Axborot Texnologiyalari universiteti kompyuter injeneringi

GOST R 34.10 elektron raqamli imzoni shakllantirish va tekshirish algoritmi GOST R 34.10-94 raqamli standart hisoblanib, DSA algoritmiga o‘xshash ishlaydi. Lekin undan keyin GOST 3 4 .1 0 - 2 0 0 1 standard ishlab chiqilib, amalda 2 0 1 1 -yilgacha qo‘llanilib kelingan. 2012-yilda GOST 34.10-2012 standarti qabul qilingan va GOST 34.10-2001 bilan ikkalasi elliptik egri chiziqlar muammolariga asoslangan hisoblanadi.

Ushbu standartda elektron raqamli imzoni shakllantirish avvalgi algoritmlardagi kabi bolib, xeshlash funksiyasi sifatida GOST R 34.11-2012 algoritmi qollaniladi. Ushbu algoritmda elektron raqamli imzoni shakllantirish jarayoni va uni tekshirish jarayoni quyidagi rasmlarda keltirilgan ( 4 va 5-rasm).

Elektron raqamli imzoni shakllantirish. M xabar ostiga qo‘yiladigan elektron raqamli imzoni olish uchun algoritm bo‘yicha quyidagi amallami (qadamlarni) bajarish zarur:

1-qadam: xabaming xesh-funksiyasi hisoblanadi: m=H(M);

2-qadam: e= m (mod t) ni hisoblanadi. Agar e=0 bolsa, u holda e=l ni aniqlanadi;

3-qadam: ushbu 0

4-qadam: elliptik egri chiziqning C=[k]N nuqtasi hisoblanadi va r =
ni aniqlanadi, bu yerda x(e)-C nuqtaning x koordinatasi. Agar r = о bolsa, u holda 3-qadamga qaytiladi;

5-qadam: s=(rd+ke) (mod t) ifodaning qiymati hisoblanadi. Agar s = 0 bolsa, 3-qadamga qaytiladi;

6 -qadam: r va s larni ERI sifatida chiqishga beriladi.

Ushbu jarayon uchun dastlabki (kirishdagi) malumotlar M xabar va ERIning yopiq kaliti d, chiqish natijasi bolsa, (r, s) elektron raqamli imzo hisoblanadi.

Elektron raqamli imzoning haqiqiyligini tasdiqlash.

Olingan M xabar ostiga qo‘yilgan ERI haqiqiyligini tasdiqlash uchun algoritm bo‘yicha quyidagi amallami (qadamlarni) bajarish zarur:

1 -qadam: agar 0 < r < t, 02-qadam: M xabar bo‘yicha xesh-funksiyani hisoblanadi: m=H(M);

3-qadam: e=m(mod /) ni hisoblang. Agar e=0 bolsa, u holda e=l ni aniqlanadi;

4-qadam: v = ifodaning qiymati hisoblanadi;

5-qadam: ushbu = sv(mod t) = -rv(modt) ifodalar qiymatlari hisoblanadi;

6 -qadam: elliptik egri chiziqning с = [ + [ ] r nuqtasi hisoblanadi va

R = ni aniqlang, bu yerda x-c nuqtaning x koordinatasi.

7-qadam: agar R=r tenglik bajarilsa, u holda “imzo haqiqiy”, aks holda “imzo haqiqiy emas” deb qabul qilinadi.

Ushbu jarayon uchun dastlabki (kirishdagi) ma’lumotlar bo‘lib, imzolangan M xabar, (r, s ) elektron raqamli imzo va ERI ochiq kaliti, chiqish natijasi bo‘lib esa, mazkur ERI haqiqiyligi yoki haqiqiy emasligi haqidagi axborot hisoblanadi.


M xabardan xesh-qiy hisoblaw
Imzoni shakllantirish jarayoni. Boshlanishi


TAMOM→

S va r qiymatlari bo’yicha raqamli imzoni hisoblash

S=0

S qiymatni hisoblash

R=0

c-kp elliptik ciziq nuqta his va rni his

k tasodifiy sonni hosil qilsih

ani olish va ed ni hisoblash

ha

yo’q

ha

yo’q

4-rasm. Elektron raqamli imzoni shakllantirish jarayoni

Boshlanishi
.




S va rqiymatlari bo’yicha raqamli imzo hisoblash



00

Yo’q




M xabardan xesh qiymatni hisoblash
ha




A ni olish va e ni hisoblash



E ga teskari v ni hisoblash





Z1 va Z2 ni hisoblash





C=kp elliptic to’g’ri chiziq nuqtalarini hisoblash va u bo’yicha rni hisoblash





R=r


Yo’q

ha


TAMOM

(imzo haqiqiy emas

Imzo haqiqiy emas

5-rasm. Elektron raqamli imzoni tekshirish jarayoni.

Xulosa

Men bu mustaqil ishini yozish davomida electron raqamli imzo o’zi nima ekanligi,

qanday paydo bo’lganligi kabi malu’motlarga ega bo’ldim.

Elektron raqamli imzo — Elektron hujjatdagi mazkur elektron hujjat axborotini elektron raqamli imzoning yopiq kalitidan foydalangan holda maxsus oʻzgartirish natijasida hosil qilingan hamda elektron raqamli imzoning ochiq kaliti yordamida elektron hujjatdagi axborotda xatolik yoʻqligini aniqlash va elektron raqamli imzo yopiq kalitining egasini identifikatsiya qilish imkoniyatini beradigan imzo

Foydalanilgan adabiyotlar

AXBOROT XAVFSIZLIGI -Toshkent «Fan va texnologiya» - 2017

S.K. GANIYEV, M.M. KARIMOV, K.A. TASHEV

Vikipediya internet sayti