Мавзу : Болалар ҳукукларини ҳимояловчи Халкаро Конвенция. Болаларга ва усмирларга даволаш-профилактик ёрдам курсатиш- нинг замонавий тамойиллари



Download 463,33 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/7
Sana24.02.2022
Hajmi463,33 Kb.
#202053
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
1-amaliy mashg'ulot(1)

- Беморларни кабулкилиш ва руйхатдан утказиш. 
- Беморларни тиббий курикдан утказиш. 
- Шошилинч тиббий ѐрдам курсатиш. 
- Беморларни касалхонага ѐткизиш учун касалхона булимини аниклаш. 
- Беморларни санитар-гигиеник парвариши. 
- Тегишли тиббий хужжатларни расмийлаштириш. 
- Беморларни ташиш. 
Касалхона ишини ташкил этиш 
ҳабулхона фаолияти куйидаги катъий кетма-кетликда олиб борилади: 
- беморларни руйхатга олиш; 
- тиббий курикдан утказиш; 
- санитария-гигиеник парвариши. 
ҳабул булими шу кетма-кетликда жойлашади. 
Касалхонага кабулкилишбулимининг тузилиши шифохона турига 
боглик; одатда, укуйидаги кабинетларни уз ичига олади: 
- Кутиш хонаси: ѐтокхонага ѐткизилмайдиган беморлар бор. Стол ва 
этарлича стул булиши керак. Деворларда даволаниш пунктлари фаолияти 
тартиби, ваколатли шифокор билан сухбат соатлари, беморларга юборилади-
ган махсулотларнинг руйхати хакида маълумот жойлаштирилган. 
- Руйхатга олиш хонаси: ушбу хонада, келаѐтган беморларни руйхатдан 
утказиш ва керакли хужжатларни расмийлаштириш амалга оширилади. 
•- Курик хонаси (бир ѐки бир нечта): олдиндан ташхис куйиш ва сани-
тария-гигиеник даволаш, антропометрия, термометрия ва керак булганда, ма-
салан, электрокардиография (ЭКГ) кайд килиниши керак булган беморларни 
тиббий курикдан утказиш учун мулжалланган. 
•- Душхона (хаммом) билан таъминланган санитария назорат пункти, 
кийиниш хонаси. 
•- Диагностика хонаси номаълум ташхис куйилган беморларга мулжал-
ланган. 
- Муолажа хонаси - фавкулодда ѐрдам учун. 
- Операцион (боглов) - фавкулодда ѐрдамни таъминлаш. 
- Рентген хонаси. 
- Лаборатория. 
•- Шифокорлар навбатчилик хонаси. 
•- ҳабулбулимимудирининг хонаси. 


