Urganch davlat universiteti Roman-german filologiyasi kafedrasi “tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor

Tasavvur asosidagi matnlar – Xayol asosidagi tasavvur asosida yaratilgan matnlar.

Tafakkur – Predmet va hodisalarning umumiy va muhim xususiyatlarini aniqlaydigan, ular o‘rtasidagi qonuniy bog‘lanishlarni aks ettiradigan va tilda bevosita voqe bo‘ladigan bilishning ratsional bosqichi

Til – Lingvokulturologiyada: madaniyatning amal qilishi, aks etishi va mustahkamlashuvi vositasi; madaniy axborotni saqlash va avloddan avlodga uzatish vazifasini bajaruvchi hodisa.

Til va madaniyatning kumulyativ vazifasi – Til va madaniyatning ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lgan axborotni saqlashi, avloddan avlodga uzatishi, madaniyatlararo muloqotni yuzaga keltirishi va uni rivojlantirishi. Bunda til ham madaniyat mahsuli, ham uning mavjudligining asosiy sharti bo‘lib, madaniyat qiyofasini belgilovchi, vorisiyligini ta’minlovchi fenomen vazifasini bajaradi.

Turg‘un o‘xshatishlar – Ikki obyekt o‘rtasidagi o‘xshashlik mazmunini ifodalovchi, til egalari lisoniy xotirasida ma’lum bir qoliplar shaklida saqlanadigan konnotativ turg‘un birikmalar; obrazli milliy tafakkur mahsuli. Turg‘un o‘xshatishlarning o‘xshatish etalonida ifodalangan obraz barqarorlashgan va milliy-etnik xususiyatga ega bo‘ladi. Masalan, o‘zbek tilida musicha, ingliz tilida kabutar, koreys tilida esa sigir so‘zlari beozorlik etaloni sifatida qo‘llanadi. Baquvvatlik, pahlavonlik etaloni esa o‘zbek tilida Alpomish, rus tilida Axill, ingliz tilida Robin Gud nomlari orqali ifodalanadi.

Uyg‘un matn – Verbal va noverbal unsurlarning uyg‘unlashuvi natijasida hosil bo‘lgan o‘ziga xos matn. Uyg‘un matnda turli madaniy-semiotik maydonlar (til, musiqa, tasvir kabi) yagona vizual, tuzilmaviy va mazmuniy yaxlitlikni hosil qiladi. Reklama matnlari, kinomatnlar uyg‘un matnga misol bo‘la oladi.