Guliston davlat universiteti pedagogika fakultetiti

Tez aytish – xalq og‘zaki ijodi namunasining bu turi ham quyi sinflar

darsliklarida berib boriladi. Tez aytish kichik yoshli o‘quvchilarda uchraydigan

talaffuz nuqsonlarini yo‘qotishga, aniq va ravon gapirishga o‘rgatishga

qaratilgandir. Mazmun jihatdan ilmiy dalillangan, hayotiy voqealarni aks ettirishni

maqsad qilib qo‘ymaydigan, ayrim undosh tovushlar bilan boshlanadigan

so‘zlarning takrorlanishidan gap tuzilib, tez buzilishi mumkin bo‘lgan jumlalardir.

O‘quvchi ko‘p mashq qilish natijasida aniq so‘zlaydigan, tez aytishning

mazmunini buzmasdan talaffuz etishga o‘rganadi. O‘quvchi o‘ziga, bilimlariga

ishonchi ortadi. Har qanday sharoitda va holatda o‘z fikrini adashmasdan

tushunarli qilib bayon etishga o‘rganadi.

  Boshlang‘ich sinf darsliklarida qisman latifalar, juda oz miqdorda

dostonlardan parchalar ham uchraydi. Ularning ham o‘ziga xos ta’lim-tarbiyaviy

ahamiyati bo‘lib, keyingi boblarda izohlashga harakat qilamiz.

  Xulosa qilib aytganimizda, boshlang‘ich sinflarda ta’lim mazmunining

salmoqli qismi sanalgan xalq og‘zaki ijodining har bir turi ma’lum ta’limiy va

tarbiyaviy vazifani hal etishga qaratilgandir. Bu vazifani muvaffaqiyatli hal etilishi

o‘qituvchining mahoratiga, bilimdonligi va  fidoiyligiga ko‘p jihatdan bog‘liqdir.

  Boshlang‘ich sinflarda o‘qiladigan, darsdan tashqarida eshitadigan,

televidenie orqali namoyish etiladigan xalq og‘zaki ijodi namunalari shubhasiz

o‘quvchi-yoshlarni tarbiyalashning vositasi bo‘lib xizmat qilib kelmoqda.

---

24