Kома holatlarida reanimatsiya reja Koma haqida tushuncha

Klinik belgilari. Komaga tushishdan oldin bemor o'zini behol seza boshlaydi, tez charchab qoladi, ishtaha bo'lmasdan tashnalik bezovta qila boshlaydi, quloqlariga turli-tuman tovushlar chalina boshlaydi. Organizm ko'p miqdorda siydik ajratib chiqara boshlaydi.
Bemorning tashqi ko'rinishida quyidagi o'zgarishlarni kuzatish mumkin: terisi qurigan, lablari va shilliq qavatlari yorilgan; tovonostida, kaftlarida sariq qasmoqlar qoplami ko'zga tashlanadi(lipoidlar qasmog'i); og'zidan aseton hidi kelib turadi; badanlarida yiringli yaralar paydo bo'ladi. Agar bemor davolanmasa, komaoldi holatidan komaga o'tib qoladi yoki bemor juda holsizlanib o'rnidan tura olmaydi. Nafas olishi og'irlashadi, qon bosimi pasayib, tomir urishi ipsimon bo'ladi, qusadi. Nafas olishi chuqur va sekin — 12—14 marta bo'lib, mushaklari bo'shashgan, oyoqlarida gangrena boshlanishi mumkin. Qondagi qand miqdori 300 mg. % dan oshadi, siydikda ham qand paydo bo'ladi.
6.3. Giperosmolyar koma
Giperosmolyar koma qand kasali bilan kasallangan bemor-larda uchrab turadi. Bu komada qonning osmotik bosimi giperglikemiya va gipernatremiya hisobiga, ya'ni 400—500 mushak orasiga sm/litrgacha ko'tariladi. Normada esa osmotik bosim 275—290 mushak orasiga sm/litrni tashkil qiladi. Bu komada keton asidoz bo'lmay, koma kelib chiqishiga asosiy sabab insulin yetishmovchiligi bo'ladi. Etiologiyasi, kechishi giperglikemik komaga o'xshashdir. Bemor bir necha soat davomida sopor holatdan komaga tushib qoladi.
Klinik belgilari. Bemorning hushi bo'lmaydi; tomir urishi ipsimon; qon bosimi past bo'lib, nafas olishi yuzaki, keyinchalik sekinlashadi; ko'z kosasi yumshoq bo'lib, terisi quruq bo'ladi, nafasida aseton hidi bo'lmaydi; siydikda oqsil, natriy xlor bo'lib, siydik miqdori oshadi; bu koma o'lim bilan tugaydi.
Davolashda degidratatsiya va giperglikemiyaga qarshi kurash olib boriladi, ya'ni 2,5 % glukoza va insulin yuboriladi. Yuboriladigan umumiy suyuqlik miqdori bir sutkada 6—8 litrdan 10 litrgacha bo'lishi mumkin. Insulin 80—150 ta'sir birlikda, 50 % tomir ichiga yuboriladi, qolgan dozalar laboratoriya ko'rsatkichlariga qarab qo'llaniladi. Bemorni komadan chiqarish uchun 250—1000, hatto 2000 ta'sir birlikkacha insulin kerak bo'ladi.