М у н д а р и ж а I боб. Металларнинг кристалл тузилиши ва кристалланиш поцесси


Б у р а м а д и с л о к а ц и я л а р



Download 1,12 Mb.
bet14/216
Sana22.04.2022
Hajmi1,12 Mb.
#574862
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   216
Bog'liq
А.С.Тўрахонов 24.09.2021 й

Б у р а м а д и с л о к а ц и я л а р . Бурама дислокацияда атомларнинг силжиш йўналиши силжиш векторига параллел бўлади. Бундай дислокацияни қуйидаги мисолда тушунтириб берайлик. Бир кристалл олиб,ўкинг озроқ жойини Т текислик бўйлаб кесайликда, кесилган қисмининг бирининг иккинчисига нисбатан панжаранинг бир параметрига тенг оралиқда силжиш векторига параллел тарзда силжитайлик (15-расм). Бундай қилинганда атомларнинг горизонтал текисликлари бир қадар эгилади ва улардан ҳар бирининг чети шу текисликка энг яқин текисликнинг
Чети билан туташади. Натижада, кристаллнинг шакли винт буйича буралган битта сирпаниш текислигидан ҳосил бўлгандек кўринади.

15- расм. Бурама дислокация хосил 16- расм. Бурама дислокацияли
бўлиш схемаси. Кристаллнинг тузилиш схемаси.

Ҳосил бўлган бу дислокация бурама дислокациядир. Бурама дислокацияли кристаллнинг тузилиш схемаси 16-расмда тасвирланган. AD чизиқ бурама дислокация уқи дейилади. Бу ўқ силжиш векторига параллелдир.


Д и с хл о к а ц и я л а р н и н г с у р и л и ш и. Дислокациялар икки йўл билан сурилиши мумкин; булардан бири сирпаниш йўли билан сурилиш бўлса, иккинчиси диффузия йўли билан сурилишдир. Дислокацияларнинг ана шу сурилиш усулларини кўриб чиқайлик. Дислокациянинг сирпаниш йўли билан сурилиши. Дислокациянинг дастлабки вазияти АВ экстратекислик билан ифодаланади деб фараз қилайлик (17-расм). Тангенциал кучлар таъсирида атомларнинг ўрни бир оз ўзгаради ва дислокация янги вазиятга ўтади; бу ҳол 17-расмдаги схемада штрих чизиқ билан кўрсатилган (А1 В1) дислокациянинг янги вазияти). Шуни айтиб ўтиш керакки, бунда АВ экстратекислик сурилмай, балки ўз функцияларини қўшни текисликка А1 В1 екстракисликка) узатади (дислокация сурилишининг эстафета усули). Янги вазиятда (А1 В1 да) дислокация яна мувозанат ҳолатида бўлади. Агар ташқи кучнинг таъсири давом этса, дислокация ҳам чап томонга қараб сурилишда давом этади ва, ниҳоят, кристаллнинг чегарасига ётиб, поғонача ҳосил қилади, бу поғоначанинг эни кристалл панжаранинг бир параметрига тенг бўлади


Download 1,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   216




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish