Амир темур тарихидан лавхдлар тошкент 2021



Download 223,92 Kb.
bet1/39
Sana25.02.2022
Hajmi223,92 Kb.
#276077
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   39
Bog'liq
amir temur



Акбар ЗАМОНОВ,
Алишер ЭГАМБЕРДИЕВ

АМИР ТЕМУР
ТАРИХИДАН
ЛАВХДЛАР


Тошкент
2021
УДК: 811.512
КВК 83(5У)
3-31
Замонов, Акбар.
Амир Темур тарихидан лавхалар [Матн] / А.Замонов. - Тошкент: “BAYOZ”, 2021. 112 6.

Мавлонов У.М.
Эрназаров Ф.Н.
Аминов Б.Б.
Тухтабеков К. А.
Такризчилар:
тарих фанлари доктори, профессор; тарих фанлари доктори, доцент;
тарих фанлари номзоди, катта илмий ходим;
тарих фанлари номзоди, доцент.
Мазкур рисола Амир Темур фаолияти, у билан боглик баъзи кизикарли, укувчига кисман маълум ва маълум булмаган маълумотлар жамланмасидан иборат. У икки кисмдан таркиб топган булиб, биринчи кисмда Амир Темур тарихига оид илмий тадкикотлар натижалари урин олган булса, иккинчисида Темур фаолиягидаги баъзи кизикарли вокеалар маълумотнома шаклида, киска макола куринишида келтирилган.
Мазкур рисола Тошкент шахридаги Ёджу техника институти «Ижтимоий фанлар» кафедрасининг 2021 йил 26 мартдаги 10-сопли баенномаси хамда Узбекистон Миллий университети «У збекистон тарихи» кафедрасининг 2021 йил 24 мартдаги 15-coiiiii Ьлспномаси асосида нашрга тавсия этилган.
удк кн I.■
КВК К Ч'.У)
ISBN 978-9943-6370-0-9
-о ..Н \'и ч
'I \ Lim< ин >в *< I.* |
Амир Темур таваллудинимг 685 йиллигига багишланади.
СУЗБОШИ
Сохибкирон Амир Темур энг аввало, мамлакатни боскинчилар зулмидан озод этиб, фукаро тинчлигини гаъминлаган кудратли давлат арбоби сифатида улугланади. XIV асрнинг 70-йилларига келиб мугуллар истилосидан тьтиборан ЧигатоЙ улуси номи билан юритилиб келган Мовароуннахрда буюк бобомиз Амир Темурнинг тинимсиз саъй-харакати, шижоати, акл-заковати ва жонбозлиги туфайли мавжуд феодал тар ко клик, бекликлараро низолару бошбошдокдикларга чек куйилди. Бир ярим асрлик мугуллар истибдоди бархам топиб, марказлашган, мустакил, кучли харбий салохиятга эта улкан салтанатга асос солинди.
Шаркий Туркистону ^иидистон улкаларидан тортиб Рум (Кичик Осиё), Шом (Сурия) хамда Мисргача, Кавказорти худудларидан тортиб Дашти Кдпчоку Мугулистоннинг кенг худудларигача булган мамлакатларни камраб олган буюк империя ташкил топди. Уни идора этишда Сохибкирон Амир Темур мавжуд хукукий меъёрларга изчил амал килди ва уларни давр талабига биноан такомиллаштириб, янада юкорирок боскичга олиб чикди. Амир Темур узининг тузукларида кайд лтанидек, салтанат ишларининг туккиз улуши кенгаш, тадбир ва машварат, колган бир улуши эса килич билан амалга оширилди.
Сохибкирон салтанат байроги, зарб этиладиган динору дирхамларга босиладиган белги хамда хос тамтасидаги «Роста руста», яъни «Хак булсанг, нажот топасан» ёки «Куч - адолатдадур» тамойилига бир умр содик колди. У, биринчи галда, кенг халк оммаси, чунончи, беваю бечоралар, гарибу мискинлар, савдогару дехконлар, косибу чорвадорлар, хунарманду зиёлилар, олиму фузалолар, донишманду машойихлар хукукини мухофаза этишда конун-коидаларга риоя килиб, адолат билан иш юритди.
Сохибкирон томонидан олиб борилган бундай сиёсат ва адолат натижасида салтанат жиноятчилар, йултусару карокчилардан тозаланган. Бузгунчилик, боскинчилик, талон- торож сингари ранят бошига кулфат келтирувчи салбий омилларга баркам берилган, саркашлар гардани итоат халкдсига киритилган,
Бугун биз мустакиллик мохиятини, унинг жамият тараккиётида тутган урни хамда халк турмушидаги бекиёс ахамиятини улуг бобокалонимиз Сохибкирон Амир Темур оркали яна хам чукуррок англамокдамиз. Бунинг самараси уларок, 1996 йил декабрда «1996 йилни Амир Темур Йили» деб аташ тугрисида Узбекистон Республикаси Президента Фармони к,абул килин ди. «Темур гузуклари» бир неча тилда чоп эталди. Уша давр тарихий-маданий ёдгорликларини тиклаб, ёзма адабиёглар илмий муомалага киритилди.
Мустакиллик байрамининг икки йиллиги арафасида, 1993 йил 31 августда Тошкентда Амир Темур хайкали очилди. Орадан яна икки йил утгач Халкдро Амир Темур жамгармаси ташкил килинди. 1996 йилда Самарканд, Шахрисабз шахарларида хам Амир Темурга хайкал урнатилди, Тошкенгдаги Амир Темур хиёбонида Темур ийлар тарихи давлат музейи барпо этилди, «Амир Темур» ордени таъсис этилди. Тошкент, Самарканд ва хорижий мамлакатларда ЮНЕСКО рахбарлигида Сохибкирон таваллудининг 660 йиллиги кенг нишонланди. Амир Темур хакида бадиий фильм, спектакллар ва шеърий хамда насрий асарлар яратилди.
Бугунги кунда хам Амир Темур омили гарихчилар ва кенг жамоатчилик эътабори ва эътирофида. Унинг харбий соха билимдони, ижодкори сифатада кадрланиши инъикоси уларок, 2017 йилдан бошлаб ёшларга харбий таълим-тарбия берадиган курсантлар мактабларига «Темурбеклар мактаби»деб ном берилди’. Айни вактда харбий хизматдаги шахсий таркиб уртасида миллий узликни англаш ва жанговар рухни, ватанпарварлик тарбиясини кучайтириш, харбий хизматчиларнинг интеллектуал салохиятани юксалтириш
1 Узбекистон Республикаси Президента Шавкат Мирзиёевнинг «Камолот» ёшлар ижтимоий харакатининг IV курултойидаги нутки. 30.06.2017.
максадида ёш аскар ва курсантлар учун харбий касамёд кабул килишдан аввал Сохибкирон хаёти ва угитлари мужассам булган «Темур тузуклари» китоби буйича синов утказиш гартиби хам йулга куйилди3.
Мазкур жараёнларнинг барчаси Амир Темур тарихини урганиш, тадкик килиш, бу борада илмий янгиликларни юзага '1икарип1 хамда эришилган натижаларни халкимизга етказиш доимо долзарблигини саклаб колишини англатади.
Тарихда ном колдирган буюк шахсларга булган кизикиш х.еч качон сунмаган, айникса, уларнинг такдирига дахддор кнзик, баъзида эътибордан четда колдирилган маълумотларга на булиш замон кишилари дунёкарашининг янада бойиши учун хизмат килади. Буюк шахсларнинг хатти-харакатларини англаб етиш учун шу инсонларнинг умр нули, характер шрбияси ва хаётий позициясининг шаклланиш жараёнини урганиш зарур. Шу йуналишда амалга оширилган ишлардан бири сифатида тайёрланган мазкур рисола хам кенг китобхонлар оммасининг буюк бобокалонимиз фаолиятидаги айрим вокеа-ходисалардан бохабар булишига кумаклашади.
: Узбекистан Республикаси Куролли Кучлари та га кил этилганининг 27 йиллиги ва Ватан уимоячилари куни муносабати билан байрам табриги. 13.01.2019.



Download 223,92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish