyot yo'lida yoki doimiy qarama-qarshilik va raqobat orqali. O'z savoliga javob berar ekan, u Toshkentning mintaqadagi o'zaro manfaatli va yaxshi qo'shnichilik siyosatini amalga oshirish zaruriyati bilan barcha mavjud nizolarni hal etish bo'yicha pozitsiyasini bildirdi.
"Bizning umumiy maqsadimiz Markaziy Osiyoni barqaror, iqtisodiy jihatdan rivojlangan va farovon mintaqaga aylantirishdir. Buning uchun biz milliy istiqbollarni mintaqaviy ustuvorliklar bilan uyg'unlashtirib, ziddiyatli salohiyatni qo'zg'atadigan va kuchaytiradigan shart-sharoit va sabablarni bartaraf etishimiz kerak", - dedi Prezidentimiz.

Mirziyoyev: har bir Markaziy Osiyo mamlakati mintaqaning kelajagini shakllantiradi


Bunday siyosatni amalga oshirish uchun retsept sifatida, u chegara va suvdan foydalanish va tranzit va savdo-sotiq bilan yakunlangan eng og'riqli va muammoli masalalar bo'yicha murosaga erishishga chaqirdi. Avvalroq Qirg'iziston bilan davlat chegarasining 85% dan ortig'i kelishib olingan bo'lsa — da, konferensiyada O'zbekiston, Qozog'iston va Turkmaniston o'rtasida qo'shma nuqta bo'yicha cheksiz kelishuv imzolangan edi.
Mintaqani va har bir mamlakatni rivojlantirish bo'yicha barcha Markaziy Osiyo mamlakatlari sa'y — harakatlarini birlashtirishning yana bir va, ehtimol, asosiy vositasi-Markaziy Osiyo davlatlari rahbarlarining maslahat kengashini tashkil etishdan iborat.
Yana bir tashabbus — faqat iqtisodiy — mintaqada savdo va investitsiya siyosatini yanada yuqori darajaga olib chiqishga imkon beradigan mintaqaviy iqtisodiy forumni yaratish va 10 yil ichida BMT hisob-kitoblariga ko'ra, samarali hamkorlik mintaqaning yalpi ichki mahsulotini kamida ikki barobarga oshiradi.
O'zbekistonni ilgari surish niyatida bo'lgan alohida yo'nalish-transport infratuzilmasi. Xususan, Toshkent umumiy rivojlanish dasturini ishlab chiqishni taklif qiladi, kelgusi yilda esa 2018-yilda ushbu soha bo'yicha forum o'tkazadi.
O'zbekiston rahbarining nutqida xavfsizlik masalalari bo'yicha tezislar, asosan, BMT minbaridan so'nggi ma'ruzasi — yoshlarni qo'llab-quvvatlash, Islom dinining haqiqiy qadriyatlarini mo'minlarning ongida rivojlantirish va mustahkamlash, shuningdek, chegara muammolarini yakuniy hal etish mantiqiy ekanligi bilan izohlanadi.
"Markaziy Osiyo imkoniyatlar va ulkan amalga oshirilmagan salohiyatning noyob hududidir. Mintaqada barqaror rivojlanish, barqarorlik va farovonlikni ta'minlash — umumiy va to'liq bajariladigan vazifa bo'lib, Samarqanddagi konferensiya umumiy Markaziy Osiyo uyimizni barpo etishga qaratilgan yana bir qadam bo'ladi", dedi Shavkat Mirziyoyev.
Shunday qilib, O'zbekiston rahbari yana bir bor Markaziy Osiyoda o'z ustuvorliklarini belgilab, terrorizm va ekstremizmga qarshi kurash usullari bo'yicha o'z pozitsiyasini bildirdi, shuningdek, qo'shnilarga bir vaqtlar mavjud bo'lgan ziddiyatlarni unutib, konstruktiv mintaqaviy hamkorlikka o'tishni taklif qildi. Qo'shnilar, CA boshqa mamlakatlar tashqi ishlar vazirligi rahbarlarining chiqishlari bilan hukm, fikr ijobiy qabul qilindi.
Yevropa kuzatadi va tasdiqlaydi
Evropa Ittifoqining tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo'yicha oliy vakili Federika Mogerini Markaziy Osiyoning, ayniqsa Samarqandning o'ziga xos madaniy an'analari va boy tarixini ta'kidlab, SSSRning bir necha o'n yilliklar davomida mavjud bo'lganidan keyin ham xalqlar madaniyati va urf-odatlarini unutmaganligini ta'kidladi.

© FLICKR / PROMINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN


Mogerini: 2019 yilda Evropa Ittifoqi CA bilan hamkorlikning yangi sohalarini qamrab oladi
Mogerini Markaziy Osiyoda xavfsizlik masalalariga alohida e'tibor qaratdi, chunki uning so'zlariga ko'ra, yaqin Sharq va Afg'onistondagi vaziyat nafaqat bu ziddiyatlarning bevosita qo'shnilari, balki Yevropani ham tashvishga solmoqda. Shuning uchun eski dunyo kuchli Markaziy Osiyoga qiziqish bildirmoqda. Shu bilan birga, Mogerini mintaqadagi davlatlar jahon imperiyalarining global o'yinida kimningdir shaxs bo'lishiga yo'l qo'ymaslik uchun mustaqil bo'lishi kerakligini ta'kidladi.
Bundan tashqari, Yevropa savdo sohasida CA bilan hamkorlikni kengaytirishdan manfaatdor, bu esa unga yangi deyarli 70 million bozorga kirish imkonini beradi. Buning uchun, Evropa Ittifoqi oliy vakiliga ko'ra, iqtisodiy sohadagi islohotlar, shuningdek, huquqiy va moliyaviy institutlarning rivojlanishi talab qilinadi.
Hamkorlikning yana bir jihati-gumanitar hamkorlik: shunday qilib, har yili minglab talabalar Evropa Ittifoqida o'qitiladi, bilim oladi va keyinchalik milliy iqtisodiyotlarga investitsiya qilinadi.
Shunday qilib, Yevropa Ittifoqi mintaqaga yangi sur'at baxsh etadi va savdo-iqtisodiy aloqalar va investitsiya loyihalari uchun yanada jozibador yo'nalish bo'ladi, kooperatsiya va CA integratsiyasi, rivojlantirish uchun har tomonlama qo'llab-quvvatlash bildirdi. Shu bilan birga, Evropa Ittifoqi gumanitar loyihalarda ishtirok etishni davom ettiradi, shuningdek ekologiya va suvdan foydalanish muammolarini hal qilishga yordam beradi.
Oramizda gapirish
Yevropa nuqtai nazaridan Markaziy Osiyo mamlakatlari tashqi siyosat mahkamalari rahbarlari va vakillariga so'z berib, ichki Osiyo muhokamasiga qaytdi.
Birinchi bo'lib Qozog'iston tashqi ishlar vaziri Qayrat Abdraxmanov O'zbekiston rahbariga tabrik so'zlari va iltifotlaridan so'ng CA dan boshqa hamkasblaridan farqli ravishda ingliz tilida so'zlashuvni davom ettirishga qaror qildi.
Markaziy Osiyo hududi bo'yicha eng yirik tashabbuslardan biri-mintaqada tinchlik va xavfsizlik bo'yicha o'z zonasini yaratish —
"Prezident Nursulton Nazarboyev 2017 — yil boshida BMT xavfsizlik Kengashiga o'z siyosiy murojaatida Markaziy Osiyo va Afg'onistonda tinchlik, xavfsizlik va hamkorlik uchun modellik zonasini tashkil etishni taklif qildi, bu yerda ishonch va hamkorlik ruhi qo'shni mamlakatlar va hududlarga tarqaladi", - dedi Abdraxmanov.
Vazir bunday zonaning ayrim elementlari, jumladan, Orolni qutqarish xalqaro jamg'armasi doirasidagi hamkorlik, yadro qurolidan xoli hudud faoliyat yuritishi, Markaziy Osiyo mintaqaviy axborot muvofiqlashtiruvchi markazining (TSARIKS) faoliyati va boshqalar mavjudligini ma'lum qildi.
Bundan tashqari, Qozog'iston xalqaro tinchlik va xavfsizlik masalalari bo'yicha yuqori darajadagi ochiq munozaralarni, shuningdek, Markaziy Osiyo va Afg'oniston bo'yicha vazirlik muhokamalarini o'tkazish niyatida.
Qozog'iston vaziri Shavkat Mirziyoyevning Markaziy razvedka boshqarmasi rahbarlari bilan uchrashuv o'tkazish tashabbusi haqida gapirar ekan, Ostona bunday darajadagi tadbirni, masalan, Navro'z bayrami arafasida, ya'ni 2018 yilning bahorida qabul qilishga tayyor bo'lishini ta'kidladi.
Qirg'iziston tashqi ishlar vaziri Erlan Abdildayev, shuningdek, tog'larning yuqori qismida muzliklarni saqlab qolish va Markaziy razvedka boshqarmasi uchun jiddiy xavf tug'diradigan uran merosiga qadar bo'lgan umumiy muhokamaga munosib bir qator aniq takliflarni taqdim etdi.
Qirg'iziston, shuningdek, Markaziy Osiyo mamlakatlari o'rtasidagi aloqalarni mustahkamlash uchun Toshkentning oliy darajadagi muntazam uchrashuvlar tashabbusini qo'llab-quvvatladi.
"Biz boy mintaqamizni siyosiy jihatdan barqaror va iqtisodiy jihatdan farovon ko'rishni istaymiz", dedi vazir, Chingiz Aytmatovning o'zaro tushunish haqidagi so'zlarini she'riy tarzda yakunladi, buning natijasida kelishmovchiliklarga qaramasdan umumiy maqsadga erishish mumkin.
Tojikiston tashqi siyosat idorasi rahbari Sirrojiddin Aslov o'z nutqida xavfsizlik muammosiga alohida e'tibor qaratdi, bu esa xavfli Afg'oniston shaklida jiddiy tahdid bo'lsa, tabiiydir. Ushbu murakkab muammoni hal etish uchun diplomat qo'shni davlatlar va G'arb sheriklarini bu masalada hamjihatlikni namoyon etishga chaqirdi, chunki Tojikistonning Afg'oniston bilan barqaror va mustahkam chegarasi-xotirjamlik va CA chegarasidan tashqarida.
Avvalgi ma'ruzachilar singari, u Markaziy Osiyoda tovarlarni erkin ko'chirish uchun mintaqaviy dasturlarda ikki tomonlama formatni rivojlantirish istiqbollarini ko'rib, iqtisodiyot masalalariga ham murojaat qildi. Va, albatta, rasmiy Dushanbeni ham suv masalasini eslashni unutmagan, bu ham birgalikda hal qilinishi kerak.
Mintaqa hayotida, ayniqsa, afg'on mojarosini hal qilishda gumanitar yordam, shuningdek, ekologiya masalalarida faol ishtirok etayotgan Turkmanistonda ham shunga o'xshash muammolar mavjud. Xavfsizlik nuqtai nazaridan Turkmaniston bosh vazirining o'rinbosari Rashid Meredovning so'zlariga ko'ra, mamlakatning boshqa barcha CA davlatlari manfaati uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan yuqori transport-logistika salohiyati mavjud.
Umuman olganda, qo'shnilar asosiy mavzular bo'yicha hamjihatlikni ko'rsatdilar, ammo keyinchalik mutaxassislar ta'kidlaganidek, ayrim mamlakatlarning ayrim ambitsiyalari va o'z manfaatlari hali ham to'liq va murosasiz kelishuvga imkon bermaydi.
Terrordan transport, bag'rikenglik va qopqoq
Agar mintaqa mamlakatlari vakillari mavjud vazifa va muammolarga ko'proq e'tibor qaratgan bo'lsa, MDH va SHHT rahbarlari ushbu ikki loyiha doirasida erishilgan yutuqlar haqida ham eslatib turishni ma'qul ko'rdilar.
Masalan, Shanxay hamkorlik tashkiloti Bosh kotibi Rashid Alimovning so'zlariga ko'ra, SHHT mintaqaviy aksilterror tuzilmasi doirasida va boshqa formatlarda Markaziy Osiyo mamlakatlari terroristik tahdidlarga qarshi birgalikda va birgalikda kurashishda samarali ekanligi bugungi kunda ham o'z samarasini berayotgani va bu murakkab masaladagi ayrim yutuqlar haqida gapirish imkonini bermoqda.
Shu bilan birga, iqtisodiy aloqalarni, ayniqsa, mintaqani arteriyalar kabi bog'laydigan transchegaraviy transport yo'nalishlarini unutmasligimiz kerak. Bu butun mintaqa iqtisodiyotini sezilarli darajada mustahkamlaydi.
Alimov qo'shimcha qilganidek, Markaziy Osiyo xalqlari o'z taqdirlarini belgilab, bunday maslahat kengashlarini tuzib, tashqi kuchlar yordamida kooperatsiyani kuchaytirsin.

O'z navbatida, MDH Ijroiya qo'mitasi raisi Sergey Lebedev iqtisodiyotni rivojlantirmasdan xavfsizlik muammosini hal qilish va aksincha, tashqi tahdidlardan himoya qilishning tegishli darajasisiz iqtisodiyotni mustahkamlash mumkin emasligini ta'kidladi. Faqat muvofiqlashtirish va sa'y-harakatlarini birlashtirish risklarni o'tib, barqarorlik va o'sishini ta'minlash imkonini beradi.


Shu bilan birga, Lebedevning ta'kidlashicha, terrorizmga qarshi kurashda faqat kuch-quvvat choralariga tayanmaslik, terrorizm va ekstremizm rivojlanishining asosiy sababi bilan kurashish, mintaqada yashash uchun qulay shart-sharoitlar yaratish zarur.
Forumda Rossiya delegatsiyasini tashqi ishlar vazirining o'rinbosari Aleksandr Pankin taqdim etdi, u SHHT, MDH, ODKB doirasida, iqtisodiy jihatdan esa — EAEC doirasida hamkorlikni faollashtirishga chaqirdi.
"Rossiya Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun strategik sherik bo'lib qoldi. Yaqinda Rossiya federatsiyasi ushbu mintaqa mamlakatlarining barqaror rivojlanishini qo'llab-quvvatlashga jami 6 milliard dollar mablag ' yo'naltirdi. Umumiy tahdidlarga qarshi kurashish uchun ShHT MATT kabi o'zini isbotlagan tuzilmalardan yanada faol foydalanish lozim", - deya ta'kidladi Rossiya diplomati, Markaziy Osiyo beshlikdan farovonlik va barqarorlikni tilab, bu tashabbuslarni Rossiya federatsiyasi tomonidan to'liq qo'llab-quvvatlashini ta'kidladi.
Sharq va G'arb o'rtasida
Muzokarada dunyoning deyarli barcha qismlari vakillari, qo'shni Afg'oniston, Pokiston, Hindiston, Eron va Xitoydan tortib, uzoq Yaponiya va AQShga qadar so'zlashdi. Har bir mamlakat o'z yo'lida Markaziy Osiyo loyihalarida ishtirok etib, muayyan sohalarga alohida e'tibor qaratmoqda.
Kamilov: Samarqandda Markaziy Osiyo muammolari bo'yicha misli ko'rilmagan uchrashuv bo'lib o'tdi
Shunday qilib, AQSh terrorizm tahdidini bartaraf etish uchun jiddiy harbiy mavjudot haqida gapirishni davom ettirmoqda, biroq ayni paytda mamlakatlarni mojaroni hal qilishda o'zaro hamkorlik qilishga chaqiradi. Vashingtonning CAdagi manfaatlariga kelsak, hozirgi paytda amerikalik ekspertlarning fikriga ko'ra, AQSh bu mintaqaga to'liq e'tibor berishga intilmaydi. Biroq, asosiy muammolar, eng avvalo, afg'on bilan o'zaro hamkorlik davom ettiriladi. Ijobiy misollardan biri C5 + 1 formati deb nomlangan.
