Кузатиш методи асосида ўқувчиларнинг методик эҳтиёжларини аниқлаш йўллари

Умумий педагогик таҳлил – дарсдаги ҳамма жиҳатларнинг қисқа ва енгил кўринишидаги таҳлилидир.
Дарсни умумий педагогик жиҳатдан таҳлил қилганда қуйидагиларни ҳисобга олиш мақсадга мувофиқдир:
1. Ўқув ёки синф хонасининг дарс ўтишга тайёргарлик ҳолати (дарс жиҳозлари).
2. Ўқув ёки синф хонасининг санитария- гигиена ҳолати.
3. Дарс мавзуси ва унинг таълимий, тарбиявий мақсади.
4. Ўқитувчининг мазкур дарсга илмий-методик ва педагогик жиҳатдан тайёрланганлик даражаси.
5. Ўқитувчининг дарсни ташкил этиш ва дарс босқичларидан тўғри фойдаланиши.
6. Ўқитувчининг ўқувчилар олдида (таълим –тарбия беришида) педагогик жиҳатдан намунали шахс даражасига кўтарила олганлиги.
7. Ўқувчилар билимига қўйиладиган баҳонинг адолатли ва изоҳли бўлиши.
8. Ўқувчиларнинг дарсдаги фаоллиги, интизоми, мустақил фикр юритиши ҳамда мазкур фан асосларини ўзлаштириб олганлик даражаси.
9. Ўқувчиларнинг дарсга муносабати ва ҳурмат билан қараши.
10. Ўқитувчининг дарсдаги бошқарувчилик роли ва иш услуби.
11. Ўқитувчининг дарс мавзусини таълим- тарбияга боғлаши.
12. Дарс жараёнида ёки янги мавзуни баён қилишда ўлкашунослик материалларидан фойдаланиши.
13. Дарсда ўқувчиларнинг сифат ўзлаштириши.
14. Ўқитувчининг дарсдаги таълимий ва тарбиявий мақсадига тўлиқ эриша олганлиги.
15. Ўқитувчининг илмий, методик ва умумпедагогик жиҳатдан ёрдамга эҳтиёжи кабилар.
Юқоридаги кузатиш ва таҳлиллар жараёнида ўқитувчилар айрим ҳолларда дарс жараёнида қуйидаги хато ва камчиликларга йўл қўйишлари кузатилади.
дарс мақсади билан ўқувчиларни таништирмаслик;
интерфаол методлардан самарасиз фойдаланмаслик;
илғор педагогик ва ахборот-коммуникация технологияларидан самарали фойдаланмаслик;
дарс жараёнида барча ўқувчиларнинг иштирокини таъминлай олмаслик;
ўқувчилар билан якка ва жамоа тартибда ишлашга эриша олмаслик;
ўқувчиларнинг мустақил ишлашини таъминламаслик.
ўқувчилар бажарган ишларини вақтида баҳоламаслик;
ўқитувчи нутқининг равон таъсирчан эмаслиги;
мавзуни амалиёт билан боғлаб тушунтирмаслик;
мавзуни илмий ва амалий нуқтаи назардан тушунтиришга эътибор бермаслик;
синф доскаси, дарслик, қўшимча адабиётлардан фойдаланишнинг тизимли йўлга қўйилмаганлиги;
ўқувчиларга бериладиган саволларнинг муаммоли тарзда тузилмаганлиги кабилар.