- Кийим хонаси. 
- Келган беморларнинг кийимларини саклаш учун хона. 
Куп тармокли стационар кабулбулимидатравматологик, реаниматоло-
гик, кардиологик (миокард инфаркти булган беморлар учун) каби бошка ка-
бинетлар булиши мумкин. Беморларни кабул килиш ва руйхатдан утказиш 
Беморларни кабулбулимига куйидаги усуллар билан келиб тушиши 
мумкин. 
Тез ѐрдам: бахциз кодиса, жарохатлар, уткир касалликлар ва сурункали 
касалликларнинг кучайиши. Участка шифокорининг амбулаторй даво сама-
расизлиги туфайли йулланмасига биноан. Бошка даволаш профилактик муас-
сасалардан кучириб утказилганда. Уз хохишига кура- бемор ахволи огирлаш-
ганда узи мурожаат килганда.Беморни касалхонага етказиб бериш услубига 
ва унинг ахволига караб, беморларни ѐткизишнинг уч тури мавжуд: 
1) 
режалаштирилган касалхонага ѐткизиш; 
2) 
фавкулодда касалхонага ѐткизиш; 
3) 
"огир холатда" касалхонага ѐткизиш. 
Агар беморни кабулкилишбулинмасига уртача холати да ва хаттооги-
рахволда, руйхатдан утказишдан олдин олиб боришса, беморга биринчи тиб-
бий ѐрдам курсатилиши керак, шифокорни шошилинч равишда таклиф эти-
ши ва барча тиббий вазифаларни тезда бажариши керакДабул булимининг 
шифокори беморни текширади ва госпитализацияга эхтиѐж бор йуклигини 
хал килади. Касалхонага ѐткизилган такдирда хамшира беморни руйхатга 
олади ва керакли тиббий хужжатларни тайѐрлайди. Бемор руйхатдан утгач, 
уни шифокор куригидан утказиш ва зарур диагностика ва даволаш муолажа-
ларини бажариш учун уни курик хонасига жунатади.Агар бемор фавкулодда 
вазиятда кучирилса ва хужжациз булса, шифокор томонидан текширилгандан 
кейин шошилинч тиббий ѐрдам курсатилади ва керакли хужжатларни тулди-
ради. Шундан кейин у милиция булимига вокеа содир булганлиги хакида те-
лефон оркали хабар беришга мажбурдир. Белгиланишга кадар барча хуж-
жатларда беморни "номаълум" деб санаш керак.Бундан ташкари, куйидаги 
холларда хамширакариндошларига телефон оркали хабар беришлари ва "Те-
лефон хабарлари журнали" да тегишли ѐзувни киритишлари шарт: беморни 
уйидан ташкарида содир булган касаллик туфайли касалхонага олиб бориш-
ган;бемор фавкулодда ѐрдам хонасида вафот этди. 
ҳабул булимининг асосий тиббий хужжатлари 
1. 
"Беморларни 
руйхатгаолиш ва касалхонага ѐткизишни рад 
этиш журнали" (шакл№ 001/й). 

Х,амшира журналга кайд этади: беморнинг фамилияси, исми, ту-
гилган йили, паспорт маълумотлари батафсил ва сугуртаполиси, уй манзили, 
ишлаш жойи, сана ва вакт, каерда ва ким томонидан етказиб келинди, касал-
хонага ѐткизилиш тавсифи (режалаштирилган, фавкулодда, огир холатда), 
йулланма берган муассаса ташхиси, кабул булимининг ташхиси ва бемор 
кайси булимга ѐткизилишга йулланма берилганлиги. Агар бемор шифохонага 
ѐтишдан бош торца, рад этиш сабаби ва берилган ѐрдам журналга киритила-
ди: тиббий ѐрдам, бошка касалхонага йуналтирилганлиги, касалхонага ѐтки-


зишгакурсатмалар йуклиги ва хоказо. 
2. 
"Беморнинг стационар тиббий картаси" (одатда касаллик тарихи 
деб юритилади, № 003/ й шакл). Х,амширакасаллик тарихининг сарлавхасини 
тайѐрлайди, шунингдек паспорт кисмини ва (шакл № 066/ й) чап кисмини 
“Стационардан чикарилгандаги статистик карта”ни тулдиради. 
3. 
"Педикулѐз учун текширув журнали": беморда педикулѐз 
аникланганда тулдирилади; Касаллик тарихи билан бир каторда, "П" (педи-
кулѐз) ѐрлиги хамчикарилади. 
4. 
«Телефон хабарлари журнали». Х,амшира журналда телефон 
сухбати матни, уни кабулкилишвакти, санаси ва ким томонидан кабул килин-
ганлигини кайд этади. 
5. 
ҳабул килинган беморлар учун алфавитал журналлар (маълумот-
нома учун). Этика-хулк-атвор меъѐрлари ва маънавият хакида таълимот. 
Тиббий этика узига тиббий ходимлар хулк-атвори меъѐрларини юргизиш та-
мойилларининг, уларни фаолиятининг узига хослиги билан белгиланувчи 
узаро бирлигини уз ичига олади.Эгалланган касб айникса тиббиѐтда кисман 
булиб, шунчаки тасодифий булиши мумкин эмас. Тиббий этиканинг ажрал-
мас булаги булиши лозим. 
Деонтология. Тиббий ходимнинг унинг фаолияти сохаси остидаги ин-
сон олдида касбий бурчи хакидаги таълимот.Тиббиѐт хамшираси тиббиѐт ах-
лок ва одоб коидаларга эга булишдан ташкари, юксак санитария гигиена ма-
даниятини хам узида мужассамланган булиши керак. Тиббиѐт хамширасини 
узи шахсий гигиена коидаларга риоя килиб, фаросатли хаѐт кечириши со-
гликни саклаши ва кутаринки рухда юриши, унинг иши учун зарурдир. Тиб-
биѐт ходимининг феъл - атвори ва хулкига чекиш, спиртли ичимликни куп 
иъстемол килиш ва бошка зарарли одатларга урганиш мутлоко ѐтдир. Пардоз 
- андозлар меъѐридан ортикча булмаслиги керак.Шахсий гигиенани саклаш-
ни шахсий ва ижтимоий ахамияти булади. Тиббиѐт ходимлари узини тутиши 
ва ташки куриниши билан атрофдагиларга тозалик ва саромжон - саришталик 
тимсоли булиши керак. Шахсий гигиенага каттик риоя килиш, эпидемияга 
карши тадбирларни уз вактида бажариш, болалар уртасида юкумли касал-
ликларни пайдо булишига ва таркалишига йул куймайди. Шунинг учун хам 
чакалоклар билан ишловчи тиббиѐт хамширалари ва ошхона ходимлари ишга 
тушишдан олдин, махсус тиббиѐт куригидан, флюрография, томок ва бурун 
шиллик каватлари микробларни лабораторияда текшириш, конни захм каса-
лиги (реакция Вассерманга) текшириш ва таносил касалликлари мутахассиси 
кабулидан утиши керак. Бундай текширувлар бир йилда 2 маротаба такрор-
ланади. Тиббиѐт куриклари ва лаборатория текширувлари натижаси хар бир 
тиббиѐт хамширасида мавжуд булган махсус санитария дафтарига ѐзиб 
куйилади. 


Тиббиѐт ходимларини ташки киѐфаси катта ахамиятга эга. Тиббиѐт 
хамшираси озода ва сарамжон- саришта булиши керак. У расмий тартибдаги 
махсус кийимбош кийиши керак яъни халат,калпачок, оѐк кийим. Тиббиѐт 
хамширасини бош кийим формаси, бу ок пешонабог ѐки калпокча, врачлар 
учун калпокча, санитаркалар учун пешонабог. Бош кийим сочни беркитиб 
туриши, халат эса устки кийим, куйлакни бутунлай беркитиши керак. Халат 
ва бош кийимлар пахта толасидан ѐки канопдан тук;илган булиб, тоза були-
ши керак. Оѐк кийими шиппак булиб, иш вактида кийилади. Тиббиѐт ходим-
лари факат чармдан тикилган шиппак кийишлари керак, чунки бу юрганда 
енгил, юмшок булиб товуш чикармайди ва дезинфеация килиш осон. Халат 
ва бошка кийимлар махсус шкафларда сакланиши керак.Тиббиѐт ходимлари 
уз баданини тоза тутиши керак. Бир хафтада бир маротаба лозим булса куп-
рок гигиеник ваннаси олиши, бир кунда 2 маротаба юзини ва буйнини юви-
ши ва хар куни ѐтишдан олдин оѐгини илик сув билан ювиши керак.Тиббиѐт 
ходими огиз бушлиги гигиенасига риоя килиши керак. Хар сафар овкатлан-
гадан сунг огзини сув билан чайкаши, эрталаб ва кечкурун эса тишни ювиши 
керак. Огзида хид билан ишга бормасликка харакат килиши ва шунинг учун 
эрталаб саримок пиѐз, пиѐз ва хидли таомлар исътемол килмаслик керак. 
ҳулни совун билан водопрвод сувида бир кунда бир неча маротаба эрталаб, 
кечкурун, овкат ейишдан олдин, ишни орасидаги танафус вактида ювиш ке-
рак. Хожатхонадан чиккандан кейин кулни 0,25% хлорамин эритмаси билан 
артиб, совун ва сув билан ювилади. ҳулни тирнок остилари тез ифлосланади, 
шунинг учун тирнокни тез - тез олиб, бармок ораларини яхшилаб совун ва 
сув билан ювиб туриши керак. Тирноклар калта килиб, четлари эговланиб 
турилиши керак. Тирнокни лак билан буяш тавсия этилмайди. Узук ва кул 
соатлар иш вактида ечиб куйилиши керак.Согликни саклаш тизими доимий 
янгиланиб, такомиллашиб бораѐтган сохалардан биридир. Бугунги кунда бу 
йуналишда яратилаѐтган илгор технологиялар тиббий тахлил ишлари сифа-
тини юксалтириш, касалликларни эрта аниклаш ва самарали даволаш имко-
ниятини янада кенгайтирмокда.Бирок, тиббиѐт илми ва фани хар канча ри-
вожланмасин, инсонда уз соглиги учун масъуллик хисси кучли булмаса, тиб-
биѐтнинг устувор масалалари ечимини топиш, саломатликка тахдид тугдира-
ѐтган муаммоларни тулаконли хал этиш мушкул. Айни шу уринда тиббий па-
тронаж хизматининг урни яккол намоѐн булади. 
Патронаж хизмати тарихи анча олис замонларга бориб такалади. Бу со-
ха алохида мехр- эътибор, кумак, парвариш, гамхурликка мухтож инсонлар, 
хусусан, кексалар, беморларга ѐрдам курсатиш зарурати туфайли юзага кел-
ган. Хозирги кунда хам дунѐнинг катор давлатларида ижтимоий патронаж 
хизмати курсатиш даражаси юксак чуккига чиккан. 


