Anor navlari kolleksiyalari I. Kirish. II. Adabiyotlar tahlili. III. Asosiy qism. Anorning tijorat navlari

Isroildagi asosiy navlar
Isroilda 50 dan ziyod anorlarning navlari aniqlangan. Neve-Yar Tadqiqot
Markazi bog‘dagi solishtiruvlarga binoan ba’zi navlar bir-biridan juda farq qilsada
bir xil nomga ega (masalan, “Hershkovich” navlari), boshqalari bir-biriga o‘xshash
bo‘lsada boshqa-boshqa nomga ega. (masalan, “Vondeful” navlari). Bugungi
kunda Isroilda yetishtiriladigan asosiy turdagi navlar 60% qismi “P.G. 101-2”
(“Vondeful”) hisoblanadi. Ushbu navni taxminan 100 yil oldin AQShdan olib
kelingan deb taxmin qilinadi. Ushbu katta hajmli anor oktyabrning boshida
pishadi. U to‘liq pishganda qizil don va teriga ega shirin-nordon anor bo‘ladi.
Isroilda “Vondeful”ning juda ko‘p
turlari mavjud. Neve Yar kollektsiyasida
uning yetti turi tavsiflangan. Navlarning
pishib yetilish vaqtlari, ularning tashqi rangi,
meva rivojlanish davrida terining rangi
ko‘rinishi va urug‘ning qattiqligi darajasiga
ko‘ra farqlanadi.
“Shani-Yonay”. Eksport bozorining o‘sishi va ertapishar qizil navlarga
bo‘lgan talab kuchaygani sababli, “Akko” va “Shani-Yonay” kabi yana ikkita
qo‘shimcha ertapishar qizil tijorat navlari yaratildi. Har ikkisi ham shirin-nordon
ta’mli, qizil rangli po‘stloqli va yumshoq urug‘li navlardir. Ularning jozibali
ko‘rinishi va yaxshi ta’mi ularni Isroilning yetakchi eksport turlariga aylantiradi.
Akko Shani- Yonaydan o‘sishi, meva va daraxt shakli bilan farq qiladi. Ikkala nav
ham o‘rtacha 300g-400 g gacha bo‘lgan kichik-o‘rta mevali hosil qiladi. (9-rasm)
Ikkita “P.G.116-17” va “P.G.118-19”
(“Hershkovich”) navi kechki “Vondeful” va

Ertapishar Yonay”ning

“Akko” orasida

hamda pishib

“Shani yetiladi.

“P.G.116-17” turi bugungi kunda eng yaxshi
eksport qilinadigan tur hisoblanadi.
“Emek” Mevasi katta, donlari qizil rangli va jozibador qizil po‘stloqqa ega.
“Emek” ham erta pishib shuningdek, iste’molchilar tomonidan talab qilinadigan
yuqori sifatli, shirin yoki shirin-nordon ta’mli va yumshoq urug‘li anor navi
hisoblanadi.
Mevalar pishib yetilganda o‘rta
va katta hajmli, terisi qizil rangli,
qizil suvli donli va shirin ta’mga ega
bo‘ladi.
“Emek” navi Isroilda avgust
oyining o‘rtalarida “Vondeful”
navidan olti hafta oldin pishadi. ( 10-
rasm)
Kamel. “Kamel” yangi va alohida anor navi bo‘lib, ayniqsa, o‘z-o‘zini
changlatuvchi va o‘ziga xos o‘sishga ega o‘rtacha balandlikdagi jadal o‘suvchi
daraxt kabi tavsiflanadi; yaxshi hosildorlikga ega; hajmi katta, donlari mayda va
qizil, po‘stlog‘i meva rivojlanishi davomida juda erta to‘q qizil rangga kiradi; U
“Vondeful” (patentlanmagan) navi bilan o‘xshash, ammo pishib yetilgan meva
«Vondeful»ning qizil terisidan farqli o‘laroq to‘q qizil rangda bo‘ladi. Bundan
tashqari, to‘q qizil rang olish rivojlanish davomida bo‘lsa, «Vondeful»da esa meva
pishib yetilganda shunday rang oladi. “Kamel” bu eng choriyoli rangli nav
hisoblanadi. Ushbu navdagi qizil rang “Vondeful” dan ancha oldin rivojlanadi. Bu
juda hosildor va yuqori sifatli meva beruvchi navdir. Isroildagi navlarning muddati: Avgust oyida Acco, so‘ngra Emek, Shany,
Kamel, Vondeful (Turkiyadagi asosiy navlar
Taniqli turk navlari orasida “Hichaznar”, “Lefan”, “Janarnar” Silifke Asisi,
“Cekirdksiz”, “Yernar”, “Fellahemez”, “Hatay”, “Izmir1”, “Izmir 1264”, “Izmir
1265”, “Katrbas”, “Mayhos II”, “ayros IV” va “Yufka Kabuk” juda mashxurdir.
“Hichaznar”, “Izmir” va “Silifke”larning raqamlari bo‘yicha farqlangan bir nechta
turlari mavjud. Turkiyadagi asosiy qizil nav bu
yuqori hosildorlikka ega “Hichaznar”
hisoblanadi. Hichaznar navi eksport
qilinadigan navlar orasida birinchi o‘rinda
turadi. Meva shirin-nordon ta’mga va qattiq
urug‘larga ega hamda “Vondeful” naviga
juda o‘xshashdir. “Lefan” Hataydan olingan
bo‘lib sariq po‘stloq, kata donlarga, shirinnordon ta’mga va juda qattiq urug‘larga
egadir. “Janarnar” qizil po‘stloq, qizil don,
shirin-nordon ta’mli va qattiq urug‘li
navdir. “Izmir 26” shirin ta’mga ega.
Ko‘pchilik turknavlari shirin-nordon va
qizil rangga ega.