Mundarija : Kirish: I – bob: Fe`l haqida ma`lumot 1 Ingliz va o`zbek tillarida fe`l 1,2


Grammaik qisqarish sodir bo`lganda



Download 358,5 Kb.
bet7/19
Sana09.06.2022
Hajmi358,5 Kb.
#647548
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   19
Bog'liq
Hozirgi zam (2)

Grammaik qisqarish sodir bo`lganda;

Bunday hollarda vositasiz to`ldiruvchi nazarda tutiladi, chunki u gapda asosiy hisoblanmaydi. Obyektsizlikning bu turi hamisha biror to`ldiruvchi bilan qo`llaniladigan o`timli fe`l o`timli fe`l yordamida aniqlanadi.

  1. Fe`l o`timsizlanganda ;

O`timsiz fe`llar o`z semantikasiga ko`ra vositasiz to`ldiruvchini istisno qiladi.

  1. Fe`l o`timliligiga ko`ra belgilanganda shu fe`ldan keyin qanday so`z kelishi kerakligi o`z-o`zidan aniq bo`ladi.

Semantik jihatdan o`timli-o`timsizlik nisbatining ma`lum bo`limlari bilan bog`liqdir. Masalan: maxsus morfemalardan yasalgan tegishli formalar bilan ifodalangan majhullik, o`zliklik va birgalilik bir paytning o`zida o`timsizlikni ifodalaydi, aks holda kauzativlik o`timlilikga sabab bo`ladi. Grammatikaga subyektning ikkinchi bir subyektni ish harakat yoki protsesni bajarilishiga majbur qilishni yoki ish-harakatning biror predmet ustidan bajarilishini ko`rsatuvchi kategoriya kauzativlik kategoriyasi deyiladi.
Kauzativlik kategoriyasi ingliz tilida faqat leksik-semantik yaruslarda ifodalanadi. O`zbek tilida esa kauzativlik, morfologik, leksik va semantik yaruslarda ifoda etiladi. Fe`l –o`z navbatida quyidagi kategoriyalarga bo`linadi.
Bog`lovchi fe`llar: do, shall, will, can va boshqalar. Bular asosiy fe`lga quyidagi fe`llarni qo`shib ishlatiladi. Ya`ni may do, shall see, will do.
Munosabatni bildiruvchi fe`llar:
to consist – tashkil topmoq
to resemble – o`xshamoq
to lack - yetishmaslik
o`zining formasi jihatidan fe`llar quyidagi bo`linmas grammatik darajalarga ega. Bular zamon, aspekt va nisbat kategorialaridir. Fe`lning eng asosiy ma`nosi ish –harakatning bajaruvchisi shaxs yoki predmet bilan ifodalanadi. Fe`l odatda harakat obyekti sifatida keladi. Fe`lning shaxsli va shaxssiz formasi mavjud.


  1. Download 358,5 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish