O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi qarshi davlat universiteti

III.Dissertatsiya va avtoreferatlar
41.Karimov.N.F.XX asr o’zbek adabiyoti taraqqiyotining o’ziga xos xususiyatlari va milliy istiqlol mafkurasi. F.F.Dok. Diss.Avtoref. Toshkent. 1993.
42.Shodmonova.D.E. A.Oripov she’riyatining lingvopoetik xususiyatlari(metaforik hodisalar misolida). Filologiya fanlari bo’yicha falsafa doktori(PhD) ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya . Qarshi . 2019.
43.Ayimbetova.G. O’zbek she’riyatida poetic obraz yaratishning o’ziga xos xususiyatlari(1990-2000-yillar misolida). Magistr akademik darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya. Nukus: 2014.
IV.Adabiy-ilmiy nashrlar
44.Mirzayeva.Z. Ishq.Toshkent.: 2012-y (keltirilgan barcha she’rlar shoiraning “Ishq”nomli she’riy to‘plamidan keltirilgan.
45. Mirzayeva. Z. Nur kukunlari.- Toshkent: Yangi asr avlodi. 2004-y.
46.Ahmedova.H.Yashil. Toshkent: 2016.
47.Ahmedova.H.Tashbeh.Toshkent: 2016.
48.Ahmedova.H.Erk darichasi. Toshkent: 1996.
49.Bo’tayeva.F(Afro’z) Ko’zim manim.Toshkent.G’.G’ulom nomidagi adabiyot va san’at nashriyoti.1999.
50.Bo’tayeva.F(Afro’z).Tasbeh.toshkent. Sharq.1999.
V.Internet saytlari
51.http//ziyonet.uz
52.http//kitob.uz

ANNONTATSIYA
Bugungi o’zbek she’riyatimiz kechagi she’riyat emasdir, balki o’zining ko’pgina shakl va mazmun mundarijasiga ko’ra yangilangan, yangilanib borayotgan poeziyadir. Shuningdek bugungi she’riyatimiz kechagi she’riyatdan uzilgan alohida voqelik ham emas. Zamonaviy o’zbek she’riyati klassik va yangi o’zbek she’riyatining eng sara an’analarini davom ettirib jahon adabiyoti buloqlaridan ham suv ichyapti.
Bugun she’riyatdagi poetik tasvir, ifoda usuli endi kitobxonga voqelikni boricha tasvirlamaydi,balki voqelikni yaratadi, ifodalaydi. She’rxon qalbi, ong-u tafakkurini “mehnat qilish”ga undaydi. Hissiyotlarini jo’nbushga keltiradi, o’yga toldiradi. Kitobxon endi she’r qatiga shoir tomonidan mahorat bilan singdirib yuborilgan qatlam-qatlam ma’nolarni kashf etadi. Bu serqatlamlilikni yuzaga keltirishda ,ayniqsa, bugungi she’riyatimizda, poetik ko’chimlarning eng faoli metaforaning o’rni va ahamiyati beqiyosdir.
Metafora badiiy nutqning obrazliligi va ta’sirchanligi, ko’tarinkiligi,shuningdek, tantanavorligini ta’minlashda katta rol o’ynaydi.Badiiy metafora haqida oloimlar fikr yuritarkan,uning ahamiyatli jihatlariga alohida to’xtaladi. Badiiy asarda, xususan, she’riyatda, ifodalilik, obrazlilik asosiy tasvir vositasi hisoblanadi. Shunday ekan, poetik metaforalarda obrazlilik ko’lami anchayin kuchli hisoblanib, poetik metafora poetik fikr ifodalovchi vositaga aylanadi.
Badiiy metaforada shoirning poetik idroki zohiran muvofiq kelmagan hodisalarni bog’lay olishi, ulardan badiiy xulosa chiqarishi bilan ham belgilanadi.
Z.Mirzo, H.Ahmedova, F.Afro’z she’riyatini o’rganar ekanmiz, badiiy metaforaning obraz darajasiga ko’tarilganligi, shoir olam, odam haqidagi qarashlari, hayot haqiqati, ko’ngil, inson ruhiyati “iqlim”larini ochishda metaforalar muhim ahamiyat kasb etganligi va ulardan o’rinli foydalanganligining guvohi bo’lamiz.
Metafora olamni badiiy idrok etishning tabiiy vositasi ekan, har bir adib va shoirning o’ziga xos tili, borliqni kuzatishdagi boshqalarnikiga o’xshamas nigohi, usuli bo’lsa, she’riyatning o’ziga tegishli “sheva”si aynan metaforalar asosida o’zini namoyon etadi.

66

67

3.2. ijodiy uslubdagi o’ziga xos mushtaraklik

68

69

70.
3.2.Ijodiy uslubdagi o‘ziga xos mushtaraklik

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

83

84

85

86

Foydalanilgan adabiyotlar 64

1^ O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyevning “Milliy o’zligimiz va mustaqil davlatchiligimiz timsoli” mavzusida O’zbek tiliga Davlat tili maqomi berilgaligining o’ttiz yilligiga bag’ishlangan tantanali marosimdagi nutqi// Xalq so’zi, 2019-yil, 22-oktabr N218(7448)

2^ Аҳмедова Ҳ. “Яшил” Тошкент.:”Ўзбекистон” нашриёти 2016 йил, 29 бет

3^ Зебо Мирзо. “Ишқ” Тошкент.: Академнашр” 2011 й, 35 бет

4^ Ўша китоб.

5^ Ҳамдам.У “Бадиий тафаккур тадрижи”. Тошкент.:”Янги ўзбек адабиёти” 2002 йил, 59 бет

6^ Мирзаева З. “Ишқ” номли шеърий тўплами. “Мумтоз сўз” Т.: 2012 й (келтирилган барча шеърлар шоиранинг “Ишқ” номли шеърий тўпламидан келтирилган.