Мамлакатимизда хам бу соха аввалдан мавжуд булиб, бу йуналишда 
бугунги кунда хам самарали фаолият курсатилмокда. Аммо, биз суз булган 
мавзу булиб, бу замонавий тиббиѐтнинг долзарб ва мухим йуналиши сифати-
да инсон саломатлигини асрашда уз ахамиятини яккол намоѐн эт-
мокда.Мамлакатимиз тиббий патронаж хизмати мустакиллик йилларида му-
каммал тизим сифатида шаклланган ва давлатимизнинг доимий эътибори ту-
файли кундан кунга ривожланиб бораѐтган сохалардан биридир. Бугунги 
кунда юртимизда уч мингга якин кишлок врачлик пунктлари, уч юз ет-
мишдан зиѐд оилавий поликлиникалар бу йуналишда халкимизга хизмат кур-
сатмокда. Тизимда етти мингга якин умумий амалиѐт врачлари, ун етти минг 
нафардан зиѐд урта тиббиѐт ходимлари, яъни патронаж хамширалар эл сало-
матлиги йулида иш олиб бормокда.Ушбу ракамлардан куриниб турибдики, 
ахоли тиббий патронажи сохасида урта тиббиѐт ходимларининг салмоги анча 
юкори. Бу хизмат шундай ташкил этилганки, бу жараѐнда хатто юртимиз-
нинг энг чекка худудларидаги оилаларни хам тулик камраб олиш устувор ва-
зифа этиб белгиланган. Ҳар бир патронаж хамширага худуднинг жугрофий 
жойлашувидан келиб чиккан холда, муайян контингент бириктирилган. Улар 
зиммаларига юкланган вазифани тула адо этиши учун барча шароитлар яра-
тилмокда. Масалан, хамшираларга патронаж сумкалари такдим этилган. 
Улар- да тиббий курикни ташкил этишда кулланиладиган бир катор тахлил 
воситалари бор. Масалан, кон босимини улчайдиган, хароратни текширади-
ган, боланинг усиш- ривожланишини кузатадиган воситалар, олис 
кишлокларда ахоли хонадонига катновни амалга ошириш учун хамшираларга 
велосипед олиб бериляпти. Албатта, соха мутахассислари хам бу имконият-
лардан окилона фойдаланиб, эл соглиги, она-бола саломатлиги борасида се-
зиларли натижаларга эришмокда. Буларнинг самарасида тиббиѐт тизими 
зиммасига юкланган бир катор мухим вазифалар муваффакиятли адо этила-
ѐтгани барчамизни кувонтиради.Масалан, мамлакатимизда кейинги беш йил 
ичида хар 100 минг чакалокка нисбатан оналар улими 23,1 дан 19 тага, 5 ѐш-
гача булган болалар улими 14,8 тадан 13,9 тага, чакалоклар улими 11 тадан 
10,7 тага камайди. Ушбу курсаткичлар буйича Узбекистон Бирлашган Мил-
латлар Ташкилотининг Мингйиллик ривожланиш максадларига тулик 
эришди.Келажак авлод камолотини уйлаб олиб борилаѐтган ана шундай эзгу 
ишлар фарзандларимизнинг жисмоний камолотида хам узининг амалий ифо-
дасини топмокда. Масалан, 94,2 фоиз болаларимиз буй курсаткичлари буйи-


ча Жахон согликни саклаш ташкилоти стандартларига тула мос келади. Ал-
батта, бу ютуклар Президентимиз Ислом Каримов рахнамолигида узокни 
кузлаб юритилган окилона сиѐсат мевасидир.Бу натижаларни янада юксалти-
риш, согликни саклашга оид чора- тадбирларни янги боскичларга олиб чи-
киш зиммамиздаги мухим вазифадир. Албатта, бу борада кузланган маррала-
рга етишда замонавий тиббий хизмат, айникса, бу соханинг мухим бугини 
булган тиббий-патронаж сохасининг урни янада ортаверади. Шу жихатлар 
эътиборга олиниб, юртимизда кейинги йилларда ушбу сохани ривожланти-
риш буйича кенг камровли ишлар амалга оширилмокда. Хусусан, патронаж 
хамширалар ишини рейтинг бахолаш амалиѐти сохага татбик этил-
ди.Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2015 йил 

декабрдаги «ҳишлок врачлик пунктларининг патронаж тиббиѐт 
хамшираларини моддий рагбатлантиришни кучайтиришга доир кушимча чо-
ра-тадбирлар тугрисида»ги карори асосида патронаж хамширалар иши сама-
радорлигини рейтинг бахолаш тартибига оид коида тасдикланди. Унга муво-
фик, жорий йилнинг 1 январидан бошлаб 85 фоиздан юкори балл туплаган 
ҳишлок врачлик пунктлари патронаж хамширалари маошига 5 фоиздан 20 
фоизгача кушимча хак туланади.Албатта, бу имконият 2994 та ҚВПда ишла-
ѐтган 17 минг нафардан купрок патронаж хамшираларнинг уз ишига булган 
муносабати ва мехнат самарадорлигини, пировардида тиббий хизмат сифа-
тини юксалтириш омили булаѐтир.Согликни саклаш вазирлиги томонидан 
урта тиббиѐт ходимлари ушбу янги йуналиш буйича тулаконли фаолият 
юритиши учун барча шароитлар яратилаѐтир. Жойларда янги тизим олдида 
турган вазифалар, йуналишлар буйича худудий семинар-тренинглар утказил-
ди. Орттирилган илгор тажри- баларни оммалаштириш, янгиликларни тулик 
узлаштиришда ходимларга услубий-амалий кумак беришга асосий эътибор 
каратиляпти.Албатта, янгича тизимда ишлаш учун факат хамширанинг саъй-
харакати етарли эмас. Бу жараѐнда согликни саклаш тизимининг ташкилот-
чилари, умумий амалиѐт врачлари, олим ва мохир мутахассисларнинг ишти-
роки хам мухимдир. Шу боис, патронаж хамширанинг кунлик иш режаси, 
ахоли орасида олиб борилаѐтган патронаж иши йуналишларини белгилашда 
умумий амалиѐт врачлари ва тиббиѐт муассасаларининг рахбар хамда мута-
хассислари фаол иштирок этяпти. Шунингдек, патронаж тадбирлари жараѐ-
нида аникланган камчиликларни бартараф этишда махалла, хотин-кизлар ку-
миталари ва бошка нодавлат ташкилотлар билан бирламчи тиббий-
профилактика муассасалари уртасида йулга куйилган хамкорлик хам уз са-
мараларини бераѐтир.Шу уринда патронаж хамширанинг иш жараѐнига кис-
кача тухталсак. Юкорида кайд этилган карорга мувофик, патронаж хамшира 
бир кунда олтита, бир ойда 144 та хужаликка патронаж уюштириши белги-
ланган. Парваришга мухтож ѐлгиз кексалар, ногиронлар ва бошка шу тоифа-
га кирган шахслар, хомиладорлар, бир ѐшга тулмаган болалар, ногирон бола-
лар, якинда фарзанд курган аѐллардан хар ойда бир марта хабар олиш мак-
садга мувофик.Шунингдек, ѐш оилалар, фертил ѐшдаги аѐллар, болалар ва 
усмирларни хам уз вактида кузатиб бориш, ахолини тиббий профилактика 
куригига, болаларни эмлашга тулик камраб олиш, эмлаш натижаларини куза-


тиб бориш, оилаларга тиббий маърифат таркатиш мухим вазифадир. Албатта, 
бу юмушлар бир караганда осон, оддий ишдек туюлади. Бирок, унинг мохия-
тига назар солинса, мураккаблиги, мутахассисдан катта масъулият, билим, 
тажриба, фидойилик талаб этиши намоѐн булади. Патронаж хамширалар 
ишини рейтинг бахолаш тизимини жорий этишдан кузланган асосий максад 
хам ана шу масъулиятли вазифани тула руѐбга чикариш, уни муваффакиятли 
бажараѐтган мохир мутахассисларни куллаб-кувватлаш, мехнатини кадрлаш, 
тиббий ѐрдамни ривожлантиришдир.Мазкур карор ижроси буйича олиб бо-
рилаѐтган ишлар йилнинг биринчи чораги якуни буйича умумлаштирилади. 
Уйлаймизки, натижалар чакки булмайди. Чунки, хар бир тиббиѐт ходими, 
айникса, хамшираларимиз тиришкок, уз ишини севадиган, янги-янги ютуклар 
сари интиладиган инсонлардир. Албатта, уларнинг бундай хислатлари катта-
катта ютукларга замин яратади.Бирок, хаѐт камчиликсиз булмайди, деганла-
ридек, янгиликни уз вактида узлаштиришга эриша олмайдиган, ислохотлар 
талабига тулик жавоб бера олмайдиган патронаж хамширалар хам учраши 
мумкин. Бундай вазиятда, энг аввало, уларга бу борада услубий-амалий ку-
мак бериш, хар томонлама ѐрдамлашиш, малакасини ошириш кузда ту-
тилган. Шунда хам уз ишига совукконлик билан карайдиган, масалан, 55 фо-
издан кам балл жамгарган хамшираларга конунда белгиланган тартибда чора 
куриш, хатто, мехнат шартномасини бекор килиш мумкин. Бундай холатлар 
учрамаслигига ишончим комил. Чунки, урта тиббиѐт ходимлари уз вазифаси-
га сидкидилдан ѐндошувчи мутахассислардир.Уларнинг бундай интилишини 
куллаб-кувватлаш, иш фаолиятида кумаклашиш максадида Узбекистон Рес-
публикаси Согликни саклаш вазирлиги томонидан Саломатлик ва тиббий 
статистика институти ва бошка илм-фан марказлари олимлари хамда мута-
хассислари хамкорлигида ҳВП ва оилавий поликлиника патронаж хамшира-
ларига услубий кумак бериш максадида махсус кулланмалар яратилган. Айни 
пайтда бу ишларни из- чил давом эттириб, туман куп тармокли марказий по-
ликлиникаларида ишлаѐтган урта тиббиѐт сохаси ходимлари учун шундай 
манбалар яратиляпти. Уйлаймизки, бу ишлар урта тиббиѐт ходимларига уз 
фаолиятини ривожлантириш, салохиятини намоѐн этиш, эл орасида обру- 
эътиборини янада юксалтириш, патронаж хизматини янада юксалтиришда 
узига хос кумак булади. 
Тиббиѐт ходимлари фаолиятининг этик-деонтологик тамойиллари. 
Шифокор ва бемор уртасидаги узаро муносабат факатгина беморнинг 
индивидуал хусусиятига боглик булмасдан, балки унинг рухиятига, шахси ва 
шифокорни узини тутиши, умумий ва профессионал маданияти, этика ва 
деонтология усулларига риоя килишга хам богликдир. 
Этика - деонтология усулларининг шаклланиши, булажак шифокор 
дунѐ караши ва унинг касбий билимлари асослари, тиббиѐт олийгохига кир-
гандан бошланади. 

Download 463,33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish