Urganch davlat universiteti bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti «biotexnologiya»

Clastridium
turkumiga kiruvchi anaerob bakteriya tan olingan. Namlash vaqtida 
ketayotgan jarayonda zig‘ir samonidan pektin moddasi parchalanadi va uning tolasi 
ajralib chiqadi. 
Teri ishlab chiqarish sanoatida mikrob proteaza fermenti terini oshlashda va 
uni mayinlashtirishda ishlatiladi. Tarkibida proteaza va lipaza bo‘lgan kompleks 
preparatni ishlatish natijasida jarayon tezlashadi va yuqori sifatli jun olish 
imkoniyati vujudga keladi.
Yuvish vositalari ishlab chiqarishda mikrob fermentlari keng miqyosda 
qo‘llanilmoqda. Odatda ularga proteolitik, amiliolitik va lipolitik faollikka ega 
bo‘lgan 
Bac.subtilis
fermentlari qo‘shiladi. Preparatlar sirtqi faol moddalar bilan 
birgalikda ishlatiladi. Tarkibida ferment bo‘lgan yuvish vositalari yuvish muddatini 

---

qisqartiradi, to‘qimalarni saqlanish qobiliyatini o‘zaytiradi, chunki yuvish 40-60
0
S 
dan oshmagan haroratda olib boriladi. 
Fermentlarni qishloq xo‘jaligida qo‘llanilishi ikki yo‘nalishda olib borilmoqda: 
1.
hayvonlarni ozuqasida foydalaniladi.
2.
ferment bilan ozuqaga ishlov berib, ularni hazm bo‘lishini oshiriladi. 
Aspergillus oryzae
ni ozuqa muhiti yuzasida o‘stirish usuli bilan amilorizin - 
preparati olinadi, bu asosan o‘stirilgan zamburug‘ning qurigani bo‘lib, tarkibidan 

-
amilaza, dekstrinaza, maltoza, glyukoamilaza va proteaza bo‘ladi. Glyukovamorin - 
kepakda o‘stirilgan 
Asp.awamori
kulturasining qurigani, tarkibiy qismi 

-amilaza, 
dekstrinaza, maltoza, glyukoamilaza, nordon proteinaza va gemitsellyulozadan 
iborat. Amilosubtillin preparati tarkibida 

-amilaza, proteaza, 

-glyukonaza va lizis 
qiluvchi fermentlar bo‘ladi. Mikrob fermentlari tibbiyotning turli xil sohalarida 
terapevtik vosita sifatida va klinik analizlarni olib borishda qo‘llaniladi. 
Yallig‘lanish jarayonlarini va kuyishni davolash uchun proteinaza preparatlari 
qo‘llaniladi. Odam organizmida ayrim fermentlarni sintezlanishi buzilganda, 
alohida va kompleks holda fermentlar iste’mol qilinadi. Masalan: oshqozon osti 
bezini funktsiyasi buzilganda, tarkibida proteinaza, amilaza va lipaza kompleksi 
bo‘lgan preparat qabul qilinadi.