Mavzu: Metrologiya va standartlashtirish sohasidagi xalqaro tashkilotlar

Elektrotexnikada standartlashtirish bo'yicha Yevropa qo'mitasi
(CENELEK)
CENELEK 1972-yilda ikkita tashkilot - EESA (CENEL) a’zo mamla- katlarining
elektrotexnik standartlarni muvofiqlashtirish bo'yicha Yevropa qo mitasi va E!U
mamlakatlarining elektrotexnik standartlarini muvofiqlashtirish bo yicha
Yevropa qo'mitasi (CENELCOM)ning bir-biriga qo'- shi!ishi natijasida tuzildi.
CENELEK a'zoiari 17 Yevropa davlatlari: Avstnya, Belgiya, Buyuk Britaniya,
Gretsiya, Irlandiya, Ispaniya, Italiya, Lyuksemburg, Niderlandiya, Norvegiya,
Portugaliya, Finiandiya, Fransiya, GPR, Shveysariya, Shvetsiyaning milliy
elektrotexnik qo'mitalaridan iborat. Bu davlatlar (Lyuksemburgdan tashqari) bir
vaqtda IEC a’zosi hisoblanadi.CENELEKning rasmiy tillari - ingliz, fransuz va
nemis. CENELEKning tashkiliy tuzilmasi 13.4-rasmda keltirilgan.CENELEKning
asosiy maqsadlari E1U biian yaqin hamkoriikda elektrotexnik standartlar
to'plamini yaratish, shuningdek, Yevropa erkin savdo assotsiatsiyasi
Sekretariatir.ing yordamida bu hudad mamlakatlarida mollar va xizmatlaming
yagona bozorini ta’minlashdan iborat. CENELEK a’zo - milliy qo'mitalaming
to'iiq o'zaro kelishuvi bilan yaratilgan standartlarga bu vazifani ta’minlash
uchun muhim vosita sifatida qaraladi.( ENELEKning asosiy faoliyati a’zo
mamlakatlar milliy standartlari o'rtasidagi va buyumlarning standartlarga
muvofiqligini sertifikatlashtirish protseduralari o'rtasidagi barcha texnik
farqlami bartaraf etishga yo naltirilgan. Bunday faoliyat savdoda texnik
to'siqlarga yo'l qo'ymaslik uchun zarur. Bu ish moliaming g'arbiy Yevropa
darajasida erkin yurishi uchun zarur kafolat deb hisoblanadi

Metrologiya sohasida qonunlashtiruvchi Xalqaro tashkilot
Xalqaro miqyosda metrologiya sohasida qonunlashtiruvchi xalqaro tashkilot
ham mavjuddir. Uni qisqartirilgan holda МОЗМ (Международная
организация законодательной метрологии) deb ataladi. Bu tashkilotning
asosiy maqsadi - davlat metrologik xizmatlarini va boshqa milliy
muassasalarning faoliyatlarini xalqaro miqyosda muvofiqlashtirishdir.МОЗМ
faoliyatining asosiy yo‘nalishlari quyidagilardaniborat: M03Mga a’zo bo'lgan
mamlakatlar uchun o'lchash vositalarining uslubiy me’yoriy metrologik
tavsiflarining birliligini belgilash;
- qiyoslash uskunalarini, solishtirish usullarini, etalonlarni tekshirish va
attestatlashini, namunaviy va ishchi o‘lchash asboblarini uyg'unlashtirish;
- xalqaro ko'lamda birxillashtirilgan o'lchash birliklarini mamlakatlarda
qo‘llanishini ta’minlash;
- metrologik xizmatlarning eng qulay shakllarini ishlab chiqish va ularni joriy
etish bo‘yicha davlat ko‘rsatmalarining birliligini ta’minlash;
- rivojlanayotgan mamlakatlarda metrologik ishlarni ta’min etish va ularni
zarur texnik vositalar bilan ta’minlashda ilmiy texnikaviy yordamlashish;
- metrologiya sohasida turli darajalarda kadrlar tayyorlashning yagona qonun-
qoidalarini belgilash.
M03Mning Oliy rahbar idorasi metrologiyadan qonun chiqaruvchi
Xalqaro konferensiyasi hisoblanib, u har to‘rt yilda bir marta chaqiriladi.
Konferensiya tashkilotning maqsad va vazifalarini belgilaydi, ishchi
idoralarining ma’ruzalarini tasdiqlaydi, byudjet masalalarini muhokama
qiladi.M03Mning rasmiy tili - fransuz tilidir.

Xulosa

Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish faoliyatlari to‘g‘risidagi
bo‘lim va boblardan iborat bo‘lib, unda metrologiya. standartlashtirish va
sertifikatlashtirish, sifat va sifatni boshqarish bo‘yicha asosiy tushuncha, qoida
va ma’lumotiar berilgan.Darslik texnika oliy ta’lim rnuassasaiarining muhandislik
ishi va ishiab chiqarish texnologivasi ta’lim sohalarning bakalavriatura ta'iim
yo'nalishi talabalariga mo‘ljallangan. Darslikdan, shuningdek, oliy va o‘na maxsus
hamda kasb-hunar ta’lim muassasalari o‘qituvchilari, metrologiya,
standartlashtirish va sertifikatlashtirish sohalarida kadrlar malakasini oshirish va
qayta tayyorlash bo'yicha ta’lim olayetgan mutaxassislar, katta iltniy xodimlar,
ishlab chiqarish korxonalaridag: ilmiy va muhandis-texnik xodimlar ham
foydalariishlari mumkin.

Foydalanilgan va adabiyotlar

1. Каримов И. А. Узбекистон - бозор муносабатларига
утишнинг узига хос йули. -Т.: Узбекистон, 1994.
2. Каримов И.А. Узбекистон иктисодий ислох,отларни
чукурлаиггириш: йулида. -Т.: Узбекистон, 1996.
3. «Метрология х,акдца» Узбекистон Республикаси к,онуни.
-Тошкент, 1993.