Nókis filialí «Kompyuter injiniringi» fakulteti

3. Vertikal karyera
delingende xızmet lawazımı nawqanpoyalarinan tikkeley 
joqarıǵa kóteriliw túsiniledi. Lawazımda ósiw miynetke tolıqnatuǵın aqsha asıwı 
menen baylanıslı boladı. 
 4. Gorizontal karyera
. Bul iskerliginiń basqa túri menen shuǵıllaniletuǵın 
lawazımına qózǵawdı yamasa kárxana xızmet lawazımları sistemasında qatań belgilep
qoyılmaǵan arnawlı bir xızmet wazıypasın (mısalı, waqıtsha gruppa, bólindi, joybar 
basshısı ) orınlaw júkletilishini ańlatadı. Iyelep turǵan lawazımında aldın belgilep 
qoyılǵan wazıypalardıń qaǵıyda boyınsha mıynet haqı muǵdarı asırılǵan halda 
keńeytiriliwi yamasa quramalılashtirilishi da gorizontal karyera túrine taallukdi bolıp 
tabıladı. Yaǵnıy gorizontal kar'era xızmet lawazımında turaqlı joqarıǵa kóteriliwdi 
anglatmaydi. 
 5. Basqıshpa-basqısh karyera.
Ol vertikal hám gorizontal kar'era qásiyetlerin 
sáwlelengenlestiredi. Yaǵnıy xızmetkerdiń xızmet wazıypasında ósiwi basqıshpa -
basqısh vertikal hám de gorizontal halda keshiwi múmkin. Bul sezilerli dárejede 

---

nátiyje beredi. Basqıshma-basqish karyera kárxana ishindegi kar'era formasında hám 
de kárxanalar araliq karyera formasında ushraydı. 
6. Jasırın karyera.
Bul átirapdaǵılar ushın anıq-ayqın jagdayda júz bermeytuǵın 
xızmet lawazımında ósiw bolıp tabıladı. Bunday múmkinshilikke ádetde óz 
kárxanasınan sırtda júdá keń ámeliy baylanısları ámeldegi tar sheńber xızmetkerleri 
iye boladılar. Basqasha etip aytqanda, jasırın kar'era delingende kompaniya yamasa 
firma administraciyaına jaqınlasıw túsiniledi. Mısalı, administraciyanıń bólek zárúrli 
tapsırmaların orınlaw, tar sheńberde ótkeriletuǵın jıynalıslarǵa usınıs etińiw, rásmiy 
bolmaǵan informaciyalardan tanısıw múmkinshiligine ıyelew hám taǵı basqalar tap 
sonı ańlatadı. 
2.