Мавзу : Болалар ҳукукларини ҳимояловчи Халкаро Конвенция. Болаларга ва усмирларга даволаш-профилактик ёрдам курсатиш- нинг замонавий тамойиллари



Download 463,33 Kb.
Pdf ko'rish
bet6/7
Sana24.02.2022
Hajmi463,33 Kb.
#202053
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
1-amaliy mashg'ulot(1)

ёшгача булган болаларда ва тери касаликлари бор беморларда ишлатиш 
мумкин эмас. Ушбу беморларда дезинсексиялаш босцичлари. -Керакли ашѐ-
ларни тайѐрлаб махсус химоя кийими кийилади. -Кушеткага клеѐнка куйила-
ди, бемор утказилади ва унинг елкаларига полиетилен йургак ѐйилади. -
Керак булса сочлар тогорани устида кесиб ташланади. -Сочларга 6% илик 
уксус кислотаси эритмаси суртилади (бош терисига текузмасдан) механик 
услубда битлар териб йуккилинади. -Бошга полиетилен румол ѐки калпокча 
кийилади, сочик билан ураб 20 дакикага колдирилади.- Румолни ечиб со-


чларни илик охар сув билан, кейин эса шампун ѐрдамида ювилади ва сочик 
билан куритилади. -Беморни бошини оккокоз устида энгаштириб яхшилаб 
таралади ва такроран курикдан утказилади. -Кесилган сочлар ва ишлатилган 
когоз ѐкиб юборилади. - Беморнинг кийимлари, ишлатилган буюмлар ва мах-
сус кийим полиетилен копга солиб дезинфексия камерасига жунатилади. -
Тарок ва кайчи 70% спирт билан артилади, хона эса дезинксиядлаш эритмаси 
билан тозаланади. 
Цое битлари аницланганида санитар-гигиеник тозалаш. 
• 
беморнинг танаси иссик сув ва совун билан ювилади» битлар 
таркаган жойлардаги сочларни кириб ташланади» беморни танаси иссик сув 
ва совун билан кайта ювилади» кирилган сочлар тогорада куйдирилади» бе-
морнинг кийимлари, ишлатилган буюмлар ва махсус кийим полиетилен 
копга солиб дезинфексия камерасига жунатилади. • кайчи 70% спирт билан 
артилади, хона эса дезинксиядлаш эритмаси билан тозаланади Сочларни ке-
сиш 
Керакли ашѐлар: кайчи, соч кирадиган устара, тогора ва гугурт, спирт 
70%.» Керакли ашѐларни тайѐрланади. » Кушеткага клеѐнка куйилади, бемор 
утказилади ва унинг елкаларига полиетилен йургак ѐйилади. » Сочлар устара 
ѐрдамида олиб ташланади ва ѐкиб юборилади. Тирнокларни олиш. 
Керакли ашѐлар: резина кулкоп, кайчи, иссик сув, суюк совун, кул ва 
оѐк учун крем, спирт (70%), сув учун тогора ва лоток, сочик. » Керакли ашѐ-
ларни тайѐрланади. кулкоплар такилади. 
Сув иситилади. • Сувга суюк совун кушилади ва беморни кулларини 2-
3 дакикага солиб куйилади. » Бармокларни кетма-кет сувдан олиб тирноклар 
кесилади. » кулларга крем суртилади. » Илик сувга суюк совун солиб, бемор-
ни оѐгларини 2-3 дакикага солиб куйилади.» Оѐгларни куритиб махсус кайчи 
билан тирноклар кесилади ва крем суртилади.» кайчилар спирт ѐрдамида 
дезинфексия килинади. кулкопларни ечиб, куллар ювилади. 
Гигиеник ванна ѐки душ цабул цилиш Ювиниш хонаси 
Ванна чутка, совун ва дез.еритма билан ювилади, догларни 3% ли Х,Сл 
ѐрдамида тозаланади, иссик сув билан чайиб ташланади ва бемор келишидан 
олдин сув тулдирилади, сувни харорати улчанади. Ванна ѐнида резина ги-
ламчалар булиши керак. Тоза кийим ва мочалка пакетда булиши лозим. 
Бемор ювинганидан сунг ваннани 1% хлорамин Б эритмаси билан юви-
лади. Кушеткадаги клеѐнка 2% хлорамин Б ѐки 0,5% хлор охаки эритмаси 
билан артилади, сунг совун билан ювилади. Кушеткадаги чойшаб хар бир 
бемордан сунг алмаштирилади. Нам тозалаш ишлари кун давомида бир неча 
маротаба амалга оширилади. Инвентар маркировка килинади. Мочалкаларга 
алохида "ишлатилган" ва "ишлатилмаган" деб ѐзилган идишлар булиши ло-
зим. Беморни ахволи ва касаликка караб гигиеник тозалаш тулик (ванна, 
душ) ѐки кисман (хуллаб артиш) булиши мумкин. 
Гигиеник ванна кабулкилиш учун каршиликлар: миокард инфаркти, 
бош мия кон айланиши бузилишлари, гипертоник криз, уткир юрак ва кон-
томир етишмовчилиги, тубекулѐз актив фазаси, тери касалликлари, кон ке-
тиши. Гигиеник ваннани тухаѐтган аѐллар ва шошилинч хирургик ѐрдамга 


мухтож беморлар кабулкилишмайди. 
Гигиеник ванна кабулкилиш учун каршиликлар мавжуд булганида бе-
морни аввалига совунга ботирилган нам салфетка билан артиб чикилади, 
сунг тоза илик сув билан намланган салфеткада артилади ва куритилади. 
Гигиеник ванна 
Керакли жихозлар: фартук, резина кулкоп, чутка, ванна тозалаш учун 
восита, 0,5% хлор охаки, сув термометри, совун ва мочалка, сочик ва тоза 
кийим. Фартук ва кулкоплар такилади. Хона хар орати 25°C булиши керак, 
ерга ванна олдига резина гиламча солинади, ванна тозаланади. Ваннага сув 
тулдирилади (аввал совук сув солинади, кейин эса иссик бу хонани парланиб 
кетишини олдини олади) т° 34-36ҳФартук ва кулкоп алмаштирилади. Бемор-
га ечинишга ѐрдам бериб уни ваннага утказиш. Сув беморни кукрак кисмини 
тепасигача чикиши керак. Беморни ѐлгиз колдириш мумкин эмас, пулъс ва 
унинг холатини кузатиб туриш лозим. 
Агар бемор узи ювина олмаса, уни ювинтириб куйиш керак: бош-тана-
кул-ков-оѐк кетма- кетлигида, асосан тер йикиладиган жойларга ахамият бе-
риб. Беморга ваннадан чикишга ѐрдам бериш, уша кетма-кетликда уни сочик 
билан артиш лозим. Беморга тоза кийим кийинтирилади. Ванна тозалаш во-
ситаси билан яхшилаб ювилади, хлор охаки билан тозаланади. Фартук ва 
кулкоплар ечилиб клѐнкали копга солинади. куллар ювилади. 
Бемор ваннада 15-30 дакика давомида тура олади. 
Гигиеник душ 
Керакли ашѐлар: клѐнкали фартук, резина кулкоп, чутка, ванна тозалаш 
воситаси, 0,5% хлор охаки, сув термометри, шахсий совун ва мочалка, сочик, 
тоза кийим. Фартук ва кулкоплар такилади. Хона хар орати 25°C булиши ке-
рак, ойналар ѐпилади, резина гиламча солиб душ кабинкаси полини тозалаш 
воситаси эритмаси билан ювилади. Сув ѐкилади 35-42°C, фартук ва кулко-
плар алмаштирилади. Беморга ййечинишга ѐрдам берилади ва душ кабинка-
сида табуретга утказилади. Агар бемор узи ювина олмаса, уни ювинтириб 
куйиш керак: бош-тана- кул-ков-оѐк кетма-кетлигида, асосан тер йигилади-
ган жойларга ахамият бериб,беморга душдан чикишга ѐрдам бериш, уша 
кетма-кетликда уни сочик билан артиш лозим. Душ кабинкасининг полини 
ювиб хлор охаки эритмаси билан дезинфексия килинади. Фартук ва кулко-
плар ечилиб клѐнкали копга солинади. куллар ювилади. 
Дезинфекция турлари. Дезинфекцияловчи суюкликларни тайѐрлаш ва 
ишлатиш техникаси. Бемор болалар ота-оналарининг ташрифи ва озик-овкат 
олиб келишини 
назорат килиш. Эпидемияга карши кураш - бу санитар гигиеник воси-
таларни куллаб, шифохона шароитида юкумли касалликларни таркалишини 
олдини олишни ташкил килишдир. Бунинг учун кабул булимида юкумли ка-
салликни бор йуклигини аниклаш учун, беморни териси, томоги, харорати 
текшириб курилади, бемор теккан нарсалар тозаланади, битни бор йуклигини 
аникланади, санитария куригидан утказилади, чумилтирилади, бинони хул-
лаб артиб турилади. Даволовчи булимда, каровот, тумбочкаларни, туваклар-
ни, шахсий озодалик учун керак буладиган хамма нарсани тайѐрлаб куйиш, 


вактида гигиеник ванна утказиш, кийимларни хар 7-10 кунда алмаштириш, 
хоналарни шамоллатиб, хуллаб артишни, юкумли касалликни аниклаш ва 
шубхали беморни алохида хонага олишни кузда тутилади. Санитар- гигиеник 
тартиб - инфекцион ва бошка касалликларни олдини олиш учун куриладиган 
чора - тадбирлар. Бунга: тиббиѐт ходимларини ва касалларни шахсий гигие-
наси, ювиниши, чумилиши, сочи, тирногини парвариши, ташки куриниши 
куринади. Шунингдек - хоналарни ювиш, бинони ремонти ва унга куйилган 
талаблар киради. Эпидемияга карши ва санитар гигиеник талаблар даволовчи 
булимда юкумли касалликларни олдини олишга каратилган тадбирлардир. 
Хуллаб артиш техникаси: хуллаб артиш булимда хар куни 2 маротаба утка-
зилади. Хуллаб артишда ишлатиладиган инвентарлар алохида сакланади. 
Хуллаб артишда дезинфекцияловчи моддалар ишлатилади. 
Дезинфекция - (юкумсизлаштириш) юкумли касалликларни кузгатувчи 
микроорганизмларни (бактериялар, вируслар ва бошкалар) йукотиш. Дезин-
секция - зарарли хашоратларни йукотиш. 
Дератизация - зарарли кемирувчиларни йукотиш. 
Дезинфекция турлари: А) механик Б)химик В) физик. 
Механик воситаларга бино ва ундаги буюмларни хул латта билан то-
залаш, урин курпаларникокиш, чангютгич билан тозалаш, бинони шамолла-
тиш, оклаш,буяш киради. Бу усулда микроблар йукотилмайди, аксинча объ-
ектдан чикарилади.Шунинг учун химик моддалар билан биргаликда олиб бо-
рилади.Физик усулга - кайнатиш, ѐкиш, куѐш нури, ултрабинафша нур-
лар(симоб- кварц лампаларни) дезинфекция камералари ва махсус аппарат 
(автоклав)да сув буги ваиссик хаводан фойдаланиш киради. Агар предмет-
ларда вегетатив форма микроблари борлиги аникланса кайнатиш вакти15- 20 
минут, спорали микроблар булса 1,5- 2 соат булади. Темирдан булганпред-
метларни, асбобларни 10- 15 минут кайнатилади. Бунда нарсалардаги ѐгни ва 
оксилни эритиш учун, сувга сода (1- 2% эритма), совун ѐки кир тозаловчипо-
рошоклардан (0,5 % эритма) солиб ювилади. Куйдириш йули билан зарар-
лантиришда асосан арзон булган нарсалар ишлатилади.Кимѐвий йул билан 
дезинфекция килиш учун купрок хлор тутган моддалар :хлорамин ва бошка 
феноллар, крезол ва унинг унумлари, формалдегидлар ишлатилади.31 октябр 
2005 йил 530 сонли буйрук асосида Узбекистон Республикаси тиббиѐтмуас-
сасаларида факат 0.5% хлорамин ишлатилади.Россияда ишлаб чикарилаѐтган 
янги дезинфекцияловчи моддалар. 
1. 
“Лизанин” ОП. этил спирт асосида тайѐрланган.Терини ва инек-
циямайдонинидезинфекция ва ѐгсизлантириш учун ишлатилади. Грамм”-“ ва 
Грамм “К” бактерияларга нисбатан антимикроб активлигига эга. Шунингдек 
шифохона ичиинфекцияси, туберкулѐз микобактерияси, вирусларга карши 
ишлатилади.2. “Лизанин” ОП - РЭД. Спирт асосида тайѐрланган, ишлатишга 
тайѐр тиниксуюклик. Операцион майдонини дезинфекция килиш учун ишла-
тилади. Грамм“-”ва Грамм “К” бактерияларга нисбатан антимикроб активли-
гига эга. Шунингдекшифохона ичи инфекцияси, туберкулѐз микобактерияси, 
вирусларга карши ишлатилади. 
3. 
Адхес 3000. Терини антисептик, зтанол, хлоргексидин, ва терини 


юмшатувчи моддалардан тайѐрланган. Гигиеник ва хирургик кулларни то-
залаш учунишлатилади. 
4. 
“Лизафин-специал” каттик ва юмшок зндоскопларни дезинфек-
ция килиш учунтавсия этилади. Грамм “-“ ва Грамм “К” бактерияларга нис-
батан антимикробактивлигига эга. Шунингдек шифохона ичи инфекцияси, 
туберкулѐзмикобактерияси, вирусларга карши ишлатилади.5. “Амифлайн”. 
Тез дезинфекция килиш учун спрей.6. “Делансин”. Даволаш булимларни нам 
дезинфекция килиш учун ишлатилади.7. “Ултра - софт”. Суюк совун булиб 
антисептик хусусиятига эга.Юкумли ичак касалликларда бемор фойдалана-
диган идиш- товок 2% ош содаси эритмасида 15 минут кайнатилади. Ич 
кийимлар 2% ли совун содали эритмада15 минут кайнатилади. Беморни 
нажас ва сийдиги курук хлорли охак сепиб, 1соат куйилади. Сунг канализа-
цияга тукиб юборилади. Бемор ѐтган хона полихлораминли 1% эритмаси би-
лан артилади.Грипп касаллигида беморни идиши, буюми кайнок сув билан 2-
3 марта ювилади. Сочиклари, румолчаси алохида бакка тупланиб ювувчи во-
сита билан ювилади.Палата эса 0,5% хлорамин эритмаси билан 2-3 марта ар-
тилади.Сил касаллигида беморни шахсий туфдони 1/3 кисмигача сув билан 
тулдирилади,туфдон балгамга тулганда унга хлор солиб куйилади ва 1 соат-
дан кейин канализацияга тукиб юборилади.Беморни идиш - товоги 2,5% ли 
совун- содали эритмада 15 минут кайнатилади. Чикиндилар учун ишлатилган 
идишлар (тувак, туфдон, горшок ва бошкалар)олдин бушатилиб сунг ювила-
ди, ва дезинфекция килувчи эритмалардан бири ( хлорамин, фенол эритмала-
ри) солинган бочкаларга солиб копкогини ѐпиб 30- 60 минут ушлаб турила-
ди.Устки ва ички кийимлар, курпа - тушаклар дезинфекция килувчикамера-
ларда зарарсизлантирилади.Ошхонада ишлатиладиган идишлар, овкат 
исътемол килгандан кейин 1- 2% чойсодаси ѐки 1% совун эритмаси билан 15 
минут кайнатилади, агар кайнатишни иложибулмаса, унда 0,5% хлорамин 
эритмасига солинади ва кайнок сув билан чайибзарарсизлантирилади. Дез-
инфекция турлари.1.Кундалик дезинфекция- бемор аникланган хонада утка-
зилади. Касал атрофларини,уринларини, идиш- товокларни у неча кун ѐца, 
шунча кун дезинфекция килиниб,хасталикни таркалишига йул куйилмайди. 
Беморни ишлатган нарсаларини, кийимини,сийдигини, ахлатини зарарсизла-
нтирилади. Бинони ичини дезинфекция килувчи эритмаларѐрдамида хуллаб 
артилади. 
2. 
Якунловчи дезинфекция -юкумли касал булган хонадонда, бе-
моркасалхонага ѐки бошка эрга утказилгандан кейин ѐки улгандан кейин 12 
соатичида утказилади.3.Профилактик дезинфекция-юкумли касал булса, 
булмаса, юкумли касалликчикмаслиги учун утказилади. Масалан: хар куни 
деразани очиб хонанишамоллатиш, купчилик кириб чикадиган жойларни 
профилактик даволовчи муассасабиноларини ичини 0,5% хлор охаги эритма-
си билан артиб чикиш, овкат эйишдан олдинкулни ювиш, сувни кайнатиб ѐки 
хлорлаб сунг ичиш ва бошкалар.Беморни курпа тушаги.Беморлар хонаси, ка-
ровотлари билан, булимнинг знг асосий тузилиш бирлигихисобланади. ҳабул 
килинган коидага мувофик хар бир каровотга 6,5- 7,5м2 полнисатхи тугри 
келиши керак. Ойнани полни сатхига булган нисбати 1:6 булиши ке-


рак.Каравотлар никелланган ѐки ѐгли буѐклар билан буялган булиши ке-
рак.Бунда уларни дезинфекция килиш осон булади. Каравотни шундай куй-
иш керакки,унга хар томондан бориш осон булсин. Каравотлар ораси 1,5м 
булиши керак. Бошкисми девор томонда булиши керак. Каравотнинг сим ту-
ри яхши таранг тортилганбулиб, текис булиши керак. Мисол учун, бемор-
ларни умурткаси хасталанган булса,сим тур урнига текис тахта алмаштири-
лади. Сим тур ѐки тахта устига пахта тикилгантушак солинади. Болаларга эса 
айникса у кичик ѐшда булса, тушакни отнидумидан ѐки денгиз утидан, паро-
лондан килинади. Болаларга ѐки огир беморларга,агар у сийдигини, ахлатини 
тутолмаса тушак кенглигида клѐнка солиб уни устигачойшаб солинади. Ал-
батта, чойшаб йигилиб колмаслигини кузатиб туриш керак.Ёш болалар ѐсти-
гини пахтадан ѐки паролондан килиш маъкул, катта ѐшдагиболаларга ва кат-
таларга эса куш патидан ѐки укпардан килинади. Беморларгаалбатта одеял ва 
чойшаб берилади. Вакти - вакти билан тушаклар, ястиклар,одеяллар, айникса 
ѐш болаларники шамоллатиб турилишикерак. Беморни кургани келувчилар-
ни бемор каравоти устига утириши ман этилади. Огирбеморларни урни
кийимлари хар сафар овкатлангандан кейин бошкатдан, нонушокларни кокиб 
тугрилаб куйилади.Каравот ѐнида тумбочкалар туриши керак, унда беморлар 
шахсий гигиенагатегишли нарсаларни, уйинчокларни, узини кийимини 
саклайди. Тиббиѐт хамшираси тумбочкага овкат куймасликни назорат килиб 
туриши керак.Бемор касалхонадан тузалиб чиккандан кейин унинг кийим 
кечаклари ювишучун кирхонага топширилади, тушак ва ѐстиклар куритила-
ди,лозим булса махсус камерада сан.эпид.станцияда дезинфекция килинади. 
Ҳар 7 - 10 кунда беморлар чумилтирилиб устки ва ички кийимлар, чойшаб-
лар,ѐстикларни жилди алмаштирилади. Болаларни, огир беморларни кийим 
кечаги ифлосбулди дегунча, агар лозим булса кунда бир неча маротаба ал-
маштирилади. Кийим кечак агар урнида алмаштирилса, яхшиси беморни ку-
шеткага ѐткизиб сунг алмаштириш керак. Агар беморни ахволи жуда огир 
булса кийим - кечакуни ѐтган жойида алмаштирилади, чойшабни алмашти-
риш учун беморни каравот четига охиста суриб буш томонида чойшабни 
бинтга ухшатиб бемортанасигача ураб,урнига янгисини солиб, текислаб се-
кин - аста уни устига беморниайлантириб ѐткизилади ва кир чойшабни олиб 
ташлаб тозасини силиклаб хар томонгатортиб куйилади, зски чойшабни фа-
кат узунасига эмас, знига хам йигиш мумкин.Бунда чойшаб оѐк кисмидан 
белга караб ва бош томондан белга караб уриб, кейин беморни белидан бир 
оз кутариб зски чойшаб олинади ва урнига шундайуралган тоза чойшабни 
куйиб, кейин икки томонга олдин оѐгини кутариб, сунгюкори кисмидан тана-
сини кутариб ѐзилади. Качонки бемор тоза чойшабгаѐтгандан кейин уни 
тортиб силлик килиб, икки томонига тушак тагларигакистирибкуйила-
ди.Беморни албатта куйлагини алмаштириш керак. Огир касалларни куйла-
гини эчишучун, табобат хамшираси, беморни оркасига кулини юбориб куй-
лагини кутариболдин бир кулидан кейин иккинчи кулидан эчиб олади. Агар 
бир кули касал булса, унда олдин сог кулидан, сунг хаста кулидан кейин бо-
шидан эчиб олинади. Куйлакни кийгизишда олдин бемор касал кулига сунг 
соглом кулига ундан кейин бошидан кийгизиб оркасидан тортиб белига, сунг 


думбасига, сунг сонларигатушириб текисланади ва букилган жойларни туг-
рилаб куйилади.Булимда бир кеча кундузи этарли кийим - кечак булиши ке-
рак. Ифлос кийимкечакларни куритиб яна беморга кийгизиш ман этилади. 
