Muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti telekommunikatsiya texnologiyalari fakulteti

1-bosqich - stantsiyaning javob signalini chaqiruvchi abonentga yuborish. Bu funktsiyani bajarish uchun kommutatsiya maydonida (3 rasm) IRBY1 hosil qilinadi;

2-bosqich - nomerli axborotni qabul qilish. KM da IRBY2 hosil qili-nadi.

3-bosqich - chaqiruvni yuborish (abonent bo’sh bo’lgan holda) KM da 2 ta bog`lovchi yo’lga ega bo’lish zarur: IRBY3 chaqirilayotgan abonentga chaqiruv signalini yuborish uchun va IRBY1 chaqirilayotgan abonentga nazorat signa-lini yuborish uchun;

4-bosqich - abonentlarning so’zlashuvi. Bu bosqich uchun KM da 2 ta bog`-lovchi yo’llar IRBY4 va IRBY5 larning mavjudligi xarakterlidir;

5-bosqich - bir tomonlama “otboy” da “band” signalini yuborish.

CHaqiruvlarga xizmat ko’rsatish paytida ATS KM da bir necha bog`lovchi yo’llardan foydalanib ulash va uni uzish usuli ko’p bosqichli xizmat ko’r-satish nomini oldi. CHaqiruvlarga xizmat ko’rsatishni ko’p bosqichli usuli-ning xarakterli mohiyati shundaki, bir bosqichdan boshqa bosqichga o’tish ja-rayonida hosil bo’lgan bog`lovchi yo’lning buzilishidadir. Bosqichlar soni funktsional xizmat ko’rsatish jarayonida lozim bo’lgan vazifalar soni va stantsiyalarning turlari bilan belgilanadi. Bu farqlar raqamli ATS larda chaqiruvlarga xizmat ko’rsatishning dasturiy tashkillashtirilganiga ham bog`liq bo’ladi.

Xulosa

ISDN- bu istiqbolli tarmoq texnologiyasi hisoblanib ham telefoniya ham ma`lumotlar uzatish imkoniyatini beruvchi texnologiya hisoblanadi. Aloqani hosil qilishdagi juda yuqori sifat ko’rsatkichlari va bir vaqtning o’zida telefon so’zlashuvini hamda internetdan foydalanish imkoniyatining mavjudligi sabab ISDNning keng miqyosa qullanilishiga olib keldi. Hozirda ko’plab tashkilotlar ichki aloqani ta`minlash uchun mini-ATSlar o’rnatmoqda, bu kabi ortiqcha xarajatlarni kamaytirishning yo’li bu tarmoqqa ISDN texnologiyasini qo’llash orqali erishish mumkin. Bitiruv malakaviy ishimda ISDNning tarmoq arxitekturasi, raqamli abonent modulining interfeys qurilmasi, ISDNda adreslash jarayoni, ISDN terminal uskunaning ulanishiga qo'yiladigan talablar, xavfsizlikni himoya qilishga va ta`minlashga qo’yiladigan talablar, ISDN qurilmalarini tanlash, ISDNda chaqiruvlarga xizmat ko’rsatish jarayoni va ISDNda qo’llaniladigan xizmat turlari tahlil qilindi.

Kompaniya tarkibidagi «Sotuvlar va xizmat ko‘rsatish markazi» filialining «Chaqiriqlarga xizmat ko‘rsatuvchi yagona markazi» 2009-yilda «Ma’lumot-axborotlar xizmati» bazasida tashkil etilgan. Xuddi shu yili Sankt-Peterburg shahridagi «Protey» ilmiy-texnik markazidan shu markaz uchun ishlab chiqarilgan uskunalar keltirib o‘rnatilgan.

Hozirda abonent liniyasining juda katta qismi mis kabellardan tashkil topgan, telekommunikatsiya tarmoqlarining rivojlanish kontseptsiyasiga muvofiq barcha kabellarni optik kabellarga almashtirish uchun juda katta mablag` talab etadi. Mavjud kabellar orqali sifatli va raqamli ko’rinishdagi signallar orqali aloqani tashkil qilish iqtisodiy jihatdan afzalroqdir.

Har bir mintaqaviy Chaqiriqlarga xizmat ko‘rsatuvchi markazi 10ta ish o‘rniga mo‘ljallangan. Har bir mintaqaviy ChXKM texnik jihatdan bir daqiqada 60 dan ortiq qo‘ng‘iroqlarni qabul qilish imkoniga ega.

Ma’lumotlarni taqdim etishda qo‘llanilayotgan «SIC» maxsus dasturiy ta’minoti «TShTT» filialining o‘z mutaxassislari tomonidan yaratilgan.