AQSh Afg'oniston atrofida sodir bo'layotgan voqealarni yuqoridan kuzatishga harakat qilganda, bu mamlakat va uning qo'shnilari — Pokiston va Eron o'rtasida-juda silliq munosabatlar mavjud emas, bu hatto muhokamada ham namoyon bo'ldi.
Afg'oniston endi deyarli 40% Tolibon bo'lgan mintaqada beqarorlik asosiy nuqtasi, va terrorchilar shunchaki hokimiyat mavjud vakuum foyda, Pokiston tashqi ishlar vaziri Nasir Xon Janujua maslahatchisi dedi. Uning so'zlariga ko'ra, mamlakat aholining katta qismini tark etadigan kuchli liderga ega emas.
Shu nuqtai nazardan, CA mamlakatlari uchun bunday mahalla tashvishli ko'rinadi. Barcha imkoniyatlar va resurslarga ega bo'lgan Pokiston vakili, Markaziy Osiyo beshligi birgalikda mumkin bo'lgan tahdidlarga qarshi kurashish uchun raqobat qilishdan ko'ra hamkorlik qilishi kerak, deb hisoblaydi.
O'z navbatida, Afg'oniston tashqi ishlar vazirligi rahbari sallaxuddin Rabboniy o'z qo'shnilarining hujumlarini juda qattiq so'zlar bilan izohladi. Shunday qilib, u ko'p jihatdan terroristik tahdid tashqi xususiyatga ega ekanligini ta'kidladi, chunki 25% terroristlar xorijliklardir. Bundan tashqari, u Afg'oniston uzoq vaqtdan beri tahdid mamlakati sifatida qabul qilinmasligi kerakligini qo'shimcha qildi, chunki bu davlat kuchli iqtisodiy salohiyat va jiddiy imkoniyatlarga ega. Bu haqda metallurgiya, energetika va savdo-sotiqni rivojlantirish istiqbollari, qo'shni davlatlar, shu jumladan, O'zbekiston bilan belgilab berilgan qo'shma loyihalar bu borada yangi sur'at baxsh etadi, Kobulga ishonaman.
Eron, bu qismda, qo'shni davlatlarni Afg'oniston muammosi bo'yicha vakillik forumini o'tkazishga chaqirgan, bu faqat formatlardan birida emas, balki kompleksda hal qilinishi kerak bo'lgan hakamlik sudyasi bo'lib xizmat qildi.
Agar yaqin qo'shnilar Markaziy razvedka boshqarmasi va yaqin Afg'onistonda xavfsizlikka bo'lgan qiziqishlarga ega bo'lsa, unda o'sha Yaponiya ko'proq maqsadga ega — investitsiya, gumanitar hamkorlik, ta'lim va innovatsiya. Bundan tashqari, so'nggi yillarda CA mamlakatlarining ko'tarilgan quyosh mamlakati bilan aloqalari sezilarli darajada mustahkamlandi.
Sharq, Osiyo va G'arb mamlakatlari vakillarining mutlaqo boshqacha yondashuviga qaramasdan, Markaziy Osiyoda o'zaro hamkorlikning yangi shakli zarur ekanligi va mintaqa xalqaro tashkilotlar ishtirokida ko'plab muammolarni mustaqil hal etish va uchinchi davlatlar bilan o'zaro manfaatli aloqalarni saqlab qolish imkoniyatiga ega ekanligi haqida umumiy fikr bor edi. Agar e'lon qilinganidek, yaqin bahorda Ostona shahrida yoki dunyoning eng muhim mintaqalaridan biri-Markaziy Osiyodagi boshqa joylarda bo'lib o'tadigan bo'lsa, Markaziy Osiyo davlat rahbarlarining uchrashuvini aniqlashtirish va ko'rsatish kerak.
Mamlakat va dunyoda ro'y berayotgan so'nggi voqealardan xabardor bo'lish uchun Telegramdagi Sputnik O'zbekiston kanaliga obuna bo'ling.



Download 224 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish