Farg’ona-2019 umumiy pedagogika o’quv-uslubiy majmua

Huquqiy davlat- davlat tuzilishi va faoliyatining huquqqa asos-langanligi huquqiy davlatda quyidagi shartlar, albatta, bo’lishi shart: xalq hokimiyatining amalga oshishi; shaxsning huquq va erkinlikla-rining hech kim, Shu jumladan, davlat tomonidan ham hech qanday holda buzilmasligi; konstitutsiya va qonunning ustunligi; hokimiyat-ning bo’linish tamoyiliga amal qilish; sudlarning mustaqilligi. Dav­lat faqat huquq yaratib qolmay, o’zi ham ana Shu huquq normalariga amal qilishi huquqiy davlatning asosiy xususiyatidoir.
Huquqiy madaniyat - fuqarolarning etukligi va ongliligi-ni ko’rsatuvchi mezon. Huquqiy madaniyat tushunchasi huquqning rivojlanish darajasi, aholining huquq haqidagi tushunchasi, qonunlar-ning ahvoli, huquqni amalga oshirish ishlarini tashkil etish darajasi, huquqning obro’yi singari unsurlardan tashkil topadi. Huquqiy madaniyatga huquq fanining rivojlanish darajasi, huquqni tashviqot qilish-ning qanday yo’lga qo’yilganligi, madaniyatning umumiy darajasi ta’sir qiladi. Huquqiy madaniyat huquqiy ongning amaliyoti, ya’ni huquqni qoilash, amaliyotga tadbiq etishdoir. Shaxs qanchalik huquqiy bilimga ega bo’lmasin, qonun va boshqa qoidalarga amal qilmasa, jamiyat uchun katta zarardoir.
Huquqiy madaniyat - har bir davlatning qonun asoslari, huquq me’yorlarining mavjudligi, fuqarolarning mavjud qonunlarni bilishi va o’z faoliyatida ularga rioya etishi. Huquqiy va demokratik davlat barpo etishning muhim sharti hamda fuqarolik jamiyatida kishilaming etuk ma’naviyati, huquqiy burch va mas’uliyatlari tuShuniladi.
Huquqiy me’yor (norma)lar - huquqni belgilovchi huquqiy munosabatlarni tartibga soluvchi normalar. Ular turli ko’rinish va shaklda namoyon bo’ladi. Huquqiy normalar konstitutsiyada, qonun-larda va boshqa me’yoriy (normativ) hujjatlarda bayon qilinadi.
Huquqiy ong - kishilaming huquqqa, qonunga odil sudlovga bo’lgan munosabatlarini ifodalaydigan qarashlar yig’indisi. U hur-matda bo’lish yoki huquqni mensimaslikka ta’sir qiladi. Kishilaming huquqiy ongi qanchalik kuchli boisa, bu huquq normalarining ixtiyo-riy bajarilishiga olib keladi.
Mehnat maktabi – o’quvchilarni mehnat faoliyatiga yo’naltirish va ta’limni ishlab chiqarish mehnati bilan birlashtirishga oid pedagogik g’oya.
Mehnat tarbiyasi – o’quvchi va talabalarda umummehnat va kasb ko’nikmalarini hosil qilish, muayYan kasbga yo’llashning mazmuni, shakllari, usul va vositalarini o’zida mujassamlashtirgan pedagogika fanining alohida tarmog’i.
Mehnat ta’limi – politexnik va mehnat ta’lim-tarbiyasining yosh avlodda mehnatga, ijtimoiy hayotning ma’lum bir sohasiga doir bilim, ko’nikma, malaka hamda odatlarni tarkib toptirish va rivojlantirishga yo’naltirilgan turi.