Mavzu: Shaxslararo nizolarning rivojlanish mexanizmlari Bajardi: zayniddinova xumoyaxon

Bunday barcha holatlarda bog‘liq bo‘lgan ikkita jihatni ko‘rish mumkin.. Birinchisi, konfliktning mazmun tomoni, ya’ni nizo predmeti, kelishmovchilikni keltirib chiqaradigan masala.

Ikkinchisi - konfliktning psixologik tomoni, uning ishtirokchilarining shaxsiy xususiyatlari, ularning shaxsiy munosabatlari, nizo sabablari, uning borishi va bir-biriga bo'lgan hissiy reaktsiyalari bilan bog'liq. Ijtimoiy, siyosiy va boshqalardan farqli o'laroq, bu ikkinchi tomon shaxslararo nizolarning o'ziga xos xususiyatidir.

Ikkinchisi - konfliktning psixologik tomoni, uning ishtirokchilarining shaxsiy xususiyatlari, ularning shaxsiy munosabatlari, nizo sabablari, uning borishi va bir-biriga bo'lgan hissiy reaktsiyalari bilan bog'liq. Ijtimoiy, siyosiy va boshqalardan farqli o'laroq, bu ikkinchi tomon shaxslararo nizolarning o'ziga xos xususiyatidir.

Bunday to'qnashuvda odamlar bir-biriga to'g'ridan-to'g'ri, yuzma-yuz turishadi. Shu bilan birga, keskinliklar paydo bo'ladi va saqlanib qoladi. Ular konfliktga shaxs sifatida jalb qilinadilar, unda o'zlarining xarakteri, qobiliyatlari, boshqa individual xususiyatlari va xususiyatlarini ko'rsatadilar. To'qnashuvlarda odamlarning ehtiyojlari, maqsadlari va qadriyatlari, ularning motivlari, munosabati va qiziqishlari, iroda va aql kabi hissiyotlar namayon bo’ladi.

Shaxslararo nizolar o'ziga xos xususiyatlarga ega, ular quyidagilardan iborat:

1. Shaxslararo konfliktlarda odamlar shaxsiy motivlarining to‘qnashuvi asosida raqiblar bir-biriga bevosita to‘qnash keladi.
2. Shaxslararo qarama-qarshiliklarda ma'lum sabablarning butun doirasi namoyon bo'ladi: umumiy va xususiy, ob'ektiv va sub'ektiv.
3. Konfliktli o'zaro ta'sir sub'ektlari uchun shaxslararo konfliktlarxarakterlarni, temperamentlarni, qobiliyatlarning namoyon bo'lishini, intellektini, irodasini va boshqa individual psixologik xususiyatlarni sinab ko'rish uchun o'ziga xos "sinov maydonchasi" hisoblanadi.
4. Shaxslararo konfliktlar yuqori emotsionallik va ziddiyatli sub'ektlar o'rtasidagi munosabatlarning deyarli barcha tomonlarini qamrab olish bilan tavsiflanadi.
5. Shaxslararo nizolar nafaqat ziddiyatli shaxslarning, balki ular bilan rasmiy yoki shaxslararo munosabatlar orqali bevosita bog'langan shaxslarning manfaatlariga ham ta'sir qiladi.