Tiqxmmi milliy tadqiqot universiteti

. Бозор иқтисодиёти шароитида меҳнатни тўғри нормалаш уни илмий ташкил этишнинг асоси бўлиб ҳисобланади. . Меҳнатни нормалаш - амалдаги вақт нормалари ва ишлаб чиқариш нормаларини ўз ичига олади. . Вақт нормаси - бу муайян ишини бажариш учун зарур бўлган вақт миқдорини белгилайдиган меҳнат ўлчовидир. . Ишлаб чиқариш нормаси - вақт бирлигида ишлаб чиқарилиши лозим бўлган махсулот миқдорини доналар, тонналар, метрлар ва бошқа ўлчов бирликларида характерлайди.

Меҳнатга ҳақ тўлаш учун таъриф тизимидан фойдаланилади. У қуйидагиларни ўз ичига олади: тариф малака маълумотномаси, тариф сеткаси, тариф ставкаси. Бажариладиган ишларнинг тавсифи - тариф малака маълумотномасида келтирилади. Ушбу ҳужжат ишчилар малакасини аниқлаш ва уларга маълум разряд белгилашда асос бўлиб хизмат қилади.

Тариф сеткаси - бу разрядлар ва уларга тегишли бўлган тариф коэффицентлари кўрсатиладиган ҳужжатдир. Ҳамма корхоналарда биринчи разряднинг тариф коэффиценти бирга тенг бўлиб, разряд ортиши билан тариф коэффиценти ҳам ошиб боради. Тариф ставкаси - ишчининг разрядига мувофиқ унга маълум вақт бирлиги давомида тўланадиган ҳақ миқдорини аниқлайди. Одатда, тариф ставкаси биринчи разряд учун белгиланиб, қолган разрядлар учун эса биринчи разряд тариф ставкаси қолган разрядлар тариф коэффицентлари кўпайтириш йўли билан белгиланади.

Вазирлар Маҳкамасини 21 июль 2009 йилдаги № 206 қарорига (18.01.2019 йил 47-ВМҚ) асосан ягона тариф сеткасига асосан иш ҳақини белгилаш қуйидаги разряд ва тариф коэффицентлари асосан белгиланади. Энг кам иш ҳақи 202730 сўм. 01.11.2018.

Меҳнатга ҳақ тўлаш разрядлари	Тариф коэффициентлари
1	2,847
2	2,997
3	3,148
4	3,297
5	3,612
6	3,941
7	4,284
8	4,640
9	4,997
10	5,362
11	5,733