Tashqi iqtisodiy faoliyat va raqobat menejmenti

Ishlab chiqarish omillari nisbati nazariyasi
Nisbiy narxlardagi farq mamlakatlarning ishlab chiqarish omillari bilan notekis ta’minlanganligi bilan tushuntiriladi degan g‘oyani ilgari suruvchi xalqaro savdo nazariyasi ham mutlaq va nisbiy ustunlik na- zariyalari kabi bir qator gipotezalarga asoslangan.
Ishlab chiqarish omillari nisbati nazariyasi ishlab chiqarish omillari, bozor, ishlab chiqarish, tovarlar tabiatiga o'ziga xos munosabat jihati- dan gipotezalarga asoslangan. Bu gipotezalarning ko‘pchiligidan mut- laq va nisbiy ustuniik nazariyalarida ham foydalanilgan. Farqi shunda- ki, ishlab chiqarish omillari nisbati nazariyasida avvalgidek ikki mam- lakat va ikki tovar bo‘lsa-da, tovaming biri mehnat sig‘imli, ikkinchisi kapital sig‘imli bo‘lib, ishlab chiqarish omillari ham ikkita: mehnat- L hamda kapital - K. Bundan tashqari, har ikki mamlakat ishlab chiqarish omillari bilan bir xil ta’minlanmagan. Mehnatning qiymat nazariyasi inkor etilmaydi, faqatgina qiymatning yaratilishida mehnatdan tashqa- ri boshqa ishlab chiqarish omillari ham ishtirok etadi degan fikr bilan to‘ldiriladi. Ayni paytda mamlakat u yoki bu tovarga toiiq ixtisoslash- maydi va har ikki mamlakatda texnologiya bir xil. Shunday qilib, ish- lab chiqarish omillari nisbati nazariyasidagi asosiy gipotezalardan biri alohida olingan tovaming mehnat yoki kapital sig‘imliligi hamda mam- lakatlarning ishlab chiqarish omillari bilan bir xil ta'minlanmaganligi hisoblanadi.
Omillar intensivligi (factor intensity) - ma ’lum bir tovarniyaratish uchun ishlab chiqarish omillarinisbiy sarfinibelgilovchiko‘rsatkich.
2-tovar 1-tovarga nisbatan kapital sig‘imliroq hisoblanadi, agar bu tovami ishlab chiqarishda sarflangan mehnat va kapital xarajatlari nisbati 1-tovarga sarflangan xuddi shu xarajatlar nisbatidan ko‘proq bo‘lsa, ya’ni: