Mundarija kirish I bob. O’quvchilarning bilim,ko’nikma va malakalarini tashhis etish

1.2-rasm.
3. Uchta teshik va kubning yaqqol tasviri berilgan.
Kubni shunday loyihalangki, shu uchta teshikdan tig‘iz o‘tadigan detal hosil boisin.
Birinchi teshikning yuqorisida ariqcha o‘yiq bo‘lib, kubning yaqqol tasvirida unga tnos ariqcha o‘yiladi. Ikkinchi teshik kvadratligicha tasvirlangan, Uchinchi teshikning pastki qismida katetlari o‘zaro teng to‘g‘ri burchak qirqilgan. Xuddi shu burchaklca teng kubning Wga parallel tomonida o‘yiq qirqiladi
4. Bitta sim boiagidan yasalgan modelning H va V dagi proyeksiylari berilgan (1.4-rasm). Uning uchinchi proyeksiyasi va yaqqol tasvirini bajaring.
Modelning berilgan ikkita proyeksiyasiga muvofiq uchinchi proyeksiyasini aniqlashdan avval, kubning simdan yasalgan yaqqol tasviri chizib olinadi. So‘ngra kubning V ga perallel yog'iga V dagi tasvir tushiriladi. Simning proyeksiyalariga kubning qirralari deb qaralad. Model bir butun sim bo'lagidan yasalganligi sababi kubning bitta qirrasida sim ikki marta takrorlanmasligi lozim.Yaqqol tasvir orqali modelning beshta variant mumkinligi aniqlanmoqda (1.4-rasm, a, b, c, d, e).


1.4-rasm.
Loyihalashga oid ijodiv masalalar. Konstruktor mehnatini o‘z ichiga olgan masalalarni 0‘rganish va ulami imkon qadar yechishga harakat qilish orqali loyihalashga ijodiy yondashish mumkin. Hayotda uchrab turadigan har qanday buyumga yangi konstruktiv element kiritilsa, unda qanday o‘zgarish ro‘y berishini ko‘z oldingizga keltirib ko‘ring. Konstruktiv elementlar (teshiklar, o‘yiqlar va boshqalar) shaklini biroz o‘zgartirish, burchaklami yumaloqlash kabilar kiritilib, yangi foydali sifatlar berish orqali buyumning og‘irligini kamaytirish, pishiqligini oshirish, ishlov berishni soddalashtirish, foydalanishga qulay, ko‘rinishidan chiroylik bo‘lishliga erishish mumkin. Bu o‘ziga xos sermehnat ish bo‘lib, idrokli va sabr-toqatli bo‘lishni talab qiladi.
Loyihalashni o‘rganish maqsadida turli ijodiy masalalarni yechish mashq qilinadi. Turli moslamalami yasash yo‘li bilan shug‘ullanishga, ba’zi qo‘pol ishlangan buyumlarni chiroyli, o‘ziga jalb etadigan darajada qayta ishlash lozim bo‘ladi. Buning uchun ulaming shakliga o‘zgartirish kiritlladi. Shundan keyin buyum go‘zallashgan bo‘lsa, qayta badiiy loyihalangan bo‘ladi.
Bilim,ko’nikmava malakasini tekshirish- talimning tarkibiy qismlaridan biri bo’lib,o’quvchilar ishlarini va ularning o’zlashtirishlarini nazorat qilishga imkoniyat yaratadi. Tekshirish faqatgina nazorat funksiyasini bajarib qolmasdan,rivojlantiruvchi va tarbiyalovchi ahamiyatga ham ega.
Talabalarning qanday bilim,ko’nikma va malakalarini nazorat qilish va hisobga olib borish lozim bo’ladi?
-Dasturda nazarga tutilgan nazariy material,DTS qoidalari,chizma bajarish tartiblari,atamalar.
-Chizma va o’lchov asboblari bilan ishlash ko’nikmalari,ulardan foydalanish malakalari.
-Masala yechish ko’nikma va malakalari
-Chizma o’qish ko’nikmalari.
-Kitob va ma’lumotlar bilan ishlash ko’nikmalari va h.k
Talabalarning o’quv mashg’ulotlaridagi bilim,ko’nikma va malakalarini hisobga olish usullari quyidagicha bo’lishi mumkin:
-Ish jarayonida talabalarni kuzatish
-O’g’zaki so’rov
-Graffik ishlarini baholab boorish
-Nazorat ishlari
-Masalalar yechish
-Talabalarning amaliy ishlari(modellashtirish,konstruksiyalash va hokazolar) va boshqalar
Hozirgi kundagi graffik fanlar metodikasi birdaniga kelib, shakllangan emas, bunga qadar mazkur metodika shakllanishi va murakkab taraqqiyot yo‘lini bosib o‘tdi. Respublikamizda tasviriy san’atni o‘rgatish metodikasining shakllanishida mahalliy olimlar, metodistlarning qator izlanishlari, o‘quv qo‘llanmalarning ahamiyati juda katta o‘rin tutadi. Badiiy pedagogika metodika sohasidagi so‘ngi yutuqlari ko‘rsatilgan va talabalarni pedagogik faoliyatga tayyorlash, ularni metodik bilim va mahoratlar bilan qurollantirish o‘qitish san’atini egallashiga yordam berishni o‘ziga asosiy maqsad qilib qo‘ygan.