1. Animatsiya madaniy dam olish faoliyati sifatida. "Bo'sh vaqt", "dam olish", "rekreatsiya", "turistik faoliyat"

Animatsiya
» so‘zi lotinchadan kelib chiqqan bo‘lib, (
anima
-shamol, havo, 
jon; 
animatus
– jonlantirish) ya’ni 
jonlantirish
, 
ruhlantirish
, 
hayotiy kuchga 
rag‘batlantirish
, 
faollikka undash
degan ma’noni anglatadi.
«Animatsiya» atamasi birinchi marta XX asrda Fransiyada turli 
assotsiatsiyalar tuzish haqidagi qonun joriy etilishi munosabati bilan badiiy 
ijodiyotga, madaniyatga jonli qiziqishni uyg‘otishga qaratilgan faoliyat sifatida 
talqin etildi.
Animatsiya – bu o‘ziga xos xizmat turi bo‘lib, u xizmat ko‘rsatish sifatini 
oshirish maqsadini nazarda tutadi va shu bilan birga u mehmonlarni ularning tanish 
bilishlarini qayta jalb etib, turistik biznesning foydali va daromadligini oshirish 
uchun turizm bozorida turistik mahsulotlarning sotilishini tezlashtirish maqsadini 
ko‘zlagan o‘ziga xos reklamaning biror shakli bo‘lib hisoblanadi.
Turizm sohasida animatsiya o‘zida animatorlarning turistlar bilan birga 
bo‘ladigan bo‘sh vaqtida rasmiy va norasmiy rahbarlikning qo‘shilishi asosida 
o‘zaro hamkorlikni amalga oshiruvchi mutaxassislar yo‘l boshchiligini anglatadi. 
Bunday o‘zaro hamkorlik natijasida ushbu jarayon ishtirokchilarining 
sog‘lomlashtirish, madaniy-ijodiy, ta’limiy ehtiyojlari va qiziqishlari qondiriladi.
Shaxsning atrof-muhit voqeyligini o‘zida his etish unga munosabatini 
shaklalntirishda ijtimoiy faolligi uchun sharoit yaratadi.
Animatsiya – bu turistik faoliyatning xilma-xilligi bo‘lib, u turistik korxonalar 
(turkomplekslar, mehmonxonalar, sayohat kemalari, poyezdlar va h.k.)da amalga 
oshiriladi. Qaysikim, u bo‘sh vaqt uchun ishlab chiqilgan maxsus dasturda ishtirok 
etish orqali turistlarni turli xil tadbirlarga jalb qiladi.
Animatsiya turli xil harakterli qirralarga ega bo‘lib, u quyidagilardan iborat 
bo‘ladi:

bo‘sh vaqtda amalga oshiriladi;

erkin anglanishi, ko‘ngilligi, ham bir kishi, ham turli ijtimioy guruhlar 
tashabbusi, faolligi bilan farq qiladi;

milliy, diniy, hududiy xususiyatlari va an’analar bilan bog‘langan;

kattalar, yoshlar, bolalar turli qiziqishlari asosida xilma-xil turlari bilan 
harakterlanadi;

o‘ta shaxsiyligi, rivojlanuvchanligi, sog‘lomlashtirish va tarbiyaviy 
harakterdaligi bilan ajralib turadi.
Animatsion faoliyatning to‘liq mohiyatini tushunish uchun uning mazmuni, 
maqsadi va vazifasini qarab chiqish zarur. Chunki animatsion xizmat o‘zida alohida 
jarayonni mujassam etib, qaysikim u mohiyati aniq qonuniyatlar bilan shartlanadi 
(mavzuyeligi, hissiyotliligi, faolligi, maqsad sari intiluvchanligi va h.k.). 
Animatsion jarayonlar, ular oldida turgan maqsad va vazifalar quyidagi tarzda 
ifodalanishi mumkin (1-rasm). 

---

Animator 
Turist 
Samara, manfaat (tanishish, 
madaniy-oqartuv, sog‘lomlashish, 
takomillashish 
Ta’sir vositasi 
Hayotiy kuch, faollik, ruhlantirish, 
ma’naviy oziqqa rag‘batlantirish