Kirish. Katalitik jarayonlarni sanoatda tutgan urni va vazifalari

Ko’rsatkichlar	Engil neft mazuti	Engil neft gudroni
Neft yarim gudroni
Mahsulotlar chiqishi % (mass): Vodorod sulfid	0,2	0,3	-
C4 gacha bo’lgan gazlar	2,1	2,2	0,8
C5 va C6 fraktsiyalar	1,4	1,3
C7 -185^0C fraktsiya	4,7	4,6	5,6
185 – 370^0C fraktsiya	10,7	-	-
Qoldiq (>371^0C)	80,9	-	-
Qoldiq (>185^0C )	-	91,6	92,6
Jami:	100,0	100,	99,0

Visbreking benzin fraktsiyalari, oktan soni 58 dan 68 (motor usulida qo’ndirmasiz (prisadkasiz)) oralig’ida bo’ladi. Benzin va kerosin fraktsiyalarda oltingugurt miqdori homashyodagiga nisbatan kam bo’ladi, bu fraktsiyalarni tozalashga to’g’ri keladi.
2.1.1. Reaktsion kamerali visbreking qurilmasi
Neftni haydash qurilmasidan qizigan (qaynoq) mazut 1-nasos yordamida 2-zmeevikli pechga beriladi. Homashyo pechdan chiqib, 1,7 MPa bosim atrofida ishlovchi 3reaktsion kamera ( acuum ) da visbrekinglanadi. Olingan mahsulotlar aralashmasi 4-reduktsion klapan orqali o’tib, so’ngra 8-fraktsiyalovchi kolonnaga yuboriladi.Aralashma kolonnaga kirguncha 7-nasos yordamida 6-issiqlik almashtirgich orqali berilayotgan sovuq gazoyl oqimi quyilishi hisobidan sovutiladi. Sovuq gazoylni qoldiq (retsirkulyat) qismi 8-kolonna o’rta qismiga qaytariladi. Gazoylni balans miqdori 5sovutgich orqali qurilmadan chiqariladi.
Benzin bug’lari kondensatciyalash va gazlarni sovutish uchun 8-kolonna yuqorisida 11-havoli sovutgich hizmat kiladi. Undan so’ng aralashma 12-suvli sovutgichdan o’tadi. Gorizontal separator 13 da og’ir gazlar beqaror benzinlardan ajratiladi. Benzinning bir qismi 14-nasos yordamida acuum yuqori taralekasidan sovuq quyilish hosil qilish uchun qaytariladi, qolgan qismi qurilmadan chiqariladi.
Kolonnadan engil kerosin fraktsiyasi tarelkalararo chiqarish joyidan olinib, 10-nasos yordamida qurilmadan chiqariladi. Ayrim qurilmalarda bu fraktsiya yordamchi bug’latuvchi kolonnalar orqali chiqariladi.
Qoldiq – og’irlashgan visbreking mazut 8-kolonna pastidan 9-nasos yordamida chiqarilib, acuum bosqichga yuboriladi. Yuqorida ko’rilgan qurilma uyg’unlashgan (kombinirovanniy) qurilmalar bir qismidir.