Nutqi tо‗liq rivojlanmagan bolalar idrokining psixologik rivojlanish mazmuni

3. Xotira xususiyatlarini о„rganishga doir metodikalar: 
1.«Eslab qolish va nuqtalarni qо‗yish» 
Jixoz: Sakkizta kichik katakchalarga bо‗lingan va nuqtalar qо‗yilgan kartochkalar. 
Nuqtali kartochkalar shunday yig‗ilgan bо‗lishi kerakki, ustunning eng yuqorisida 
ikkita nuqtali kartochka,pastida esa tо‗qqizta nuqtali kartochka bо‗lishi kerak. Qolgan 
kartochkalar esa yuqoridan pastga tomon nuqtalar soni ortib boruvchi ket-ketlikda 
yig‗iladi. 
О‗tkazish usuli: Bola quyidagicha topshiriq beriladi: «hozir sen bilan bita о‗yin 
о‗ynaymiz. Men senga nuqtalar chizilgan kartochkalarni navbatma-navbat 
kо‗rsataman, keyin sen о‗zing bо‗sh kataklarga nuqtalarni - kartochkalardagi 
nuqtalarni qayerda qurgan bо‗lsang, qsha yerga qо‗yib chikasan». Sо‗ng bolaga 
ustunning boshidan boshlab barcha kartochkalar kо‗rsatiladi. Kartochkalarni 
kо‗rsatishning orasidagi vaqt 2-3 soniya bо‗ladi. Kо‗rsatilgan har bir kartochkadan 
keyin kurilgan nuqtalarni bо‗sh kataklarga 15 soniya ichida qо‗yish sо‗raladi. 

---

29 
Bolaning diqqat - hajmi hoxlagan kartochkalarning birida tо‗g‗ri qо‗yilgan 
nuqtalarining soni bilan belgilanadi. Bunda nuqtalari eng kо‗p mikdorda xatosiz 
qо‗yilgan kartochka olinadi. Natijalar ballarda baxolanadi.
4. Uzoq muddatli xotirani tekshirish. 
Ushbu metodika uzoq muddatli xotirani tekshirishga mо‗ljallangan.
Bolaga quyidagicha topshiriq beriladi: Hozir men bir qator sо‗zlarni о‗qiyman,
sen esa shu sо‗zlarni yaxshilab eslab qolishga harakat qil. Tayyorlandik. Diqqat bilan 
eshit: ―stol‖, ―sovun‖, ―odam‖, ―kitob‖, ―bulut‖, ―palto‖, ―bolta‖, ―stul‖, ―daftar‖, 
―sut‖. 
Yuqoridagi sо‗zlar qatori bir necha bor о‗qib beriladi. Tekshiruv takroran о‗n 
daqiqadan keyin yoki uch kundan sо‗ng о‗tkaziladi.
Olingan natijalar taxlili: uzoq muddatli xotiraning koeffitsenti ushbu formula 
orqali hisoblanadi. 
S=V/A*100%, 
bu yerda; A-о‗qilgan sо‗zlarning umumiy mikdori, V – xotirada qolgan 
sо‗zlarning mikdori, S – uzoq muddatli xotiraning koeffitsenti.