R e j a: Nodiraning hayot yo’li

Oltinchidan, oltin beshik voqeasi adabiyotshunoslar va tarixchilar tomonidan turlicha talqin etib kelinadi. Bu xususdagi qarashlarni Oltin beshik voqeasini tarixiy haqiqat deb hisoblovchi – birinchi va afsona sifatida talqin etuvchi ikkinchi guruhga tasnif etish mumkin. Har ikki talqin egalari ham o‘z fikrlarini ilmiy dalillashga harakat qilganlar. Bizningcha, bunda Mohlaroyim Nodira va uning turmush o‘rtog‘i Umarxon Amiriy talqiniga qo‘shilish mumkin. Ularda o‘z nasablarini Bobur orqali Amir Temurga bog‘lash uchun uydirma to‘qish ehtiyoji bo‘lmagan, deb hisoblaymiz.
Yettinchidan, Nodira lirik asarlari tahlili shuni ko‘rsatadiki, ijodkor ularda g‘oyaviy yaxlitlikka intiladi, matla’dagi fikrni g‘azal so‘ngiga qadar izchil davom ettirishga, boshlama misrada aytilgan g‘oyani baytma-bayt ochib, dalillab borishga va ohorli umumlashma bilan yakunlashga harakat qiladi. Bu xususiyatlar shoira ijodida tarixiy shaxslar obrazining yorqin ifodalanishiga, o‘ziga xos badiiy talqin etilishiga bois bo‘lgan.
Sakkizinchidan, Nodira she’riyatida har qanday badiiy san’at – vosita. Uning g‘azallarida vosita maqsaddan ustun turmaydi. Shoiraning she’riy san’atlarni qo‘llashdan ko‘zlagan muddaosi bitta: go‘zal g‘oyalarni jozibali usullarda ifodalash. Shuning uchun Nodira g‘azallarida ishlatilgan poetik tasvir usullari, asos e’tibori bilan mazmunning emotsional quvvatini kuchaytirish, inson hayotining xarakterli manzaralarini ochishga xizmat ettirilgan.
 Tayanch tushunchalar:

Nodira "Haft gulshan" Parivash

"Abas" "Komila" "Maknuna"

 Savol va topshiriqlar:

1. 
   Nodiraning hayoti va faoliyati haqidagi ma'lumotlarni o'rganib, shoira Uvaysiy hayoti bilan o'xshash jihatlari to'g'risida so'zlab bering.
   
2. 
   Shoira ijodidagi qaysi she'rlar bevosita uning yashash tarzi, taqdiri bilan bog'liq deb o'ylaysiz?
   
3. 
   Tarix fanidan olgan bilimlaringiz asosida Nasrulloxonning xatti-harakatiga baho bering.
   
4. 
   Nodiraning milliy adabiyotimiz, madaniyatimiz tarixida tutgan o'rnini belgilang.
   

 Adabiyotlar:

1. 
   S.Matjon, Sh.Sariyev. O’zbek adabiyoti. T., 2007
   
2. 
   B.Qosimov, N.Jumaxo’ja. O’zbek adabiyoti. 10-sinf uchun darslik.T., 2001
   
3. 
   B.Jalilov va bosh. O’zbek adabiyoti. T., 2006
   
4. 
   B.To’xliyev. Adabiyot . T., 2005