Metallurgiya asoslari

2H₂+ O₂ = 2H₂O DH = -285,8 kDj

Jarayonda issiqlik yutilsa endotermik, issiqlik ajralib chiqsa ekzotermik jarayon deyiladi.

Ekzotermik jarayonlarda dastlabki moddalarning ichki energiyasi mahsulotlar energiya zapasidan katta bo’ladi, yani DU=U₁- U₂
U₁>U₂ ; H₁>H₂ va DU<0 ; DH<0 bo’ladi.
( misol: oksidlanish, gidratlanish, galogenlash, polimerlanish va polikondensatlanish reaktsiyalari)
Endotermik jarayonlarda aksincha, issiqlik yutilishi hisobiga xosil bo’lgan moddalarning ichki energiyasi ortadi,
U₁₂ ; H₁< H₂ va DU>0 ; DH>0 bo’ladi.
(misol: qaytarilish, degidratlanish, piroliz, gidroliz reaktsiyalari)

O’z-o’zidan malumki, reaktsiya vaqtida issiqlik ajralsa (+ Q bo’lsa), sistemaning issiqlik sig’imi kamayadi(-DH bo’ladi).

+Q= –ΔH
Agar reaktsiya vaqtida issiqlik yutilsa (-Q), issiqlik saqlami ortadi (+DH), bundan
–Q= +ΔH kelib chiqadi.
Turli reaktsiyalar issiqlik effektini bir-biri bilan solishtirish qulay bo’lishi uchun issiqlik effektlari standart sharoitda (harorat 298K va bosim 101,325 kPa) 1mol modda uchun olchanadi va standart issiqlik effekti deyiladi – ΔH⁰ bilan belgilanadi. Jarayonning xarakteriga qarab issiqlik effektlari turlicha bo’ladi, masalan - ΔH⁰_h.b.; ΔH⁰_yonish; ΔH⁰_parch.; ΔH⁰_erish. va h.z.
Misollar:

•