Fqklarini xujjatlashtirish turli texnik vositalardan foydalaniladi

Tabiiy ochilmalarni xujjatlashtirish
Tabiiy ochilmalarni xujjatlashtirish odatda geologik s’emka va qidirish ishlarini dastlabki bosqichlarida geologik ob’ektlarni o’rganishda olib boriladi.
Dala ishlari va geologik xaritalashning asosiy xujjatlari, dala geologik xaritasidan tashqari, dala (dala jurnali, piketaj kitobcha)lari xisoblanadi (Ilova 1). Ularda sana, marshrut guruhining tarkibi va marshrut maqsadi ko’rsatilgan bo’lishi kerak.
Ochilmalarni yozish tartibi: bog’lanishlar, ochilmaning tavsifi, tog’ jinslarini dala nomlari, tekstura, struktura (iloji boricha), qatlam elementlarining kontaktlari, qatlamliklari yoki boshqa tog’ jinslarini bir xil emasliklari (borligi), darzliklari, gidrotermal o’zgaruvchanlik darajasi, tomirlik va boshqa minerallashuvlarini taxmin tomirlarini ifodasi bilan yozib, mayda tomirchalar, ularning qalinligi, ma’dan va tomirlik minerallarni tarkibi va boshqalardir. Olingan obrazest va namunalarni tartibi ko’rsatiladi, namunalarni olingan joylari chizmalarda belgilanadi.
Geologik kuzatishlar natijasi dala kitobchasiga kerakli bo’lgan namuna, chizma va rasmlar (foto tasvir) bilan yoziladi. Olingan obrazest va namunalarni joylari tartib raqamlari bilan belgilanadi.
Kameral qayta ishlashga oid bo’lgan masalalar ko’rib chiqilgan yuo’lishi kerak (masalan, № .... ochilma bilan taqqoslash, probirkali va boshqa tahlillarni o’tkazish).
Qabul qilingan qisqartirishlar shartli belgilarda ko’rsatilishi shart.
Er usti tog’ lahmlarini xujjatlashtirish
Foydali qazilma konlarini er usti tog’ lahmlarini xujjatlashtirish, s’emka (sur’atga olish), qidirish va razvedka qilishda qo’llaniladi.
Foydali qazilmalarni tabiiy er ustiga chiqib qolgan qismlarini va uncha chuqur bo’lmagan ma’dan yotqiziqlarini qidirishda quyidagi tog’ lahmlari olib boriladi: zakopushka, raschistka (tozalash), kanava (ariqcha), transheya (magistral ariqlar) va shurflar.
Lahmlarni xujjatlashtirish shartli belgilar bilan o’rnatilgan formada, tog’ lahmlarini xujjatlashtirish jurnalida qayd etiladi (Ilova 1a).
Xujjatlashtirish jurnali qo’shimcha millimetrli qog’ozlar bilan tarkib topgan, ularning oq tomonlarida tog’ lahmlari jinslarini sistematik yozuvlari beriladi (vertikal lahmlar uchun – yuqori qismidan, gorizontal laxmlar uchun – bir uchidan ikkinchi uchigacha). Millimetr qog’ozida lahmlarni chizmasi 1:50, kam xollarda 1:20, 1:10 masshtablarda bajariladi.