Лизинг операцияларининг хисоби


Лизинг операциялари буйича хисоб-китобни ташкил килиш



Download 66,21 Kb.
bet3/13
Sana23.06.2022
Hajmi66,21 Kb.
#695902
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Лизинг операцияларининг хисоби

5.2. Лизинг операциялари буйича хисоб-китобни ташкил килиш.
Хозирги вактда амалиётда лизинг операциялари буйича хисоб- китобларнинг куйидаги шакллари кулланилади:

  • хужжатлаштирилдиган аккредитив;

  • инкасса;

  • банк утказмаси;

  • очиладиган счет;

  • бунак тулови.

Бундан ташкари вексель ва чеклардан фойдаланиб, лизинг операциялари буйича хисоблашишлар хам амалга оширилади.
Аккредитив – келишув тури булиб, унга кура мижознинг буйругига асосан, банк тулов хунслварини учинчи шахс счетига утказиш буйругини олади.
Инкассо -банк операцияси булиб, унда банк мижознинг топширигига кура, курсатилган хизматлар учун учинчи шахсдан туловларни олади.
Банк утказмалари - бу мижознинг топширигига кура , маълум бир суммани утказмани олувчига тулови учун бир банкдан бошкасига утказиш.
Аванс тулови- товар ва хизматлар учун туловларни товар жунатилгунча ва хизмат курсатилгунча кадар берилиши.
Очилган счетлар буйича хисб-китоблар. Ушбу хисоб- китобларнинг мохияти хамкор корхоналарнинг доимий туловлари амалга оширилиши билан изохланади. Жорий мажбуриятлар суммалари уларнинг китобларида юритилади.
Очилган счетлар буйича хисб-китоблар шаклидан лизинг операцияларида фойдаланилмайди, чунки лизинг буйича доимий тулов лизинг шартномасида келишиб олинган булади.
Агар лизинг олувчи узбек компанияси булса, аванс шаклидаги хисоб-китоб лизинг буйича халкаро шартномада бирламчи тулов сифатида кулланиши мумкин.
Бу шаклдан хорижий компания бизнинг ташкилотимизга нисбатан эхтиёткорлик сифатида фойдаланиши мумкин.
Лизинг буйича хисоб-китобларда асосан, актив ва банк утказларидан фойдаланилади.
Аккредитив асосан, бирламчи туловда кулланилади.
Лизинг туловлари шартномага кура, банк утказмалари ёрдамида амалга оширилади.
Лизинг операциялари юзасидан кандай хисоб-китоб турларидан фойдаланиш томонларнинг келишувига кура, шартномада белгилаб олинади.
Лизинг тулов суммаларини хисоблаб олиш мухим ахамият касб этади. Сунра шу хисоб ишларига асосан тулов ишлари амалга оширилади.
Молиявий лизинг хисобининг мисоли
2001 йил 1 январда, «Р.Карим» компанияси ва «Барака» УЛК компанияси шартнома тузишди, Шартнома буйича «Барака» УЛК компанияси (лизинг берувчи) «Р.Карим» компанияси (лизинггачи)га лизингга, узи сотиб олган хакконий киймати 10 000 булган асбоб-ускунани берди, Лизинг муддати 5 йил эди ва «Р.Карим» компанияси хар йилнинг охирида 3 000 тулаш мажбуриятини олади. Асбоб-ускуна лизингга бутун фойдали хизмат муддатига берилади ва иэваранинг охирида колдик киймати булмайди деб кутилади. Лизинг лизинг олувчи томонидая бекор килиниши мумкин эмас. Мулкка тегишли хукук ёки асбоб-ускуна билан боглик солик имтиёзлари мавжуд эмас.
Минимал лизинг туловлари 15 000. 3 000 хар йили беш йил мобайнида), Колдик киймат йуклиги сабабли бу хам лизинг берувчининг лизингга килган ялпи инвестицияларидир.Асбоб-ускунанинг хакконий киймати 10 ООО лиги учун, умумий молиявий сарфлар 5 000 булади.Лизинг кучга кирганда, «Р.Карим» компанияси (лизинг олувчи) хисобот учун куйидагини тан олади:
• Асосий актив 10 000
• Лизинг мажбурияти 10 000
Хар йили «Р.Карим» асосий активнинг 2 000 амортизациясини курсатади. Изох: Бу мисолда бир текисда хисобдан чикариш усули кулланган.
Лизинг тулови буйича хар бир тулов 3 000 молиявий сарфлар ва мажбуриятларнинг камайиши орасида таксимланади. Белгиланган фоиз ставкаси 15.24%, Бу ставкада лизинг туловларнинг соф жорий киймати 10 000га тенг. Лизингнинг бошидан, «Р.Карим» хисоботда аниклаш ва курсатиш учун кулланадиган туловлар жадвалини тузади. Изох: Ойлик молиявий хисоботларни тузиш учун фоизларни тулаш буйича харажатлар йиллик туловдан олдин хисобланиши керак.
Лизинг туловларини таксимлаш жадвали

Йил

Йил бошидаги мажбурият

Мажбуриятнинг камайиши

Йиллик молиявий харажатлар

Тулов

Йил охиридаги мажбурият

2001

10000

1476-

1524

3000

8524

2002

8 524

1 701

1 299

3 000

б 823

2003

6823

1960

1040

3000

4 863

2004

4863

2259

741

3000

2604

2005

2604

2604

396

3000

-

Жами




10000

5000

15000




Лизинг кучга кирганда «Барака» УЛК компанияси (лизинг берувчи) хисобот учун куйидагиларни тан олади:


• Дебиторлик карз10000
• Ускунани сотиб олиш манбаасига караб, сотиб олиш киймати 10 000.
Хар йили «Барака» УЛК компанияси 3 000 хар бир туловни фоизлардан тушган даромад ва дебиторлик карзининг камайиши орасида таксимлайди.
Лизинг туловларининг таксимланиш жадвали

Йил

Йил бошидаги дебиторлик карзи

Дебиторлик карзининг
олиниши

Йиллик молиявий даромад

Тулов

Йил охиридаги дебиторлик карзи

2001

10000

1476-

1524

3000

8524

2002

8 524

1 701

1 299

3 000

б 823

2003

6823

1960

1040

3000

4 863

2004

4863

2259

741

3000

2604

2005

2604

2604

396

3000

-

Жами




10000

5000

15000




Юкорида келтирилган каби хисоб ишлари асосида лизинг берувчи хам лизинг олувчи хам бухгалтерия хисоб ишларини олиб боради.



Download 66,21 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish