I. A'debiyatlar tu'sindirmesi

1.4. Flyuorimetrik analizde qollanilatug'in a'sbap-u'skeneler
Flyuorimetrik tahlilda qo’llaniladigan aboblar 2 ta asosiy guruhga ajratiladi: flyuorimetrlar va spektroflyuorimetrlar. Shu jumladan, flyuorimetr sifatida maxsus tuzilishdagi mikroskoplar - mikroflyuorimetrlardan ham foydalaniladi.



Flyuorimetrik tahlilda qo’llaniladigan asboblarning asosiy qismlari – yorug’lik manbai, tahlil qilinuvchi ob’yekt uchun kamera (kyuveta) va qayd qiluvchi asbob hisoblanadi. Flyuorimetrlarda, odatda, chiziqli spektrga ega bo’lgan yorug’lik manbalaridan (simob-kvartsli lampa), spektroflyuorimetrlarda esa uzluksiz spektrli (ksenonli lampa) yorug’lik manbalaridan foydalaniladi.



[24]
Flyuorimetrik tahlilni bajarishda foydalaniladigan spektroflyuorimetrlar quyidagicha tuzilishga ega: simob - kvars lampasidan chiqayotgan nur birlamchi yorug‘lik filtr va kondensor orqali aniqlanadigan modda eritmasi solingan kyuvetaga tushadi va eritma flyuoressensiyalana boshlaydi. qo‘zg‘algan nur kvantlari ikkilamchi yorug‘lik filtridan o‘tib, fotoelementga tushgan yorug‘lik miqdorini belgilab oladigan galvanometr bilan biriktirilgan fotoelementga tushadi:

Spektroflyuorimetrning tuzilish chizmasi
1 -simob kvars yoritgich, 2- nurtutkich, 3 - tekshiriluvchi eritma solingan kyuveta, 4 - fotoelementlar, 5 - kuchaytirgich, 6 – galvanometer

Monoxromatik nurlanish manbalari sifatida turli lazerlar (doimiy / impulsli, qattiq holli / gazli oqindi / bo'yoq eritmalarida) va simob chiroqlari ishlatiladi. Kerakli emissiya spektrini ajratish uchun aralashuv filtrlari va monokromatorlar ishlatiladi. Tadqiq qilingan modda qo'zg'aluvchan davlatga o'tish qiyin bo'lsa, gaz plazmasida bir necha lazer yoki qo'shimcha qo'zg'alish qo'llaniladi. [1]

II. Ta'jiriybe bo'limi
2.1. Flyuorimetrik usil ja'rdeminde da'ri preparatlardin' analizi
Glutamin kislota

Farmakopeya maqolasi bo'yicha glutamin kislotaning chinligini aniqlashda, 2 mg preparat kolbaga solinadi, unga 2 mg rezorsin va 5 tomchi konsentrlangan sulfat kislota qo’shiladi. So’ng eritma yashil-qo’ng’ir rangga o’tguncha qizdiriladi. Sovutilib 5 ml suv va 5 ml ammiak qo’shiladi. Bunda yashil tusda flyuoressensiya beruvchi qizil-binafsha rang paydo bo’ladi.
Bu reaksiyada avval glutamin kislota degidratatsiyalanib, pirrolidon karbon kislotaga o'tadi. U esa o'z navbatida konsentrlangan sulfat kislota ishtirokida rezorsin bilan kondensatsiyalanib, bo'yoq modda hosil qiladi:

[3]

10 mg foli kislotasi 10 mg suvda eritilib, 1 tomchi natriy karbonat eritmasi, 1 ml suyultirilgan xlorid kislota va 1 ml 1 %li KMnO₄ eritmasi qo'shib 2—4 minut davomida suv hammomida qizdirib sovitiladi va eritma rangsizlanguniga qadar tomchilab pergidrol eritmasi tomiziladi. Eritma ultrabinafsha nurda ko'k rangda tovlanadi: