Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali


Якобжанов Ж.Ж. - базовый докторант институтa истории АН РУз



Download 3,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet216/269
Sana14.07.2022
Hajmi3,45 Mb.
#793604
1   ...   212   213   214   215   216   217   218   219   ...   269
Якобжанов Ж.Ж. - базовый докторант институтa истории АН РУз 
 
Аннотация.
Данная статья посвящена освещению экономической жизни Кокандского 
ханства в литературе периода независимости Узбекистана и ее отличиях от литературы 
предыдущего периода. 
Ключевые слова:
Кокандское ханство, Российская империя, колониализм, советский 
период, экономической жизнь, торговля, налог. 
COVERAGE OF THE ECONOMIC LIFE OF THE KOKAND KHANATE IN THE LITERATURE OF THE 
INDEPENDENCE PERIOD 
Yakobjanov J.J. - Institute of History AS RUz Basic doctoral student 
 
Annotation.
This article deals with the coverage of the economic life of the Kokand Khanate 
in the literature of the period of independence of Uzbekistan and its differences from the literature 
of the previous period. 
Keywords:
Kokand Khanate, Russian Empire, Colonialism, Soviet period, economic life, trade, 
tax. 
1
МИД РУз // Сотрудничество Республики Узбекистан со странами Европы. Сотрудничество в культурно-гуманитарной сфере. 
http: // www.mfa.uz.


193 
TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/2(23
)
 
Tarixdan bizga ma'lumki, har qanday davlatning va ijtimoiy tuzumning taraqqiy topishi, 
rivojlanishi, siyosiy maydondagi o‘rnini belgilab beruvchi omillardan biri – uning iqtisodiy 
salohiyatidir. Qo‘qon xonligining iqtisodiy jarayonlarini mustaqillik davri adabiyotlarida yoritilishi, bu 
adabiyotlarning o‘zidan oldingi davr adabiyotlaridan mazmun va mohiyatan farqli jihatlarini aniqlash 
mazkur maqolaning muammosini tashkil etadi. Mazkur masala doirasida mustamlaka davri 
adabiyotlarida keltirilgan ma’lumotlar informativ, faktik xarakterga ega ekanligini ko‘rishimiz 
mumkin. Bunga sabab esa ushbu ma’lumotlar, asosan, turli ijtimoiy guruhga mansub mualliflar 
(sayyohlar, elchilar, tabiatshunoslar, harbiylar va h.k) tomonidan yozilganligida
1
. Lekin shuni ham 
ta’kidlash kerakki, ushbu davr adabiyotlarida hech qanday mafkura va g‘oyaning ta’siri sezilmaydi. 
Sovet davrida boshqa fan sohalari qatori tarixiy tadqiqotlar ham kommunistik partiya 
manfaatlariga bo‘ysundirilgan holda sinfiylik, partiyaviylik nuqtayi nazaridan o‘rganilgan. Shu sababli 
ham ushbu davrdagi ko‘pgina adabiyotlarda obyektiv fikrlar juda kam uchraydi. Tarixni xolisona 
o‘rganish uchun hozirgi zamon tarixchisidan mazkur adabiyotlarda berilgan ma’lumotlar va 
xulosalarga tanqidiy ruhda yondashishni talab etadi. Mustaqillik yillarida Qo‘qon xonligining boshqa 
sohalari qatori uning iqtisodiy hayoti masalasi ham o‘rganila boshlandi. Ushbu sohalarga oid bir 
qancha adabiyotlar: maqolalar, risolalar, jamoaviy va mualliflik monografiyalar chop etilib, 
dissertatsiyalar yoqlandi
2
. O‘rganilayotgan davr adabiyotlari tahlilidan shu narsa namoyon bo‘ladiki, 
Qo‘qon xonligining ijtimoiy-iqtisodiy sohalari doirasida bir qancha tadqiqotlar amalga oshirilgan 
bo‘lsa-da, mazkur masala hali to‘la-to‘kis yoritib berilmagan. Yuqorida ta’kidlab o‘tilgan tadqiqot
ishlaridan tashqari mahalliy tarixchilar tomonidan yozilgan manbalarning mustaqillik yillarida qayta 
nashr etilishi ham mazkur masalaning o‘rganilishida muhim ishlardan sanaladi
3
. Ayniqsa, ushbu 
manbalar orasida O‘.Sultonov tomonidan Muhammad Solihxo‘janing “Tarixi jadidai Toshkand”
4

Sh.Vohidov tomonidan Muhammad Hakimxonning “Muntaxab at-tavorix”
5
nomli manbalarining 
tarjima qilinib, ilmiy muomalaga kiritilishi xonlikning, ayniqsa, ijtimoiy-iqtisodiy, savdo-sotiq kabi 
1
Небольсин П. И. Очерки торговли России с Средней Азией / Зап. РГО. Кн. X. – СПб., 1855. – С. 1–355; O‘sha muallif . Следование караванов из 
Бухары в Россию и обратно (Очерки торговли России со странами Средней Азии, Хивой, Бухарой и Кокандом). – СПб., 1856. –376 с.; Тетеревников 
А. Н. Очерк внутренной торговли Киргизской степи. – СПб.: Тип. Майкова, 1867. – 73 с.; Костенко Л. Средняя Азия и водворение в ней русской 
гражданственности // Туркестанский сборник. Том 29. 1870. – С. 1–359; O‘sha muallif . Туркестанский край. Том I. – СПб.: Тип. Траншеля, 1880. – 452 
с.; O‘sha muallif . Туркестанский край. Том II. – СПб.: Тип. “Общественная польза”, 1880. – 261 с.; Петровский Н. О. О шелководстве и шелкоматании 
в Средней Азии. – Т.: Тип. Военно-Нар. Уп. 1873. – 120 c.; Терентьев М. А. Россия и Англия в борьбе за рынки. – СПб., 1876 // Туркестанский сборник. 
Том 98. – С. 1–264; Кун А. Некоторые сведения о Ферганской долине // Туркестанский сборник. Том 117. – С. 417–448; O‘sha muallif . Очерки 
Кокандского ханства // Известия РГО, Т. XII. – СПб., 1876. – С. 17–119; Хорошхин А. П. Очерки Коканда // Туркестанский сборник. Т.116. – СПб., 
1876. 
– С. 170–195; O‘sha muallif . Сборник статей касающихся по Туркестанского края. – СПб., 1876. – 533 с.; Гейнс А. К. Управление Ташкентом 
при Кокандском владыч- естве / Собрание литературных трудов. Том II. – СПб.: Тип. М.Стасюревича, 1898. – 741 с.; Пантусов Н. Податные сборы 
в Коканде // Туркестанские ведомости. 1876. – №13; O‘sha muallif . Сборы и пошлины в бывшем Кокандском ханстве // Туркестанские ведомости. 
1876. 
– №17; Федченко А. Из Кокана. Сведения о путешествии по Коканскому ханству // Известия ИРГО. Том VIII. 1870. – С. 6–20; Наливкин В. П. 
Торговля пригонными баранами в Наманганском уезде // Туркестанские ведомости. 1880. – №49; O‘sha muallif . Заметки по вопросу о лесном 
хозяйстве в Фергане // Туркестанские ведомости. 1883. – №16; O‘sha muallif . Краткая история Кокандского ханства. – Казань, 1886. – 215 с.; 
Саттархан Абдул-Гафаров. Краткий очерк внутренного состояния Кокандскаго ханства перед завоеванием его русскими // Туркестанские 
ведомости. 1892. – №26,29,36; Добросмыслов А. И. Города Сыр-дарынский области. – Т.: Тип. О.А.Порцова, 1912. – 204 с.; O‘sha muallif . Ташкент 
в прошлом и настоящем. – Т.: Тип. О.А.Порцова, 1912. – 522 с 
2
Бобобеков Ҳ. Қўқон тарихи. Тошкент: Фан, 1996. 240 б.; Зиёев Ҳ. З. Туркистонда Россия тажовузи ва ҳукмронлигига қарши кураш. Тошкен: Шарқ, 
1998. 480 б.; O‘sha muallif . Тарих – ўтмиш ва келажак кўзгуси. Тошкент: Ғафур Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти, 2000. 288 б.; O‘sha 
muallif. Ўзбекистон мустамлака ва зулм исканжасида. Тошкент: Шарқ, 2006. 352 б.; Ўзбекистоннинг янги тарихи. Биринчи китоб. Муаллифлар 
жамоси. Тошкент: Шарқ, 2000. 229-б. Аҳмаджонов Ғ. Россия империяси Марказий Осиёда. Тошкент: Ta’lim manbai, 2003. 270 б.; Қўлдошев Ш. Т. 
Қўқон хонлиги ва Қашқар ўртасидаги савдо алоқалари // Қўқон асрлар силсиласида.Республика илмий-назарий анжумани. Қўқон, 2004. 301 – 303 – 
бетлар.; O‘sha muallif . Шарқий Туркистонликларнинг Қўқон хонлигидаги фаолиятига доир // Шарқшунослик. Тошкент, 2008. №13. 31 – 37 – бетлар.; 
O‘sha muallif . Шарқий Туркистонда Қўқон оқсоқоллик тизимининг ўрнатилиши тарихига оид // Фарғона водийси тарихи янги тадқиқотларда 
мавзуидаги Республика илмий анжумани материаллари. Фарғона, 2009. 164 – 170 – бетлар.; Султонов Ў. А. Муҳаммад Солиҳхўжа ва унинг “Тарихи 
жадидайи Тошканд” асари. Тошкент: Ўзбекистон, 2007. 262 б.; O‘sha muallif . Муҳаммад Солиҳхўжанинг “Тарихи жадидайи Тошканд” асари муҳим 
тарихий манба сифатида (XIX аср): Тарих фан. номз.... дисс. Тошкент: ЎзР ФА Шарқшунослик институти, 2007. 173 б.; Эгамбердиев А., Амирсаидов 
А. История Кокандского ханства. Библиографический указатель с иллюстрациями. XVIII век – 1876 г. Ташкент: Давр пресс, 2007. 154 б. ва б. 
3
Аваз Муҳаммад Аттор. Тарихи жаҳоннамойи. Форс-тожик тилидан Ш.Воҳидов таржимаси // Шарқ юлдузи. 
Тошкент, 1991. № 8. 119-137 - бетлар.; Исҳоқхон Тўра Ибрат. Тарихи Фарғона / Нашрга тайёрловчилар Ҳ.Бобобеков, Маҳмуд Ҳасаний. Тошкент, 
1991. 268-327 - 
бетлар; Муҳаммад Юнус Тойиб. Тарихи Алимқули амирлашкар // Шарқ юлдузи. Тошкент, 1996. № 1. 214-223 – бетлар.; O‘sha muallif 
. Тарихи Алимқули амирлашкар // Шарқ юлдузи. Тошкент, 1996. № 2. 208-223 – бетлар.; Муҳаммад Азиз Марғилоний. Тарихи Азизий / Нашрга 
тайёрловчилар Ш.Воҳидов, Д.Сангирова. Тошкент: Маънавият, 1999. 112 б; Мулло Олим Махдум Ҳожи. Тарихи Туркистон. Қарши: Насаф, 1992. 
148 
б.; O‘sha muallif . Тарихи Туркистон / Сўзбоши ва изоҳлар Ш. Воҳидовники, араб ёзувидан табдил Ш.Воҳидов ва Р.Холиқованики, кўрсаткичлар 
Ш.Воҳидов ва Д.Сангированики. Тошкент: Янги аср авлоди, 2008. 242 б. ва б. 
4
Султонов Ў. А. Муҳаммад Солиҳхўжа ва унинг “Тарихи жадидайи Тошканд” асари. Тошкент: Ўзбекистон, 2007. 262 б. 
5
Муҳаммадҳакимхон тўра. Мунтахаб ат-таворих. Форс-тожик тилидан таржимон, сўз боши, изоҳ ва кўрсаткичлар муаллифи Ш.Воҳидов. Тошкент: 
Янги аср авлоди, 2010. 720 б. 


194 

Download 3,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   212   213   214   215   216   217   218   219   ...   269




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish