Датк “ЎТЙ” Тошкент темир йўл муҳандислари институти

Manyovr lokomotivlar sonini hisoblash

Manyovr lokomotivlarining talab etilgan miqdorini analitik hisoblash usuli hamda nisbatan aniq boʻlgan grafik usul bilan stansiyaning sutkalik ish-reja grafigi asosida aniqlash mumkin. Analitik hisoblash usulida avvalambor stansiyaning umumiy manyovr ishlari hajmini bajarish uchun sutkalik lokomotiv-daqiqalar sarfi aniqlab olinadi. Manyovr lokomotiv-daqiqalar sarfi bajarilgan manyovr jarayonlari sonining yigʻindisi sifatida belgilab olinadi (saralash, tuzish, uzatish, olib chiqish va boshqalar). Shu bilan birga, har bir jarayonga sarflangan aniq texnologik jarayonlar me’yorlari ham aniqlab olinadi.

Manyovr lokomotivlarining talab etilgan soni, stansiya boʻyicha yoki har bir manyovr rayonlari boʻyicha alohida, quyidagi formula yordamida aniqlanishi mumkin:

bunda  M t_i – stansiyada bajariladigan barcha manyovr ishlariga sarflanadigan vaqtlar yigʻindisi, 5-jadval yordamida aniqlaymiz, lok-daq;

 T_доп – manyovr lokomotivini band qilish uchun qoʻshimcha vaqtlar (ekipirovka, brigadalar almashuvi uchun vaqtlar me’yori). Ushbu vaqtni 90 daqiqa deb qabul qilamiz.

К_н - manyovr ishlarining sutkalik hajmi nomutanosibligi koeffitsiyenti ( );

tortuv yoʻlidan foydalanishda u yoki bu xalaqit beruvchi marshrutlar tufayli toʻxtalishlarni hisobga oluvchi koeffitsiyent ( ).

Manyovr lokomotivlarining aniq bir rayonga biriktirilishi ulardan oqilona foydalanishni, manyovr ishlarining xavfsiz bajarilishini, poyezd tuzuvchilari brigadasining mehnat unumdorligini oshishini va shu bilan bir qatorda, stansiyaning barcha ishlarida aniqlikni va toʻgʻri tashkil etilishini ta’minlaydi. Hisob-kitoblar natijasiga koʻra manyovr lokomotivining soni butun son boʻlmasligi mumkin. Shu sababli ularni har xil manyovr rayonlarida qoʻllanilishini, ishlarni ushbu rayonlar oʻrtasida qayta taqsimlashni, ularni birlashtirishni lokomotivlardan foydalanishni kuchaytirish va boshqa choralarni koʻrib chiqish lozim. Manyovr lokomotivlari tomonidan sutkalik manyovr ishlarini bajarilishiga sarflanadigan vaqt sarflari 5-jadval yordamida aniqlanadi.

5-jadval

Stansiyada bajariladigan barcha manyovr ishlarining yigʻindisini hisoblash

№	Manyovr jarayonlari nomi	Jarayonlar soni	Bir amalga sarflanadigan vaqt	Barcha jarayonlarga sarflanadigan vaqt
1	Poyezdlarni saralash	14	26	368
2	Bir guruhli poyezdlarning tuzilishini tugallash	12	13	156
3	Koʻp guruhli poyezdlarning tuzilishini tugallash	3	38	114
4	Tarkibni saralash parkidan qabul qilish-joʻnatish parkiga olib qoʻyish	15	9,87	148,05
5	Vagonlarni yuk hovlisiga berish (olish)	3	48,82	146,46
6	Vagonlarni shaxobcha yoʻllariga berish (olish)	3	50,615	151,845
	Jami  Mti	50	186,465	1084,355

Ushbu jadvalda vagonlarni yuk obyektlariga berish va olish jarayonlari soniga yana bir berish yoki olish vaqtini qoʻshib hisoblash lozim. Chunki oxirgi vagonlar guruhini yuk obyektlaridan olib ketish uchun yana alohida kelish kerak boʻladi.