Насослар ва насос станциялари

Ishqalanish nasoslari

Ishqalanish nasosi — dinamik nasos bo‘lib, undagi suyuqlik muhiti ishqalanish kuchlari ta’sirida harakatlanadi. Bu tipdagi nasoslarga shnekli nasoslar va girdobli nasoslar oid hisoblanadilar.
Shnekli nasos — ishqalanish nasosi bo‘lib, undagi suyuqlik muhiti vintli shnek orqali uning o‘qi tomon harakatlanadi (1.15-rasm).
Girdobli nasos — ishqalanish nasosi bo‘lib, undagi suyuqlik muhiti ishchi g‘ildiragi periferiyasi bo‘ylab tangensial yo‘nalishda harakatlanadi (1.16-rasm).

Elektromagnit nasoslar

Elektromagnit nasos — dinamik nasos bo‘lib, undagi suyuqlik muhiti elektrmagnit kuchlar ta’sirida harakatlanadi (1.17-rasm)
Ko‘rib chiqilgan barcha nasos tiplari orasida dunyoda markazdan qochma nasoslar eng keng tarqalgan hisoblanadi: ular butun jahon nasoslar bozoridagi sotishlarning taxminan 90 % yaqin qismini egallaydilar.
Turar joy-kommunal xo‘jaligida va sanoat korxonalarining suv xo‘jaligi tizimlarida markazdan qochma nasoslar suv oqova suvlar va yomg‘ir suvlarini uzatish, haydash uchun qo‘llanadilar¹³.
Markazdan qochma nasoslardan tashqari, suv ta’minoti va suv ketkazish tizimlarida boshqa turdagi nasoslar ham ishlatiladi:

• 
  vintli, porshenli, plunjerli, diafragmali, tishli nasoslar — cho‘kindilarga ishlov berishning turli bosqichlarida ularni uzatish uchun; suv tayyorlash va oqova suvlarni tozalash inshootlarida tozalanadigan suvga koagulyantlar, flokulyantlar va boshqa reagentlarni uzatish (tozalab berish) uchun;
  
• 
  o‘qli nasoslar — sanoatning turli tarmoqlarida texnologik agregatlarning suv sovutish aylanma tizimlarida suvning sirkulyasiyasini (aylanishini) ta’minlash uchun (asosan xorijda);
  
• 
  shnekli nasoslar — katta hajmdagi maishiy va er yuzasi oqova suvlarini tozalash inshootlariga uzatish uchun (faqat xorijda).
  

1.15-rasm. Shnekli nasos tuzilishi

1.16-rasm. Uyurma (girdobli) nasos tuzilishi

1.17-rasm. Elektrmagnit nasos tuzilishi

2.