Ro‘yxatga olindi: “tasdiqlayman” № O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor 2021-y

Korrupsiya nima?
So’ralganlarning yarmi (53 %) korrupsiya – pora berish va olishdan tortib, o’g’rilik va vakolatni suiiste‘mol qilishga qadar bo’lgan barcha harakatlarni o’z ichiga olishini qayd etishgan.
Shunisi e‘tiborliki, respondentlarning 34 % pora berish korrupsiya emas, deb hisoblashar ekan. 13 % respondentning fikriga ko’ra, korrupsiyani faqat pora berish yuzaga keltiradi. Korrupsiyada kim ko’proq aybdor?
Bu savolga 70 % respondent ham pora beruvchi, ham pora oluvchi, deb javob berdi. Korrupsiyaning 5 ta asosiy sababi
Respondentlar fikriga ko’ra, korrupsiyaning asosiy sabablari quyidagilar:

• 
  ish haqi miqdorining pastligi (22 %);_
  
• 
  mansabdor shaxslarning daromadlari va xarajatlari ustidan nazoratning yo’qligi (15 %);_
  
• 
  huquqiy savodxonlikning pastligi (12 %);_
  
• 
  davlat xizmatchilarining amalparastligi (11 %);_
  
• 
  korrupsiya uchun jazo muqarrar emasligi (10 %)._ So’rov ishtirokchilarining 5 % bu savolni mentalitet bilan bog’lashgan.
  

«Boshqa» variantini tanlagan respondentlarning 5 % samarasiz davlat boshqaruvi, eskirgan hujjatbozlik tizimi, ishlamaydigan qonunlar va nomukammal meyoriy-huquqiy hujjatlar, iqtisodiyotning yaxshi rivojlanmagani, monopoliyaning mavjudligi va boshqalarni sabab qilib keltirishgan.
Oxirgi 2 yil ichida qaysi sohalarda korrupsiyaga duch kelgansiz?
Javoblar quyidagicha bo’lgan: ta‘lim (21 %), sog’liqni saqlash (14 %), bandlik (12 %), prokuratura va ichki ishlar organlari (10 %).
Respondentlarning 18 % so’nggi ikki yil ichida korrupsiya holatlariga duch kelmaganligini ta‘kidlagan (erkaklarga nisbatan ko’proq ayollar). Qizig’i, respondentlar savdo va xizmat ko’rsatish sohalarida korrupsiyaga deyarli duch kelmagan. Korrupsiyaga duch kelsangiz...
So’ralganlarning 65 % prokuratura yoki ichki ishlar organlariga murojaat qilmagan.
Ularning 40 % bu befoyda deb hisoblaydi, 13 % qasos olishlaridan qo’rqadi va 12 % huquqni muhofaza qilish idoralari tomonidan bo’ladigan rasmiyatchiliklardan qochishadi.
So’rov ishtirokchilarining 4 % gina prokuratura va ichki ishlar organlariga murojaat qilishgan.
Respondentlarning 41 % korrupsiya holatlari to’g’risida xabar berishga tayyor emas: ularning 26 % bunga shubha bilan qarashadi.
Korrupsiya to’g’risida anonim ravishda xabar berishga tayyor bo’lganlar orasida davlat xizmatchilari, oliy o’quv yurtlari talabalari, ta‘lim va xizmat ko’rsatish sohasi xodimlari ko’proq, ya‘ni qariyb 36 %.
Hududlar kesimida tahlil qilinganda, korrupsiya holatlari to’g’risida xabar berishga tayyor bo’lganlarning eng ko’pi Sirdaryo viloyatida – 28 %, eng kami – Toshkent va Namangan viloyatida.
Poytaxtda respondentlarning 40 % korrupsiya to’g’risida ma‘lumot berishga rozi, ammo anonimlik asosida. Bunga ishonmaydiganlarning aksariyati va bu hech narsani o’zgartirmaydi, deb o’ylaydiganlar asosan, Andijon, Farg’ona va Namangan viloyatlarida - respondentlarning deyarli 30 %.