Mavzu: XVI-XVII asrlarda G‘arbiy Yevropada ilk utopistik sotsializm. Niderlandiyada siyosiy mafkuralar rivoji

Javobgarlikka tortilish va hayotining so’nggi davri
1832 yil sud tartibotlari hukumati jamiyati "nikoh va oilani haqorat qilish"da ayblab tahqiqlab qqyishdi. Anfantenni (shuning bilan birga Shevale va Dyuveyreni ham) bir yillik qamoq jazosi va 100 frank jarima o’lash jazosi bilan jjazolashdi. Ozod bo’lgach esa Anafanten muhandislik ishlari bilan shug’ullanish uchun Misrga yo’l oldi. Suvaysh kanali tarxini chizish va amalda bajarish g’oyalari birinchi bo’lib Anfantenga tegishlidir. Misrda Anfanten va uning bir qancha fikrdoshlari yangi sensimonik jamiyatini yaratdi, lekin bu jamiyat bor yo’i ikki yilgina o’z faoliyatini olib bordi. Chunki bu jamiyat rahbari Anfanten Muhammad Alining islom dinini qabo’l qilish va uning davlatiga ishlash taklifini rad etdi. Anfantenning bir qancha izjoshlari furerizmga o’tib ketishdi, baozilari esa diniy-sotsializm ruhida gapirish va yozishni (Per Leru) davom ettirishdi.
Frantsiyaga qaytganidan so’ng Anfanten Parij — Lion temiryo’l yo’nalishi direktori va pochtmeyster lavozimida faoliyat yuritdi. 1841 yil Aljirni o’rganish ilmiy tekshirish guruhiga kiritildi. 1848 yil Anfanten so’nggi marta o’z g’oyasining targ’ibotini qayta tiklashga harakat qildi. So’ngra sotsialistik harakatlar bilan aloqani tamoman o’zib Napaleon Shning bonapartik harakatlarini qo’llab quvvatladi. Ikkinchi imperiyani maqtagan holda Anfanten yangi imperatorni Frantsiyaning sanoat rivojlanishini qo’llab quvvatlashga chaqirdi.
Robert Ouen
Robert Ouen (1771 yil 14 may — 1858 yil 17 noyabr) — ingliz sotsialisti, XIX asrning birinchi sotsial-reformatorlaridan biri.
Robert Ouen 1771 yil Nyutaun (Uels) kichkina shaharchada, kichik do’kondor oilasida dunyoga keldi. Yotti yoshidan boshlab mahalliy maktab qqituvchisi undan o’zining yordamchisi sifatida foydalanar edi, lekin ya’ni ikki yildan so’ng uning maktabdagi ta’limiga yakun yasaldi va u katta shaharlarga baxtini izlab yo’l oldi. Ouen Stemfordda, Londonda va Manchesterda manifaktura magazinlari (do’konlari)da shogird va boshkdruvchi sifatida ishladi, lekin o’zi davomli ta’limni olmadi.