Музейшунослик indd

 The first treatise on museums. Samuel Quiccheberg”s inscriptiones 1565. 
2013. 32 p.

---

34
balki xotiraviy, tarixiy va badiiy qiymatga ega bo‘lgan ashyolarning 
to‘plami ham edi. o‘rta asrlardagi ibodatxonalar va ularning xazi-
nalari ko‘pincha keyingi davrlarda muzeylar bajaradigan ishlar sira-
siga kiruvchi vazifalarni bajarardi. Chunki ularda davr qadriyatlari 
tizimida alohida o‘rin egallagan va madaniy an’anani berish uchun 
muhim bo‘lgan ashyolar to‘plangan va asralgan edi. nasroniylik yod-
gorliklari, ikonalarni, haykallarni, cherkov ashyolarini, shuningdek, 
xotiraviy va tarixiy ahamiyatga molik boshqa ashyolarni to‘plash 
asosida xolisona ravishda muayyan madaniy-ma’rifiy faoliyat amal-
ga oshirilgan. o‘rta asr ibodatxonasi dekoratsiyasining o‘zi keyingi 
davrda kolleksiyalarni ekspozitsiya qilish qoidalarini shakllantirishda 
katta rol o‘ynadi.
Dunyoviy xazinalarni yig‘ish va undagi boyliklar shundan dalo-
lat beradiki, ular moddiy boyliklarning muhofizxonasi sifatida paydo 
bo‘lgan hamda harbiy va davlat xarajatlarini moliyalashtirishda muhim 
manba bo‘lib xizmat qilgan. To‘plamlarning tarkibi doimiy harakatda 
bo‘lgan: ba’zi narsalar saqlashga olingan, boshqalar sovg‘a, sotish, ga-
rov, ulush sifatida to‘plamdan olingan. shu bilan birga vaqt o‘tishi bilan 
moddiy qiymatga ega bo‘lmagan ashyolar guruhi shakllangan.
o‘rta asrlardagi xazinalarda qulay sharoitlarda muzey shakllanishi 
mumkin bo‘lgan “o‘zak” yaratilgan. Drezdendagi mashhur “Moviy 
gumbaz” muzeyi, Moskva kremlidagi Aslahaxona (orujeynaya pala-
ta) bunga misol bo‘la oladi.

---

35