8. Дебиторлик ва кредиторлик қарзлари таҳлили Дебиторлик, кредиторлик қарзлари таҳлилининг мазмуни, уларни таҳлил қилиш мақсади ва вазифалари

-жадвал
Муддати ўтган дебиторлик ва кредиторлик қарзлари расшифровкаси

N	Муддати ўтган қарздорликка эга бўлган дебитор ва кредиторлар рўйхати	Муддати ўтган умумий  қарз		Ташкилотга боғлиқ бўлмаган сабаблар бўйича вужудга келган муддати ўтган қарзлар
				жами	шу жумладан
					Ҳукумат қарорларига асосан олдиндан ҳақ тўламай жўнатилган (олинган) маҳсулотлар бўйича муддати ўтганқарзлар	Давлат ресурслари ва жамғармаларидан жўнатиш кўзда тутилган хом ашё ва материаллар бўйича ўтказилган бўнак тўловлари суммаси	Ҳукумат қарорлари бўйича кечиктирилганқарзлар	Қонунчиликка мувофиқдаъволар бўйича суд жараёнида кўриб чиқилаётган ёки хўжалик суди томонидан кредиторлардан ундириш тўғрисида қарор чиққанқарзлар суммаси
1	2	3		4	5	6	7	8
МУДДАТИ ЎТГАН ДЕБИТОРЛИК ҚАРЗЛАРИ
1.	Муддати ўтган қарздорликка эга бўлган дебиторлар, жами		24 341 057	24 341 057	24 341 057
2.	Республика ичидаги муддати ўтган қарзлар, жами		24 341 057	24 341 057	24 341 057
2.1.	шу жумладан: дебиторлар номи бўйича		ххх
2.2.	Ички идоравий муддати ўтган қарзлар, жами
2.2.1.	шу жумладан: дебиторлар номи бўйича
3.	Республикадан ташқаридаги муддати ўтган қарзлар, жами
3.1.	шу жумладан: дебиторлар номи бўйича
МУДДАТИ ЎТГАН КРЕДИТОРЛИК ҚАРЗЛАРИ
4.	Муддати ўтган қарздорликка эга бўлган кредиторлар, жами		18 671 676	18 671 676		х	18 671 676
5.	Республика ичидаги муддати ўтган қарзлар, жами		18 671 676	18 671 676		х	18 671 676
5.1.	шу жумладан: кредиторлар номи бўйича		ххх			х
5.2.	Ички идоравий муддати ўтган қарзлар, жами					х
5.2.1.	шу жумладан: кредиторлар номи бўйича					х
6.	Республикадан ташқаридаги муддати ўтган қарзлар, жами					х
6.1.	шу жумладан: кредиторлар номи бўйича					х

Хулоса: корхонада муддати ўтган дебиторлик мажбуриятлари жорий даврга 24 341057 минг сўмни, муддати ўтган кредиторлик мажбуриятлари 18 671676 минг сўмни ташкил қилган. Муддати ўтган дебиторлик ва кредиторлик мажбуриятлари тўлиқ республика ичкарисидаги мажбуриятлар қаторига киради. Мажбуриятлар асосан корхона бўлмаган сабаблар туфайли юзага келмоқда.

