O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti fiziologiya va valeologiya asoslari kafedrasi valeologiya asoslari

Patologiyaning maqsadi-inson salomatligini himoyalashning aniq va xususiy
vositalarini shunigdek, turli xil kasalliklarni ularning kelib chiqish sabablari, patogenezi va kasallik belgilariga ko‘ra davolash usullarini ishlab chiqishdir. Agarda sanologiya ilmining asosida yotuvchi sanogenez ta‘limoti –patologik fiziologiyaning bevosita rivojlanishi natijasi bo‘lsa, sanologiya fan sifotida organizmning kasalliklar bilan kurashish mexanizmlari va choralarini ishlab chiqishorqali uni kompleks sog‘lomlashtirishga etiopatogenetik yondashish imkoniyatlarini kengaytiradi. Sanologik tadqiqotlarni amalga oshirishning ta‘sirchan usuli kasalliklarning ikkilamchi profilaktikasidir. Sanologiya noan‘anaviy tibbiyot usullari bilan davolashni asoslab beraoluvchi yagona yo‘nalish bo‘lib ham hisoblanadi.
Gigiena–mutloqo profilaktik fan bo‘lib,tashqi muhit omillarining inson organizmiga ta‘sirini o‘rganib, turli zararli omillarning me‘yorlarini belgilash, muhitni sog‘lomlashtirish choralarini ishlab chiqadi. Valeologiya faqatgina tibbiy fan bo‘lmasdan, qator boshqa fanlar bilan uzviy aloqada faoliyat ko‘rsatuvchi integrativ fandir.
Valeologiya faqat jamoatchilik salomatligini saqlash, profilaktik tadbirlarni amalga oshirish, shuningdek zararli odatlarni yo‘qotish bilan chegaralanib qolmastan,
inson salomatligini mustahkam qilib ‖qurish‖ uchun turli ijobiy ta‘sirga ega bo‘lgan
omillardan foydalanishni ham maqsad qilib qo‘yadi.
Sanologiya bilan valeologiya o‘rtasidagi farqni bilib olish, ularni bir-biri bilan almashtirib yubormaslik amaliy ahamiyatga molik masaladir.Sanologiya – organizmning kasalliklar bilan kurashish mexanizmlari va choralari haqidagi fan bo‘lib, bevosita inson salomatligi bilan shug‘ullanishni maqsad qilib qo‘ymaydi.
Sanologiya - salomatlik to‘g‘risida emas,balki sog‘lom bo‘lishga olib keluvchi vositalar yoki sog‘ayish mexanizmlari to‘g‘risidagi fandir.Valeologiya - inson salomatligiga bevosita, to‘g‘ridan to‘g‘ri olib boruvchi yo‘l haqidagi fan bo‘lib u o‘z ta‘sir doirasini ona qornida homiladorlik boshlanmasdan ancha oldin, pedagogik tadbirlarni esa homiladorlikning ikkinchi yarmidan bolaning eshituv va asab tizimlariga ta‘sir o‘tkazishni boshqarish bilan tug‘ilajak bolaning intelektual rivojlanishi uchun kulay sharoit yaratish,homiladorlar uchun maxsus jismoniy mashqlarni bajarishdan boshlaydi.