1. Animatsiya madaniy dam olish faoliyati sifatida. "Bo'sh vaqt", "dam olish", "rekreatsiya", "turistik faoliyat"


Qadimgi Sharq madaniyatida an’analarga asoslanish ustun turadi



Download 1,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/67
Sana11.06.2022
Hajmi1,5 Mb.
#654195
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   67
Bog'liq
1. Animatsiya madaniy dam olish faoliyati sifatida. Bo\'sh vaqt

Qadimgi Sharq madaniyatida an’analarga asoslanish ustun turadi. 
Ajdodlar an’anasi, tajribasi mutlaq haqiqat kabi baholangan. 
Mutlaq haqiqat hukmronligi bilan, D. S. Lixachev ta’kidlashicha, «odoblilik» 
bog‘liq bo‘lgan. 
Qadimgi Sharq kishisining axloqi harakat
 
va faoliyatda muqaddas 
an’analarni qayta tiklashga qaratilgan «ilohiy o‘rnatilgan» me’yor va qoidalarga 
borib taqaladi. 
Mifologik tafakkurning o‘ziga xos xususiyati shundaki, qadimgi Sharq kishisi 
o‘zini har doim sotsiumning bir qismi deb his qilgan, sotsium esa koinot kuchiga 
bog‘liqlikda, tabiatga aralashgan holda ko‘rinadi. Garchi, qadimgi Sharq 
madaniyatining turli qirralarida shaxsni individuallashtirish imkoniyatlari mavjud 
bo‘lib, ular har doim individning turmush sharoitlarini belgilovchi asosiy sohalarga 
nisbatan ikkinchi darajali hisoblangan.
Qadimgi Sharqda makonning paydo bo‘lishi, chegaralanishi alohida o‘rin 
tutadi. Qadimgi Sharq mifologiyasida kosmogenez jarayoni Xaosning ajralishi 
sifatida namoyon bo‘ladi (masalan, hindlarda Indra, Mesopotamiyada esa Marduq 
haqidagi miflar). 
2. Ibtidoiy jamiyatda dam olish faoliyati turlari 
Yer yuzidagi eng ko‘hna va bir qadar o‘rganilgan, ko‘plab xalqlar 
madaniyatining rivojlanishiga katta ta’sir ko‘rsatgan madaniyatlardan biri – qadimgi 
Misr madaniyatidir
.
Qadimgi Misr yozuvi ko‘plab hozirgi yozuv tizimi uchun asos 
bo‘ldi. Qadimgi misrliklar ko‘llagan so‘zlar «papirus», «oazis», «ximiya», «bazalt» 
va boshqalar hozirda ham muomalada saqlanib kelmoqda. 
Misrda turli, o‘ta 
chalkash topinishlar
tizimi mavjud bo‘lgan: xudolarga sig‘inishgan, jonivor, 
o‘simlik, tuproq, suv, Nilni muqaddaslashtirishgan. 
Quyoshga, tirik xudo – 
Fir’avnga
 
sig‘inish qonun tusiga kirgan. 


Misrliklar madaniyatida dafn marosimi alohida o‘rin tutgan. Ular o‘limni 
insonning ikkinchi hayoti boshlanishi deb bilgan. Mangu hayot tushunchasi Osiris 
va Izida haqidagi mifdan paydo bo‘lgan. Qadimgi yunon muallifi «Misrliklar hayoti 
o‘limga tayyorgarlik ko‘rishdan iborat», deb bekorga yozmagan. 
Hindlar shu tariqa o‘z dunyoqarashidan narigi dunyo haqidagi g‘oyani istisno 
qilganlar. Mutlaq «dunyoviy qonun» borliq hukmdori Braxma - olamning obyektiv 
ibtidosi. Ularni taqqoslaganda aniq xudolarning roli uncha katta emas, faqat 
«dunyoviy qonun» tamoyillarining individuallashgan timsolidan iboratdir. Hech 
kim, shuningdek xudo ham inson karmasini o‘zgartirishga qodir emas. Karmaning 
sanskrit tilidan tarjimasi «faoliyat» (taqdir)ni bildiradi. Bu tushunchaning 
mazmunini aniqlash murakkab. Karma insonning oldingi hayotidan meros bo‘lib 
o‘tadi va hozirgi hayotining mazmuni va faoliyatida namoyon bo‘ladi, u bo‘lg‘usi 
moddiy timsolning sifatini belgilaydi. 
Xitoy madaniyatining o‘ziga xos farqli jihati shundaki, qadimdan dinlardagi 
mistik ibtidoga axloqqa nisbatan ikkinchi darajali deb qaralgan, madaniyatdagi 
belgilovchi g‘oya Osmon tasdiqlagan buyuk «axloqiy-ijtimoiy - siyosiy tartib» 
bo‘lgan. 
Xitoy madaniyati va sivilizatsiyasining ming yillar davomida asosiy ruhiy, 
axloqiy va g‘oyaviy manbai mil. avv. 551-479 y. yashagan buyuk mutafakkir 
Konfutsiy ta’limoti hisoblanadi. Barcha eng muhim narsalar har qanday 
sivilizatsiyaning «qiyofasini» belgilaydi – hayot tamoyillari, davlat va ijtimoiy 
tashkilot shakllari, umum qabul qilgan axloqiy me’yorlar va qadriyatlarning 
barchasi Xitoyda konfutsiylik ta’sirida shakllangan. Bejizga L. S. Vasilyev 
konfutsiylikni «Xitoy sivilizatsiya-sining kvint essensiyasi (mohiyati)» deb 
atamaydi. 
«Osmon vakolati» yo‘nalishi 

Download 1,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   67




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish