O‘zmu xabarlari Вестник нууз acta nuuz falsafa 1/5 2021

Калит сўзлар:
ватанпарварлик, миллий мафкура, маънавият, ахлоқ, адолат. 
Кириш. 
Алишер Навоий халқимизнинг онги ва та-
факкури, бадиий маданияти тарихида бутун бир даврни 
ташкил этган буюк шахс, миллий адабиётимизнинг тенгсиз 
намоёндаси, миллатимизнинг ғурури, шаъну шарафини, 
турк(ий) тилини, умуман, миллий ғояни дунёга тараннум 
қилган ўлмас сўз санъаткоридир. Инсон қалбининг қувон-
чу-қайғусини, эзгулик ва ҳаёт мазмунини Навоийдек теран 
ифода этган шоир жаҳон адабиёти тарихида камдан-кам то-
пилади. Биринчи Президент Ислом Каримов таъбири би-
лан айтганда: “Агар бу улуғ зотни авлиё десак, у авлиёлар-
нинг авлиёси, мутафаккир десак, мутафаккирларнинг 
мутафаккири, шоир десак, шоирларнинг султонидир”. [1]. 
Она тилига муҳаббат, унинг беқиёс бойлигини анг-
лаш туйғуси ҳам бизнинг онгу шууримиз, юрагимизга, 
аввало, Навоий асарлари билан кириб келади. Биз бу беба-
ҳо меросдан халқимизни, айниқса, ёшларимизни кўп бах-
раманд этсак, миллий ғояни, маънавиятни юксалтиришда, 
жамиятимизда эзгу инсоний фазилатларни камол топти-
ришда шунчалик қудратли маърифий қуролга эга бўламиз.
Мавзуга оид адабиётларнинг таҳлили.
Алишер 
Навоий асарларининг турли томонларини Навоийшунос 
олимлар С.Айний “Танланган асарлар”ида, Т.Жамолов 
“Хамса” талқинлари”, М.Шайхзода “Ғазал мулкининг 
султони”, Н.Маллаев “Навоий ижодиётининг халқчил 
негизи”, А.Ҳайитметов “Навоий даҳоси”, Э.Бертельс 
“Навоий ва Жомий”, А.Қаюмов “Нодир саҳифалар” каби 
асарларида таҳлил қилганлар. 
Алишер Навоийнинг ҳаётини, ижодий меросини, 
хусусан тарихий асарларини, қолаверса, у яшаган даврни 
ижтимоий-сиёсий жараёнларини турли мавзулар асосида 
қиёсий таҳлил қилиш, холисона ўрганиш миллий ғоя 
тарғиботи учун ҳам зарурдир. Алишер Навоийнинг қайси 
жанрда ёзилган асари бўлмасин, мазмун-моҳиятида тарих 
акс этгандир. Инсоният, Ватан тарихини мукаммал билиш 
ёш авлод тарбиясида муҳим саналади.