Ифлос кийим - кечакларйигилиб пластмассадан булган копкокли бакларга 
ѐки клеѐнкадан булганкопларга солиниб бемор хонасидан олиб чикилади ва 
ифлос кийимлар турадиган хонадабиксларда ѐки докаларга ураб сакланади. 
Катта шифохоналарда йигилган ифлоскийим - кечакларга махсус ажратилган 
подволдаги хонага, фартук кийиб, кийим - кечакларни ажратиб, мар-
казлаштирилган корхонага утказилади, у эрда бу нарсаларпахта толасидан 
булган копларга солиниб кир ювиш хонасига юборилади ва у эрдантоза даз-
молланган кийим - кечаклар олинади. Кийим - кечаклар алмаштирилгандан 
кейин, хоналар поли ва атрофдаги нарсалар 0,5хлорамин эритмаси билан лат-
таларни хуллаб артилади. Бундан ташкари хар куни кичиктабобат хамшираси 
навбат алмашишдан олдин ифлос кийим- кечакларни санаб,хужалик хамши-
расига топширади ва тозасини олади.Тоза кийим - кечаклар булимда махсус 
ажратилган хонада, шкафларда ѐкитахтадан килинган токчаларда сакланади. 
Токчаларда кийим - кечаклар,чойшаблар, ѐстик жилдлари, одеяллар ва 
ѐстиклар алохида тахланади. Кийим -кечакларни сакланишига ва гигиеник 
холатда туришига хужалик хамшираси жавобберади. Хар куни хужалик 
хамшираси бир кеча кундузга этарли кийим - кечак никичик табобат хамши-
расига беради. Бу буюмлар махсус кулфланадиган шкафларда булимда 
сакланади. Хлорли охак - хлор хиди келиб турадиган кумок-кумок ок кукун. 
сувда эримайди. Саклаб ку ганда хлорли охак уз таркибидаги фаол хиорнинг 
бир кисмини йукотади, шунинг учун уни курук, коронги ерда, огзи беркила-
диган идишда саклаш зарур. Тиндирилган хлорли охак эритмаларининг кон-
сентрацияси 0,2% дан 20% гача боради 
10% ли асосий тиндирилган эритма тайѐрлаш учун 1 кг курук хлорли 
охак олинади ва устига 10л совук сув куйиб, таѐк билан кориштирилади, сун-
гра тиндириб куйилади ва шиша ѐки сирланган идишда ог
4
/ини махкам 
беркитиб, бир к сча-кундуз колдирилади. Шундан кейин тиндирилган эритма 
газланиадан утказилиб сузиб олинади. чукмаси эса ташлаб юборилади. Тин-
дирилган эрилмани ѐпик идишда, яхшиси сирланган челак ѐки кора шишада 
салкин жойда (хожатхонанинг кафел полида) купи билан 6 кун саклаш керак. 
Хлорамин - ларкибида 24% дан 28% гача фаол хлор булади, сувда 
эрийди. Сувдаги сритмалари бевосита зарарсизлантириладиган жойнинг узи-
да лайѐрланади. Бундай эрилмалар тъаоллигини 15 кунгача саклайди. Эрит-
малар 0.2% дан то 5% гача булган консентралсияда тайѐрланади. Хар кайси 
хожатхонада хукна ва муолажа хоналарида кул ювиладиган жой тепасига 
осиб куйилган эсмарх кружкаларида 0,2% ли хлорамин 
эритмаси булиши керак. булимдаги ходимлар хар бир юмушдан кейин 
коиларини шу эритма билан зарарсизлантиришади. 
Турли консентрациядаги хлорли охак ва хлорамин эритмаларини тай-
ѐрлаш куйидагича амалга оширилади: 


10% ли тиндирилган хлорли охак эритмаси ишлатиш учун 10 кун, 
ишчи эритмалари 24 соат ярокли хисобланади.Х,озирги вактда кенг кулла-
нилаѐтган калсий гипохлорид эритмасидан турли ишчи эритмаларни тайѐр-
лашда хам худди 
т
инди-
рилга
н 
хлор-
ли 
охак 
этит-
мала-
рини тайѐрлашдаги каби нисбатлардан фойдаланилади. Масалан:Купчилик 
даволаш-профилактика муассасаларида янги 
замонавий дезинфексияловчи модда — септабикдан фойдаланилмокда. 
Септабик ок рангли, хидсиз, май да кукунсимон модда булиб, сил таѐкчала-
ридан ташкари барча микробларни кириш хусусиятига эга. Ишлатиш учун 
тайѐрланган эритма 30°C. ли хароратда 7 кунгача уз фаоллигини саклайди. 
Септабикдан хоналардаги буюмлар юзасини, деворларни. каттик жихозлар 
юзасини, тиббий анжомларни дезинфсксиялаш, тозалаш анжомларини кун-
далик ва якуний дезинфексия килиш, хамда тиббий анжомларни дезинфексия 
ва стерилизациядан олдинги тайѐрлов максадида ишлатилади.Септабикнинг 
ишчи эритмаларини тайѐрлаш нисбатлари худди хлорамин эритмаларини 
тайѐрлаш кабидир. Аксарият холларда септабикнинг 
0, 
5 ва 3% ли эритмаларидан фойдаланилади. 0,57c ли эритма тай-
ѐрлаш учун септабик 18-20 / сувда 15 дакика, 1% ли эритма тайѐрлаш учун 25 
дакика, 3% ли эритма учун эса 35 дакика давомида эритилади.10% ли хлорли 
Зарарсизлантирувчи эритмаларни тайѐрлаш Хлорамин 
эритмаси 
Кам фоизли 
эритма 
1 л хисо-
бида 
5 л 
хисо-
бида 
10л 
хисо-
бида 
0.5% ли 
5,0 хло-
рамин 
25.0 
50,0 
хлора-
мин 
хлора-
мин 
10%ли 
10.0 хло-
рамин 
50.0 
100,0 
хлора-
мин 
хлора-
мин 
2% ли 
20.0 хло-
рамин 
100,0 
200,0 
хлора-
мин 
хлора-
мин 
3% ли 
30.0 хло-
рамин 
150.0 
300,0 
хлора-
мин 
хлора-
мин 
5%ли 
50,0 хло-
рамин 
250.0 
500,0 
хлора-
мин 
хлора-
мин 
Калций гипохлориднинг ишчи эритмаларини тайѐрлаш 
Кам фоизли эритма 
Калсий 
гипохло-
рид 
Сув 
Тай-
ѐр 
эрит
ма 
0,5% ли 
50 мл 
950 мл 
л 
1%ли 
100 мл 
900 мл 
1 л 
2% ли 
200 мл 
800 мл 
1 л 
3% ли 
300 мл 
700 мл 
1 л 
5% ли 
500 мл 
500 мл 
1 л 
3% ли 
3 л 
7 л 
10 л 
5% ли 
5 л 
л 
10 л 


охак эритмаси ва катта консентрациядаги хлорамин эритмаларини тайѐрлаш 
жараѐнида техника хавфсизлиги коидаларига сътибор бериш керак. Уни тай-
ѐрлаш махсус хоналарда, махсус хиниоя кийимларидан Ибйдаланган холда 
амалга оширилиши лозим. Консентрацияси кучли эритмалар тайѐрлаш вак-
тида албатта огизга никоб ва заруратга караб газхимоялагич (противогаз) 
кийилиши шарт. Хлорли охак ѐки эритмалари теккан сохаларни ювувчи 
эритмалар билан обдон тозаланади.Панелларни (деворларнинг мойли буѐк 
билан буялган пастки кисмларини) ун кунда бир марта ювилади ѐки хул лат-
та билан артилади. Ойда бир марта деворнинг юкори кисмлари шифт ва пла-
фонлар тозаланади. дераза ромлари ва сшиклар артилади. Эълонлар ва сани-
тария маорифига доир плакатлар учун махсус тахталар булиши. булар хам 
вакти-вакти билан чангдан тозаланиб 
лурилиши керак. Иситиш радиаторлари ва трубаларни хар куни хул 
латта билан артиб туриш лозим. Чангни йукотишнинг энг яхши усули хона-
ларни чангютгич (пилесос) билан тозалашдир. Паркет полли, гилам поѐндоз 
лушалган ва парда тутилган хоналарни тозалаш учун бу жуда зарур асбоб-
дир. Касалхонада чангютгиех тутишнинг бирдан-бир камехилиги ишла-
тилганида шовкин чикаришидир. Жихозлар хар куни хул латта билан артиб 
турилади. Каравотларни, уларда хашаротлар пайдо булмаслиги учун хафта-
сига бир марта куздан кечирилади ва тозаланади. Каравот ѐнидаги тумбалар-
нинг усти ва ичидаги нарсаларни ходимлар хар куни текшириб туришлари 
(куп махсулотлар саклашга рухсат стилинайди) керак. Тез бузиладиган мах-
сулотларнинг барчаси музлатгичда сакланади ва ичи хафтасига бир марта то-
залаб турилишига алохида этибор бериш лозим. Сув турадиган бак ва 
туфдонлар хар куни ювилади. Ишлатилган боглов воситаси ѐкиб юборилади. 
Касалхона ичида касалликлар юкишининг олдини олиш учун ходимлар 
куйидаги коидаларга амал килишлари шарт. 
1. 
Ходимлар махсус кийим кийиб юришлари ва ундан тугри фойда-
лана билишлари: 
a) 
устки кийим ва жомакорларини бошка-бошка саклашлари; 
b) 
махсус кийимда касалхона худудидан чикмаслик ва хизматдан 
ташкари вактда уни кийиб юрмасликлари керак. 
2. 
кийимлар, чойшаблар курук, ѐруг, шамоллатиладиган хонада, ло-
заси кир булганидан алохида жойда сакланиши керак. Юкумли беморларнинг 
ич кийими, чойшаблар зарарсизлантирилиши лозим. 
3. 
Беморлар касалхонага ѐткизилганида санитария тозаловидан 
утиши ва кейинчалик шахсий гигиена коидаларига амал килиши керак. 
Уларнинг ич кийими хамда чойшаб, ѐстик жилдлари халтада бир марта ал-
маштирилади. Хар бир беморнинг алохида сочиги, дори ичадиган идиши ва 
пиѐласи булиши шарт. Беморларга тутиладиган буюмларни тозалаб ювиш ва 
ѐпик шкафда саклаш керак. 
4. 
Сайр килиш вактида беморлар касалхона худудидан ташкарига 
чикмасликлари лозим. 
Муолажа хонасини тозалаш-Тозалаш куйидагича утказилади: 
1. 
Кундалик тозалаш — муолажа жараѐнида поига лушган нарсалар 


ҳриб олинади, кондан ифлосланган пол артилади, хона нам латта билан чанг-
дан лозаланади, кварс лампаси ѐкиб куйилади. 
2. 
Якуний тозалаш — кун охирида муолажа хонасининг поли ва 
жих
о/Ж
ари 
тоза
за-
лаб 
юви
ла-
ди, 
де-
вор
лар 
ода
м 
буй
и 
етадиган жойгача артилади. 
3. 
Батамом йигиштириб тозалаш — шифт, деворлар, пол, деразалар 
хафтасига бир марта механик ва кимѐвий лозаланади (дезинфексия). 
4. 
Олдиндан йигиштириб тозалаш — хар куни муолажа олдидан го-
ри/онтал сатхлами хул латта билан артиб, тун буйи утириб колган чангдан 
тозаланади. 
Зарарсизламирувчи энинтанмг 
номи в а тъои/ микдори 
Зарарсизлантириш 
0,5% ли хлорамин, калсий гипо-
хлорид ва хлорли охак эритмаси 
ҳул ювиш учун 
3% ли хлорамин. калсий гипо-
хлорид ва хлорли охак эритмаси 
Стерил пинсел саклаш 
учун Кундалик тозалашда ан-
жомларни ;улиш учун 
5% ли хлорамин, калсий гипо-
хлорид ва хлорли охак эритмаси 
ҳон теккан жихозларни 
артиш учун(2 маротаба). Кайта 
тозалаш ишларини олиб бо-
ришда куп ишлатиладиган шпи 
ислами зарарсизлантиришда 


Му-
ола
жа 
хо-
наси
да ишлатииадиган дезинфексияловчи эритмалар 

Download 463,33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish