|
Jumistin’ aktuallig’i: Men bul jumisim arqali to’men noqatli benzindi qanday usillar menen tazalaw paydaliraq ha'm u’nemlirek ekenligin tu’sindirip o’ttim, tiykarinan benzindi tazalawshi u’skene ja’rdeminde qanday ha'm qaysi apparat ja’rdeminde tazalaw kerek ekenligin tu’sindirdim.
Jumistin’ ma’qseti. Menin’ bul jumisimnin’ ma’qseti ta’biyiy gazdi separatciya usilinda tazalaw haqqinda mag’liwmat beriw.
Jumistin’ waziypasi. Menin’ bul jumisimnin’ ma’qseti to’men noqatli benzindi separatciya usilinda tazalawdin’ tejemli texnologiyalari ha'm abzalliqlari haqqinda mag’liwmat beriw.
Jumistin’ strukturasi. Menin’ usi kurs jumisim 55 bet ko’leminde bolip, a’debiyatlarg’a sholiw, kirisiw, tiykarg’I bo’lim, juwmaqlaw, paydalanilg’an a’debiyatlardan ibarat.
I-Bo’lim
A’debiyatlarg’a sholiw
I.1 Temanı úyreniwdiń salıstırmalı izertleniwi 1. Hamidov B.N, Fozilov S.F, Saydaxmedov Sh.M, Mavlanov B.A. Toshkent <>-2014 y. Usı sabaqlıq neft hám gazdı ximiyalıq quramı olardıń fizik qásiyetlerin úyreniw sondayaq, neft hám gaz ónimlerin qayta islew nátiyjesinde organikalıq zatlar alıw usılların úyreniwde olardıń quramın hám dúzilisi haqqımda tolıq juwmaq shıǵarıwǵa imkan beredi. 2. S. Turobjonov Neft gaz kimyosi hám fizikasi. Toshkent, “Tafakkur Bóstoni” nashriyoti 2014-y. Usı sabaqlıq neft hám gazdı qayta islew sanaatı haqqında ulıwmalıq maǵlıwmatlar, neft hám gazdiń ulıwmalıq qásiyetleri hám klaslanıwı, nefttiń payda bolıwı haqqındaǵı teoriyalar, onıń fizik-ximiyalıq qásiyetleri, neft quramın ximiyalıq hám fizik-ximiyalıq usıllar járdeminde úyreniw, neft hám neft gazlerdiń quramındaǵı alkanlar, neft quramındaǵı cikloal kanlar, arenler, neftti qayta islewde payda bolatuǵın toyınbaǵan uglevodorodlar, nefttiń geteroatomlı birikpeleri, katalitik procesler hám katalizatorlar haqqında ulıwmalıq maǵlıwmatlar termokatalitik proceslerde uglevodorodlardı úyreniw, neftti qayta islewde gidrogenlew procesleri haqqında ulıwmalıq maǵlıwmatlar keltirilgen. 3. N.Kattaev ximiyalıq texnologiya. Toshkent “Yangiyol poligraf servis” nashriyoti 2008 yil. Usı ádebiyat Ózbekiston Respublikası Joqarı hám orta arnawlı tálim ministirligi tárepinen joqarı oqıw orınları oqıwshıları ushın oqıw qollanba sıpatında usınıs etilgen bolıp, tábiyiy gazlerdiń tiykarǵı quram bólimleri, sanaatta metannan acetilen, vodorod, qarakúye, xlorlı eritiwshiler hám basqa júzlep organikalıq birikpeler payda etiwi. Ózbekistanda tábiyiy gazlerdiń úlken muǵdarı Gazlı, Shortan, Surxandarya wálayatı Mubarek hám basqa raqaptallardan qazıp alınbaqta. Ózbekistanda hár jılı 55 mlrd kubometrden artıq tabiyiy gaz, 3,5 mln tonnaǵa shekem gaz kondensatı qazıp alınıwı Neft, neft uglevodorodlardıń aralaspasınan quralǵan bolıp júdá quramalı quramǵa iye ekenligi, onıń quramı ózgeriwsheń bolıp, oǵan uglevodorodlardan tısqarı, azotlı, kislorodlı, kúkirtli hám basqa birikpeler de kiriwi, neft kánleri, neft hám onı qayta islew, Ózbekistanda nefttiń qazıp alınıwı haqqında pikir júritilgen.Neft hám tábiyiy gaz tek ǵana janılǵı bolıp qalmastan, balki ximiya sanaatı ushın júdá áhmiyetli shiyki zat bolıp esaplanadı. Ullı ximik alım D.I. Mendeleev <>- degen edi.Neft hám gazdı qayta islew procesinen payda bolǵan ónimlerden hár qıylı jasalma talalar (kapron, neylon, viskoza, jersi hám t.b) plastmassalar, kauchuk hám rezinalar, sırt aktiv zatlar, mineral tóginler, jasalma talalar (nitron, kashmilon) spirtler, maylar, dári-darmanlar hátteki maylar islep shıǵarıladı.
Hár túrli janıwshı qazılma baylıq túrleri bolǵan (tábiyiy energiya tasıwshı lar) kómir, torf, neft hám tábiyiy gaz insanlarǵa áyyem zamanlardan belgili. Arxeologlar eramızdan aldıńǵı 6-4 mıń jıllıqlarda Efrat dáryası qurǵaqlıqlarınan neft qazıp alınǵanlıǵın hám hár túrli maqsetlerde, maselen dari sıpatında paydalanlıǵın dálillegen. Bunnan tısqarı, qurıwshılar Hámvilon minarası, Xıtay diywalındaǵı gerbishler arasın bekkemlewde de neftten (sol waqtlarda jer qatranı, yaǵnıy jer smolası dep atalǵan) paydalanılǵan. Neft áyyemgi tariyxta “Grek jalını” dep atalǵan janıwshı zattıń tiykarǵı bólegi bolıp xizmet qılǵan. Ata babalarımızdan Amir Temur armiyasında da neftten paydalanılǵan. Armiyanıń awır artelleriya bóliminde qollanılatuǵın, neftke bóktirilgen, uzaq Aralıqqa jalınlı deneni atıwshı “Naftandoz” dep atalıwshı qurılma isletilgen.XIII asirde sayaqatshı alım Marko Polo Boku neftinen qalay paydalan lıǵın aytıp ótedi. Oǵan kóre Boku nefti jarıtıwda hám teri keselliklerine qarsı dári sıpatında paydalanılǵan. XVI – XVII asirlerde neft Yevropanıń ayırım mámleketlerine, maselen Rossiyanıń oraylıq aymaqlarında Bokudan alıp barılǵan hám onnan medicina, súwretshilikte qollanılatuǵın reńlerdiń eritiwshisi sıpatında, sondayaq, hárbiy maqsetlerde granatalar tayarlawda, dawıs shıǵarmas tan atılatuǵın qurallarınıń ózegi sıpatında paydalanılǵan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
