O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti

Tibbiy chiqindi manbalari:

• 
  Davolash profilaktika muassasalari ;
  
• 
  Laboratoriyalar va tajriba markazlari ;
  
• 
  Morg va autopsiya markazlari ;
  
• 
  Hayvonlarni tekshirish va test o’tkazish laboratoriyalari ;
  
• 
  Qon olish , saqlash , qon quyish markazlari ;
  
• 
  Qariyalar uyi .
  

Tibbiy chiqindi turlari :

• 
  Infeksion chiqindilar ;
  
• 
  O’tkir predmetlar ;
  
• 
  Laboratoriya chiqindilari ;
  
• 
  Patalogik chiqindilar ;
  
• 
  Kimyoviy moddalar ;
  
• 
  Dorivor preparatlar ;
  
• 
  Genatoksik chiqindilar ;
  
• 
  Radiaktiv chiqindilar ;
  
• 
  Og’ir metall chiqindilari .
  

3.1.2.1-rasm. Infeksion chiqindilar

Qon va qon mahsulotlari va boshqa suyuqliklar (so’lak,sinovial,perinatal vaginal); Izolyatorlardagi bemorlarning chiqindilari; Ifloslangan asbob-uskunalar va materiallar, yuqumli chiqindilar qatoriga kiradi .



3.1.2.2-rasm. Tig’li predmetlar

1. 
   2.
   

• 
  1. Shpris ;
  

• 
  2. Bir marotabalik skalpel ;
  
• 
  3. Rezviyalar .
  
• 
  4. Ninalar ;
  

3. 4.
3.1.2.3-rasm. Laboratoriya chiqindilar

• 
  Muhit , kulturalar ;
  
• 
  Qo’zg’atuvchilar shtammlari ;
  
• 
  Bionamunalar ;
  
• 
  Emlash va test to’plamlarining konteynerlari va boshqa materiallar kiradi
  

3.1.2.4-rasm. Patologo-anotomik chiqindilar

• 
  Mikroskopik preparatlar ;
  
• 
  Patologik preparatlar kiradi.
  

- Patologik moddalarni tutuvchi chiqindilar albatta markirovka qilingan va dezinfeksiya qilingan bo’lishi kerak.

Tibbiyot muassasalarida ikki turdagi chiqindilar zararli ( kontaminirovannie ) va zararsiz ( nekontaminirovannie ) bo'lib 85% zararsiz, ya'ni ( qog'oz, qutilar, plastmassali qutilar, maishiy chiqindilar va oziq ovqat chiqindilari ) ular bilan muloqotda bo'lganida kasallik chaqirmaydi. Ularni oddiy yo'l bilan yo'q qilish mumkin[28].

🔴 Zararli chiqindilar - qon va u bilan ifloslangan tibbiy asbob-uskunalar, laboratoriya anjomlari, biologik a'zo va chiqindilar, o'tkir va sanchiluvchi tibbiy anjomlar va boshqalar bilan muloqotda bo'lganda yuqumli kasalliklarni keltirib chiqaradi.
⚗ Kimyoviy va farmasevtik chiqindilar - farmasevtik idishlar, flakonlar, qutilar, vaksinalar, laboratoriya reaktivlari va dezinfeksiya vositalari, kimyoviy va zaxarli moddalar.
☢ Sitotoksik chiqindilar - saraton kasalliklari uchun ximioterapevtik moddalar
☣ Og'ir metal chiqindilari - termometr rtuti, qon bosimini o'lchash asboblari, stomatologik matolar
🛢 Aerozol idishlari - aerozol ballonlari, uchqun ta'sirida portlashi mumkin bo'lgan chiqindilar