“Ўзбекистон темир йуллари” ДАТКнинг йиллик ҳисоботи

Бухалтерия баланси

Актив ва пассив	Сатр коди	2013	2014	2015
АКТИВ
I. Узоқ муддатли активлар
Асосий воситалар:
Бошланғич (қайта тиклаш) қиймати (0100, 0300)	О10	7837564886	7213786827	5911307468
Эскириш суммаси (0200)	О11	2839410062	2356991690	1830177697
қолдиқ (баланс) қиймати (сатр. 010 - 011)	О12	4998154824	4856795137	4081129771
Номоддий активлар:
Бошланғич қиймати (0400)	О20	1439850	1154821	1105257
Амортизация суммаси (0500)	О21	806352	555174	305614
қолдиқ (баланс) қиймати (сатр. 020 - 021)	О22	633498	599647	799643
Узоқ муддатли инвестициялар, жами (сатр.040+050+060+070+080), шу жумладан:	О30	198827699	96337961	86764547
қимматли қоғозлар (0610)	О40	50499233	33158730	25772990
Шўъба хўжалик жамиятларига инвестициялар (0620)	О50	2134992	1878656	1745115
қарам хўжалик жамиятларига инвестициялар (0630)	О60	125505928	45096922	45124552
Чет эл капитали мавжуд бўлган корхоналарга инвестициялар (0640)	О70	5626103	4844064	2333935
Бошқа узоқ муддатли инвестициялар (0690)	О80	15061443	11359589	11787955
Ўрнатиладиган асбоб-ускуналар (0700)	О90	5433299	6096507	5557874
Капитал қўйилмалар (0800)	100	3013143481	1573048668	1221413180
Узоқ муддатли дебиторлик қарзлари (0910, 0920, 0930, 0940)	110	2876364	3196364	1062000
Узоқ муддатли кечиктирилган харажатлар (0950, 0960, 0990)	120	17247627	10947515	8249416
I бўлим бўйича жами(сатр.012+022+030+090+100+110+120)	130	8236316792	6547021799	5404976431
II. Жорий активлар
Товар-моддий захиралари, жами (сатр.150+160+170+180), шу жумладан:	140	740778959	629083577	552021663
Ишлаб чиқариш захиралари (1000, 1100, 1500, 1600)	150	661537636	586408481	506780875
Тугалланмаган ишлаб чиқариш (2000, 2100, 2300, 2700)	160	52256325	28830731	21527452
Тайёр маҳсулот (2800)	170	2576252	1387641	52100
Товарлар (2900 дан 2980 нинг айирмаси)	180	24408746	12456704	23661236
Келгуси давр харажатлари (3100)	190	868301386	543418272	476419603
Кечиктирилган харажатлар (3200)	200	0	0	0
Дебиторлар, жами(сатр.220+240+250+260+270+280+290+300+310)	210	468253903	459586597	403764180
шундан: муддати ўтган	211	24341057	61242836	28033106
Харидор ва буюртмачиларнинг қарзи (4000 дан 4900 нинг айирмаси)	220	148701321	123172327	118241157
Ажратилган бўлинмаларнинг қарзи (4110)	230	0	0	0
Шўъба ва қарам хўжалик жамиятларнинг қарзи (4120)	240	197055308	195601703	172422333
Ходимларга берилган бўнаклар (4200)	250	202706	307414	231742
Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга берилган бўнаклар (4300)	260	103815079	92643705	93257375
Бюджетга солиқ ва йиғимлар бўйича бўнак тўловлари (4400)	270	12441892	31126342	11036965
Мақсадли давлат жамғармалари ва суғурталар бўйича бўнак тўловлари (4500)	280	151843	5788131	25073
Таъсисчиларнинг устав капиталига улушлар бўйича қарзи (4600)	290	0	0	0
Ходимларнинг бошқа операциялар бўйича қарзи (4700)	300	666713	766100	856798
Бошқа дебиторлик қарзлари (4800)	310	5849041	10180875	7692737
Пул маблағлари, жами (сатр.330+340+350+360), шу жумладан:	320	126836535	118019899	88298309
Кассадаги пул маблағлари (5000)	330	825	515	80248
Ҳисоблашиш счётидаги пул маблағлари (5100)	340	9446497	9214222	11676869
Чет эл валютасидаги пул маблағлари (5200)	350	103516126	96474690	62285655
Бошқа пул маблағлари ва эквивалентлари (5500, 5600, 5700)	360	13873087	12330642	14255537
Қисқа муддатли инвестициялар (5800)	370	8634500	5596000	93000
Бошқа жорий активлар (5900)	380	3476418	3345157	2580980
II бўлим бўйича жами (сатр.140+190+200+210+320+370+380)	390	2216281701	1759049478	1523177735
Баланс активи бўйича жами (сатр.130+390)	400	10452598493	8306071271	6928154166
ПАССИВ
I. Ўз маблағлари манбалари
Устав капитали (8300)	410	589489813	502851875	502842875
Қўшилган капитал (8400)	420	0	0	0
Резерв капитали (8500)	430	3994786936	3503930275	2530421353
Сотиб олинган хусусий акциялар (8600)	440	0	0	0
Тақсимланмаган фойда (қопланмаган зарар) (8700)	450	217931857	624715984	911392606
Мақсадли тушумлар (8800)	460	1731511300	1009043887	790280656
Келгуси давр харажатлари ва тўловлари учун захиралар (8900)	470	0	0	0
I бўлим бўйича жами (сатр.410+420+430-440+450+460+470)	480	6533719906	5640542021	4734937490
II. Мажбуриятлар
Узоқ муддатли мажбуриятлар, жами(сатр.500+510+520+530+540+550+560+570+580+590)	490	3243935758	2010726936	1624575384
шу жумладан: узоқ муддатли кредиторлик қарзлари (сатр.500+520+540+560+590)	491	0	0	0
Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга узоқ муддатли қарз (7000)	500	0	0	0
Ажратилган бўлинмаларга узоқ муддатли қарз (7110)	510	0	0	0
Шўъба ва қарам хўжалик жамиятларга узоқ муддатли қарз (7120)	520	0	0	0
Узоқ муддатли кечиктирилган даромадлар (7210, 7220, 7230)	530	0	0	0
Солиқ ва мажбурий тўловлар бўйича узоқ муддатли кечиктирилган мажбуриятлар (7240)	540	0	0	0
Бошқа узоқ муддатли кечиктирилган мажбуриятлар (7250, 7290)	550	0	0	0
Харидорлар ва буюртмачилардан олинган бўнаклар (7300)	560	0	0	0
Узоқ муддатли банк кредитлари (7810)	570	3241935758	2008066936	1621195384
Узоқ муддатли қарзлар (7820, 7830, 7840)	580	2000000	2660000	3380000
Бошқа узоқ муддатли кредиторлик қарзлар (7900)	590	0	0	0
Жорий мажбуриятлар, жами (сатр.610+630+640+650+660+670+680+690+700+710+ +720+730+740+750+760)	600	674942829	654802314	568641292
шу жумладан: жорий кредиторлик қарзлари (сатр.610+630+650+670+680+690+ +700+710+720+760)	601	651211265	623266697	547697671
шундан: муддати ўтган жорий кредиторлик қарзлари	602	18671676	26935189	31537061
Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга қарз (6000)	610	132315373	139361433	167088297
Ажратилган бўлинмаларга қарз (6110)	620	0	0	0
Шўъба ва қарам хўжалик жамиятларга қарз (6120)	630	160152370	91925580	40518194
Кечиктирилган даромадлар (6210, 6220, 6230)	640	179635	18722	100393
Солиқ ва мажбурий тўловлар бўйича кечиктирилган мажбуриятлар (6240)	650	0	0	0
Бошқа кечиктирилган мажбуриятлар (6250, 6290)	660	0	0	0
Олинган бўнаклар (6300)	670	247864791	309086582	249665190
Бюджетга тўловлар бўйича қарз (6400)	680	19262500	8084129	11095990
Суғурталар бўйича қарз (6510)	690	0	0	0
Мақсадли давлат жамғармаларига тўловлар бўйича қарз (6520)	700	25615460	18646984	25823131
Таъсисчиларга бўлган қарзлар (6600)	710	0	0	0
Меҳнатга ҳақ тўлаш бўйича қарз (6700)	720	43590218	40920696	39330733
Қисқа муддатли банк кредитлари (6810)	730	21397333	28324178	18335714
Қисқа муддатли қарзлар (6820, 6830, 6840)	740	2154596	3192717	2507514
Узоє муддатли мажбуриятларнинг жорий қисми (6950)	750	0	0	0
Бошқа кредиторлик қарзлар (6950 дан ташқари 6900)	760	22410553	15241293	14176136
II бўлим бўйича жами (сатр.490+600)	770	3918878578	2665529250	2193216676
Пассив жами		10452598493	8306071271	6928154166

1^ https://www.norma.uz/bizning_sharhlar/debitorlik_qarzi_undirish_mumkin_emas_kechib_yuborilsin

2^ Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Халқ хўжалигида ҳисоб-китоблар ўз вақтида ўтказилиши учун корхона ва ташкилотлар раҳбарларининг маъсулиятини ошириш борасидаги чора-тадбирлар тўғрисида” 12.05.1994 йилдаги ПФ-1154-сон Фармони 2-банди

3 (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 175-моддаси).

4^ Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 234-моддасида

5^ Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигида 2003 йил 24 январда 1209-сон билан рўйхатга олинган Ўзбекистон Республикаси молия вазирининг 2002 йил 27 декабрдаги 140-сон буйруғи Молиявий ҳисобот шаклларини тўлдириш бўйича ҚОИДАЛАР

6^ “Молиявий ҳисобот шакллари ва уларни тўлдириш бўйича қоидаларни тасдиқлаш тўғрисида”ги Ўзбекистон ренспубликаси молия вазирлигининг буйруғи 2002 йил 27-декабр 140- сон

7^ Ўзбекистон темир йўллари Аж нинг йиллик молиявий ҳисоботлари. 2015 йил якунлари бўйича

8 (СКнинг 22-моддаси).

9^ Даргумон қарзлар бўйича захирани ташкил этиш ва фойдаланиш тартиби 21-сон БҲМСнинг 2-иловаси 216-бандида белгиланган.

10^ (Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 175-моддаси).

11^ (Президентнинг “Халқ хўжалигида ҳисоб-китоблар ўз вақтида ўтказилиши учун корхона ва ташкилотлар раҳбарларининг маъсулиятини ошириш борасидаги чора-тадбирлар тўғрисида” 12.05.1995 йилдаги ПФ-1154-сон Фармонининг 2-банди).

12^ Ўзбекистон республикаси солиқ кодекси, 22-модда