Tema: Balalar so’ylewinde ushrasatugin morfologiyaliq ha’m sintaksislik qa`teler. Reje

Su`wretlemeli, janli so`ylewdi ta`rbiyalaw.
Bul 1.Balanin` ku`ndelik turmisindag`i ta`biyiy diktsiyasi, su`wretleniwshilik. 2.Tekstti oqig`anda bilip paydalanatug`in diktsiya tu`siniledi. Balanin` erkin so`ylewi barliq waqit ta`biyiy boladi. Kishkene gruppalarda ballaardi bularg`a ta`rbiyalawda a`piwayi tu`rlerinen paydalang`an maqul. Ta`sirlerge berilip so`ylew a`sirese onin` mimikasi, intonatsiyasinda, dawis ku`shinde belgili boladi.
So`ylew arqali ma`deniy mu`na`sebetlerdi ta`rbiyalaw.
Ta`rbiyashi ballaarda u`lkenler ha`m ten`lesleri menen so`yleskende mu`layim, jag`imli mu`na`sibette boliwdi ta`rbiyalaw lazim. U`lken gruppalardin` balalarinda so`ylew protsessinde to`mendegishe mu`na`sibet uqipliliqlari payda boliwi kerek. Balalar a`ste so`ylewge u`yretiw, so`ylewshinin` ju`zine qarap turiwi, qollarin tinish tutiwi, mu`layim sa`lemlesiwi, u`lkenler menen sa`lemleskende birinshi bolip qol bermeslik, shinig`iwda soraw-juwapta balalar ta`repke qarap turiwi lazim.
So`ylewdin` dawis ta`repin o`zlestiriwde esitiw basqariwshi analizator bolip esaplanadi. Balanin` o`siwi menen esitiw so`ylewi de rawajlanip baradi. Bala a`tiraptag`ilardin` so`ylewin ku`n sayin ajiratip baradi. Olar endi tu`sine baslaydi. Mektepke shekemgi jastag`i u`lken balalarda esitiw, yag`niy so`zlerdegi dawislardi ajirata aliw, olardin` ta`rtibin, mug`darin aniqlay biliwdi o`siriw lazim. So`ylewde dem aliw ha`m so`ylewdin` payda boliwinda birden-bir negiz bolip esaplanadi. Ta`rbiyashinin` waziypasi balalarg`a dem aliwda ushirasatug`in kemshiliklerdi joq etiwge ja`rdem beriw bolip tabiladi. Balalardin` seslerdi aytiwina ja`rdem beriw maqsetke muwapiq keledi.


Balalardin` so`ylewinde dawis ma`deniyatin ta`rbiyalaw qurallari.
Mektepke shekemgi jastag`i balalardin` so`ylewi, rawajlaniwi ushin onin` nerv sistemasi, so`ylewi, esitiw organlari salamat rawajlang`an boliwi iyis.
Balalardin` so`ylewin tekseriw usillari.
Gruppadag`i ha`mme ha`m bo`lek balalar menen jumisti tuwri planlastiriw ushin ta`rbiyashi ha`r bir balanin` dawisti aytiw o`zgesheliklerin biliwi tiyis.
So`ylew ma`deniyatin ta`rbiyalaw metodi.
Balalarda so`ylew ma`deniyatin rawajlandiriwdin` birden-bir joli olardin` esitiw so`ylewin rawajlandiriw bolip tabiladi. Esitiw so`ylesiwinin` rawajlaniwi menen balada dawistin` du`zilisi ez zlestirilip alinadi.
12 minut dawam etedi. So`ylew pasportinda bul shinig`iwdin` plani 10-12 ku`nge du`ziledi.

Paydalanılg`an ádebiyatlar:

1.Dáwletov.A, Allaniyazova.Sh, Seytnazarova. Qaraqalpaq tili. Kásip-óner kolledjleri ushın

sabaqlıq. Nókis. “Bilim”.2010.
2. Dáwletov A., Dáwletov M., Qudaybergenov M., Masharipova G. Qaraqalpaq tili.
Akademiyalıqliceydin’ Ikursstudentleriushınsabaqlıq. Nókis, 2010.
3. DáwletovA., QudaybergenovM., DáwletovM. Qaraqalpaqtili. Akademiyalıqliceydin’ II
kursstudentleriushınsabaqlıq. Nókis, 2010.
4. DáwletovA., BekbergenovA., PaxratdinovQ. Házirgiqaraqalpaq ádebiytili. Akademiyalıq
liceydin’ IIIkursstudentleriushınsabaqlıq. Nókis, 2010.
5. Orazımbetov.Q, Járimbetov.QQaraqalpaq ádebiyatı. Kásip-ónerkolledjleriushınsabaqlıq.
Nókis, “Bilim” 2006
6. Paxratdinov.Á, Allambergenov.K, Bekbergenova.M, Ábdireymov.J. Qaraqalpaq ádebiyatı.
ALushınsabaqlıq. Nókis.2010
7..Mámbetov.K. Ertedáwirdegiqaraqalpaq ádebiyatı. Nókis. “Bilim” 1992


Internet derekleri.

http://www.ziyonet.uz.

http://referat.arxiv.uz
http: //vospitateljam/
http: //planetadetstva. net/
http: //dou-sad.ru /
http: //www.moi-detsad.ru /
http: // dohcolonoc.ru/