Mehnatni muhofaza qilish qoidalarini buzganlik uchun javabgarlik

MEHNAT MUHOFAZASI QOIDALARINI BUZGANLIK VA JAVOBGARLIK TURLARI

Intizomiy javobgarlik. Intizomiy javobgarlik ishlab chiqarish korxonalari
xodimlariga ichki mehnat tartibi qoidalarida ko‘rsatilgan talablami
bajarmaganliklari uchun ma’muriyat oldida javob berish mas’uliyatini yuklaydi.
Korxonada, ishlab chiqarishda ishchi-xodimlarga mehnat intizomini
buzganligi uchun ish bilan ta’minlovchi quyidagi intizomiy jazo choralarini
qo‘llashga haqli (181-modda):

• 
  hayfsan berish;
  
• 
  o‘rtacha oylik ish haqining o‘ttiz foizidan ortiq bolmagan miqdorida jarima
  

solish.
Korxonada mehnat tartibi ichki qoidalarida xodimga o‘rtacha oylik ish
haqining 50 foizidan ortiq bo‘lmagan miqdorida jarima solish hollari ham nazarda
tutiladi. Xodimning ish haqidan jarima ushlab qolish Mehnat kodeksining 164-
moddasiga binoan ish bilan ta’minlovchi tomonidan amalga oshiriladi.
Intizomiy jazo choralarining qo‘llanishi Mehnat kodeksining 182-moddasida
keltirilgan. Intizomiy jazolar ishga qabul qilish huquqi berilgan shaxslar (organlar)
tomonidan qo‘llaniladi. Xodimga intizomiy jazo berilgani to‘g‘risida ma’lum
qilinadi va tilxat olinadi. Intizomiy jazoni qoMlashdan oldin xodimdan yozma
ravishda tushuntirish xati olinadi. Xodimning tushuntirish xati berishdan bosh
tortishi jazoni qo‘llashga to‘siq bo‘la olmaydi. Intizomiy jazoni qo‘llashda
xodimning oldingi ishi va hulq-atvori hisobga olinadi. Bundan tashqari sodir
etilgan nojo‘ya xatti-harakatning oqibati qay darajada og‘ir ekanligi, shu xatti-
harakat sodir etilgan vaziyat aniqlanadi. Bitta nojo‘ya xatti-harakat uchun faqat
birgina intizomiy jazo qo‘llanishi mumkin. Intizomiy jazo aniqlangandan boshlab,
xodimning kasal yoki ta’tilda bo‘lgan vaqtini hisobga olmagan holda, uzog‘i bilan
bir oy ichida qodlaniladi. Nojo‘ya xatti-harakat sodir etilgan kundan boshlab olti
oy, moliya-xo‘jalik tekshirish natijasida aniqlanganda, ikki yil o‘tganidan keyin
jazoni qodlab bodmaydi.
Intizomiy jazoning amal qilish muddati jazo qo’llanilgan kundan boshlab
bir yildan oshmasligi lozim. Xodimga jazo berilgandan so‘ng bir yil muddat ichida
yana intizomiy jazoga tortilmasa, u intizomiy jazo olmagan deb hisoblanadi.
Korxona ma’muriyati intizomiy jazoni o‘z tashabbusi bilan, xodimning iltimosiga
binoan, mehnat jamoasi yoki xodimning bevosita rahbari iltimosiga ko‘ra jazoni
bir yil o‘tmasdan oldin ham olib tashlashi mumkin.
Xodimlarga ichki mehnat tartib-qoidalarda ko’rsatilgan talablarni bajarmaganliklari uchun ma’muriyat oldida javob berish mas’uliyati yuklanadi. Xodimlarga mehnat intizomini buzganligi uchun, ish bilan ta’minlovchi Mehnat kodeksi talablaridan kelib chiqqan holda quyidagi intizomiy jazo choralarini qo’llashda haqli: