Muxammed al-Xorezmiy atındaǵı Tashkent informaciyalıq texnologiyaları universiteti Nókis filialı «Telekommunikaciya texnologiyalari hám kásiplik tálim»

2.1 “Programmalastiriw tiykarlari” páni boyinsha túsnik
Programmalastırıw - bul programma jaratıw procesi bolıp, onı jaratıwda tómendegi basqıshlardan ótiledi:
➢ qoyılǵan máseleni algoritmlew múmkinligin tekseriw;
➢ qoyılǵan máseleniń algoritmın tańlaw yamasa qayta islew;
➢ buyrıqlardı jazıw ;
➢ programmanı kompilyatsiya qılıw, yaǵnıy islewin tekseriw hám qátesinińni tuwrılaw ;
➢ testten ótkeriw.
Qoyılǵan máseleni algoritmlaw múmkinligin tekseriw - bul basqısh zárúrli basqıshlardan biri bolıp, máseleniń qoyılıwı analiz etiledi hám málim bir standart formaǵa keltiriledi.Mısalı;
ax2+bx+c=0 kvadrat teńlemeni sheshiw ushın algoritmlaw procesi
tómendegi formada formallastiriladi:
➢ sheshimdi alıw ushın a, b, c kiretuǵın berilgenler korteji baslanǵısh shárt
esaplanadı ;
➢ berilgenler álbette dialoglı jaǵdayda, klaviaturadan programma islep atirǵan waqıtta kiritiliwi maqsetke muwapıq ;
➢ shıǵıwshı maǵlıwmatlar diskriminantning ma`nisine baylanıslı, yaǵnıy ol
kerimes bolıwı kerek;
➢ egerde diskriminant keri bolıp qalsa, bul haqqında eskertiwshi shıǵıwshı
gáp bolıwı kerek.
Qoyılǵan máseleniń algoritmın tańlaw yamasa qayta islew - bul basqıshda
nátiyje alıw ushın kerek bolatuǵın ortalıq tekseriledi. Egerde másele túrli usıllar menen sheshiletuǵun bolsa, programmist eń nátiyjeli, yaǵnıy tez hám anıq isleytuǵın usıldı tańlaydı. Keyininen, bul usıl máselege maslastırılıp qayta islenedi.
Buyrıqlardı jazıw - programmaǵa qoyılǵan talaplar tekserilganidan hám algoritm dúzilgennen keyin, ol saylanǵan programmalastırıw tillerinen birinde jazıladı.
Programma islewin tekseriw - bul basqıshında jaratılǵan programma ishindegi aljasıqlar ızlenedi. Programmadaǵı aljasıqlar eki bólekke bólinedi: sintaktik (tekst ishindegi aljasıqlar ) hám algoritmik. Sintaktik aljasıqlardı (belgilerdiń almasganlik, túsirip qaldırilganligi hám taǵı basqalar ) ańsat tabıladı. Algoritmik aljasıqlardı tabıw qıyınshılıqlılaw keshedi. Maǵlıwmatlardı kirgiziw bir-eki bar tákirarlanganda programma tuwrı islese, aljasıqlardı tekseriw bólimi juwmaqlanǵan esaplanadı.
Testten ótkeriw - bul basqısh oǵada zárúrli bolıp, jaratılǵan programmadan basqalar da paydalanıwı esapqa alınadı. Bul basqıshda eń kóp qansha maǵlıwmattı kótere alıwı hám ol jaǵdayda kiritiliwi múmkin bolǵan nadurıs maǵlıwmatlar tekseriledi.