1. Multimediyali kartografik asarlarni yaratilishi Kartografiya sohasi

Kartalashtirish jarayoni
Kartalashtirish jarayoni chiziqli hisoblanmaydi, lekin ushbu kitobda kartalashtirish jarayoniga tegishli bo’lgan materiallar chiziqli ko’rinish bo’lishi shart. Eslatib o’tamizki, vaqt o’tishi bilan kartalashtirish jarayonlarini bir vaqtda bir nechtasini ko’rishimiz mumkin. Kartalarni tuzishni dissertatsiya va kitoblardagi ma’lumotlar bilan solishtirish mumkin. Ushbu jarayon to’rt kategoriyaga bo’linadi: rejalashtirish, taxlil, tasvirlash va ishlab chiqarish/qo’llash (1.8-rasm).
Rejalashtirish bosqichida kartograf kartaning mavzusi va maqsadidan kelib chiqib, bundan tashqari kimlar uchun mo’ljallanganligini tasavvur qila olishi kerak. Bu esa, kartamiz uchun qanday ma’lumot turlarini yig’ish kerakligi ham aniq bo’ladi. Taxlil qilish o’z oldiga ma’lumotlarni yig’ish, sintez qilish va taxlil qilishni maqsad qiladi. Ma’lumotlarni statistik ma’lumotlar, kartalar va internetdan olinishi mumkin. Bunday ma’lumot turlarining barchasi qo’llanilishi mumkin. Ma’lumotlar statistik uslublardan foydalanilgan holda, GAT dasturlarida taxlil qilinadi va shartli belgilar tizimiga o’giriladi. Kartaning o’quvchanligi oshishi uchun legenda, maket-komponovka, karta qirqim, masshtab, orientatsiya, qo’shimcha va yordamchi elemenlari, matnlar va boshqa grafik va yozuvli ma’lumotlar bilan boyitiladi. Ushbu bosqichda kartograf kartaning chop etilgan nusxasi, kompyuter monitorida yoki monitorida qanday ko’rinishda bo’lishini tasavvur qila olishi kerak. Va nixoyat karta tuzilgandan keyin uning nashr qilinishigacha uni taxrirdan o’tkazish zarur. Undagi yozuvlar va kamchilik va xatolarni to’g’irlash maqsadida. Undagi ranglar, yozuvlar va chiziqli, maydonli va nuqtali ob’ektlar to’g’ri joylashtirilganmi yoki yo’qmi? Taxririy ishlar oxiriga etgandan so’ng kartani nashr qilish mumkin.
Kartani nashr qilish, uning nusxalarini ko’paytirish uchun maxsus nashr qiluchi moslamalar ya’ni printerlardan foydalaniladi. Kartao’lchamiga qarab printer turlari yoki markalari tanlanadi.

1.8-rasm. Kartalashtirish jarayoni
6.Dizaynga plan sifatida qarash. Planni shakllantirish
Dizayn qarorlar kartalar qabul qilish jarayonidir. Ko’plab tanlovlar vizualizatsiya yoki prizentatsiya uchun samarali kartalar yaratilishi uchun qilinadi. Dastlab so’rash uchun bir qator savollar mavjud. Bu savollarning javoblarning proeksiya, ramzlari aniqlaydi, masshtab, rang, to’r va boshqa kompanentlarni tanlab olishni belgilaydi. Karta bu muammoning eng yaxshi yechimi hisoblanadi? Karta eng yaxshi maxsulotmi? Shunday xolatlar bo’ladiki, bunda jadval yoki grafik qulay bo’ladi. Umuman,agarsubekt kenglik kompanentiga ega bo’lsa yoki kenglik munosabatlari muxum axamiyatga ega bo’lsa karta yaxshi yechim bo’ladi.